Έρευνες αναδεικνύουν τη διατροφή ως έναν σημαντικό παράγοντα στην πρόληψη και την ανάπτυξη συγκεκριμένων τύπων καρκίνου.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Αμερικανικής Εταιρείας Καρκίνου (ACS) το 40% όλων των περιπτώσεων καρκίνου οφείλονται σε παράγοντες που μπορούν να αποφευχθούν και σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, όπως το κάπνισμα, η παχυσαρκία και η κατανάλωση αλκοόλ. Σε αυτό το ποσοστό δεν υπολογίζονται άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως για παράδειγμα η μόλυνση του νερού και του αέρα.

Αν και η συνολική επίδραση της διατροφής στην εμφάνιση καρκίνου μπορεί να φαίνεται μικρή -συνδέεται με το 4,2% των συνολικών περιπτώσεων καρκίνου και το 4,3% των θανάτων από καρκίνο-, η επιρροή της σε συγκεκριμένους τύπους καρκίνου είναι πολύ μεγαλύτερη.

Καρκίνος του παχέος εντέρου: Αδιαμφισβήτητη η σύνδεση με τη διατροφή

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι από τους τύπους καρκίνου που επηρεάζονται περισσότερο από διατροφικούς παράγοντες. Η μελέτη της ACS αποκαλύπτει ότι το 54,2% των περιπτώσεων καρκίνου του παχέος εντέρου θα μπορούσαν να προληφθούν μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής, με τη διατροφή να παίζει τον πιο σημαντικό ρόλο. Συγκεκριμένα, το 35% των περιπτώσεων αυτού του τύπου καρκίνου συνδέονται άμεσα με διατροφικές επιλογές.

Η κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος είναι ο κυριότερος διατροφικός παράγοντας κινδύνου, καθώς συνδέεται με το 12,8% των συνολικών περιπτώσεων καρκίνου του παχέος εντέρου, ενώ στους άνδρες ο αριθμός αυξάνεται στο 14,6%. Για τις γυναίκες, η χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών αποτελεί τον σημαντικότερο διατροφικό παράγοντα κινδύνου, αντιπροσωπεύοντας το 11,8% των περιπτώσεων. Άλλοι σημαντικοί παράγοντες είναι η κατανάλωση κόκκινου κρέατος (7,3%) και η χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου (4,2%).

Καρκίνοι του άνω αναπνευστικού και του πεπτικού συστήματος

Η χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είναι ένας από τους πιο κρίσιμους διατροφικούς παράγοντες κινδύνου, συνδέοντας το 1,4% όλων των καρκίνων και το 2,2% των θανάτων από καρκίνο με αυτόν τον παράγοντα.

Ιδιαίτερα για τους καρκίνους του άνω αναπνευστικού και πεπτικού συστήματος, όπως ο καρκίνος της στοματικής κοιλότητας, του οισοφάγου, του φάρυγγα και του λάρυγγα, η επίδραση της χαμηλής κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών είναι ακόμη πιο έντονη. Σχεδόν το 30,7% αυτών των τύπων καρκίνου αποδίδεται στην ανεπαρκή κατανάλωση αυτών των τροφίμων.

Οι προστατευτικές ουσίες που περιέχονται στα φρούτα και τα λαχανικά φαίνεται να παίζουν καθοριστικό ρόλο στη μείωση του κινδύνου. Επιπλέον, ο περιορισμός της κατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων τροφών (UPFs) μπορεί επίσης να συμβάλει στην πρόληψη αυτών των καρκίνων, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι η αύξηση της κατανάλωσης UPFs κατά 10% συνδέεται με 23% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων του άνω αναπνευστικού και του πεπτικού συστήματος.

Καρκίνος του μαστού: Οι πολυάριθμοι διατροφικοί κίνδυνοι

Αν και η μελέτη της ACS δεν αναφέρεται εκτενώς στον καρκίνο του μαστού, σύμφωνα με το Forbes πολλές έρευνες επισημαίνουν τη σημαντική επίδραση της διατροφής στον κίνδυνο εμφάνισης αυτού του τύπου καρκίνου, επηρεάζοντας την ανάπτυξη και την εξέλιξή του με διάφορους τρόπους.

Για παράδειγμα τα κορεσμένα λίπη και η χαμηλή πρόσληψη φολικού οξέος έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο, ενώ η αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών έχει συνδεθεί με 27% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων τύπων καρκίνου του μαστού. Τα φυτοοιστρογόνα και η βιταμίνη D θεωρούνται επίσης σημαντικοί προστατευτικοί παράγοντες.

Η μεγαλύτερη εικόνα: Διατροφή, τρόπος ζωής και καρκίνος

Η επίδραση του υπερβολικού σωματικού βάρους, της κατανάλωσης αλκοόλ και της αδράνειας -σε συνδυασμό με τη διατροφή- έχει την ισχυρότερη σύνδεση με τον αυξημένο κίνδυνο καρκίνου, συγκριτικά με άλλους παράγοντες κινδύνου. Αυτή η ομάδα παραγόντων αντιπροσωπεύει το 15,3% των περιπτώσεων καρκίνου στους άνδρες και το 22,5% στις γυναίκες.

Όπως επισημαίνουν ειδικοί, τα στοιχεία υπογραμμίζουν την ανάγκη για ευρύτερες δημόσιες πρωτοβουλίες υγείας, όπως η διασφάλιση πρόσβασης σε οικονομικά προσιτά και θρεπτικά τρόφιμα και η προώθηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τον ρόλο και τα οφέλη της σωστής διατροφής. Με υγιεινές διατροφικές επιλογές, ο κίνδυνος ορισμένων τύπων καρκίνου μπορεί να μειωθεί σημαντικά.