Μετά το Ozempic, ένα ακόμη φάρμακο για τον διαβήτη φαίνεται πως θα μπορούσε να φέρει την επανάσταση. Και σε αυτήν την περίπτωση δεν πρόκειται μόνο για αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, αλλά για την αντιμετώπιση της γήρανσης με την ενίσχυση της γενικότερης υγείας και την προστασία από κοινές ασθένειες που σχετίζονται με το πέρασμα του χρόνου.
Ο λόγος για την ταπεινή μετφορμίνη, η οποία, όπως προκύπτει από έρευνες, έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση που θα μπορούσε να βοηθήσει σε καρδιακές παθήσεις, καρκίνο, ακόμη και τη γνωστική έκπτωση.
«Δεν ξέρω αν η μετφορμίνη αυξάνει τη διάρκεια ζωής στους ανθρώπους, αλλά τα στοιχεία που υπάρχουν, υποδηλώνουν ότι θα μπορούσε», λέει στο NPR ο Steven Austad, ανώτερος επιστημονικός σύμβουλος στην Αμερικανική Ομοσπονδία Έρευνας για τη Γήρανση που μελετά τη βιολογία της γήρανσης.
Η μετφορμίνη χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για τη θεραπεία του διαβήτη από τους Γάλλους, τη δεκαετία του 1950. Μετά την έγκρισή της στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1990, οι ερευνητές έχουν καταγράψει αρκετές εκπλήξεις, μεταξύ των οποίων μειωμένο κίνδυνο καρκίνου. Τα αποτελέσματα μίας μετα-ανάλυσης δεδομένων από δεκάδες μελέτες ήταν εκπληκτικά, καθώς διαπιστώθηκε ότι άτομα που λάμβαναν μετφορμίνη, είχαν χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης διαφόρων τύπου καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων του γαστρεντερικού, του ουρολογικού και του αίματος.
Ο Steven Austad επισημαίνει επίσης μια βρετανική μελέτη σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 που έπαιρναν μετφορμίνη, η οποία συνέδεσε το φάρμακο με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας και ήπιας γνωστικής έκπτωσης. Μια ακόμη έρευνα έδειξε επίσης βελτίωση του καρδιαγγειακού, συμπεριλαμβανομένου του μειωμένου κινδύνου θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα.
Τα στοιχεία είναι αναμφίβολα εντυπωσιακά, ωστόσο, όπως σημειώνει ο Austad, τα περισσότερα προκύπτουν από παρατηρήσεις και όχι από έρευνες που αποδεικνύουν την αιτία και το αποτέλεσμα. Και επιπλέον, οι έρευνες αφορούσαν αποκλειστικά ανθρώπους που έπασχαν από διαβήτη, οπότε θα πρέπει να εξεταστούν τα οφέλη της μετφορμίνης και σε μη διαβητικούς.
«Αυτά είναι που πρέπει να εξετάσουμε και να καταλάβουμε», λέει ο Steve Kritchevsky , καθηγητής γεροντολογίας στο Wake Forest School of Medicine, ο οποίος είναι επικεφαλής ερευνητής του The TAME Trial, ενός μεγάλου επιστημονικού προγράμματος που μελετά τη βιολογία της γήρανσης και έχει σχεδιάσει μία κλινική έρευνα για τη δράση της μετφορμίνης και τα οφέλη της.
Στόχος να κατανοηθεί καλύτερα ο μηχανισμός με τον οποίο λειτουργεί η μετφορμίνη στον οργανισμό. Για παράδειγμα, οι ερευνητές εξετάζουν με ποιο τρόπο το φάρμακο μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της ενέργειας στα κύτταρα διεγείροντας την αυτοφαγία, τη διαδικασία καθαρισμού ή ανακύκλωσης κατεστραμμένων κομματιών μέσα στα κύτταρα.
Οι ερευνητές θέλουν επίσης να μάθουν περισσότερα για το πώς η μετφορμίνη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής και του οξειδωτικού στρες, που μπορούν να επιβραδύνουν τη βιολογική γήρανση. «Το έντονο οξειδωτικό στρες βλάπτει τα κύτταρα και η συσσώρευση αυτής βλάβης είναι ουσιαστικά η γήρανση», εξηγεί ο Kritchevsky.
Όταν οι δυνάμεις που καταστρέφουν τα κύτταρα τρέχουν πιο γρήγορα από τις δυνάμεις που επισκευάζουν ή αντικαθιστούν τα κύτταρα, αυτό είναι η γήρανση, προσθέτει. Και είναι πιθανό ότι φάρμακα, όπως η μετφορμίνη, επιβραδύνουν αυτή τη διαδικασία.
«Αν κάποιο φάρμακο μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη πολλών προβλημάτων ταυτόχρονα, όπως πιστεύουμε ότι μπορεί να κάνει η μετφορμίνη, τότε αυτό είναι σχεδόν το απόλυτο στην προληπτική ιατρική», καταλήγει ο Austad.