Πόσοι άνθρωποι έχουν πεθάνει εξαιτίας της νόσου που προκαλεί ο κορονοϊός; Η απάντηση εξαρτάται τόσο από τα διαθέσιμα δεδομένα όσο και από τον τρόπο που ορίζει κανείς το «εξαιτίας», σύμφωνα με τον Economist.
Πολλοί άνθρωποι που πεθαίνουν ενώ έχουν μολυνθεί από τον SARS-CoV-2 δεν έχουν ελεγχθεί ποτέ για τον ιό και δεν προσμετρώνται στα επίσημα σύνολα. Αντίθετα, ορισμένοι άνθρωποι των οποίων οι θάνατοι έχουν αποδοθεί στην Covid-19 ίσως να είχαν άλλες ασθένειες που θα μπορούσαν ούτως ή άλλως να έβαζαν τέλος στη ζωή τους σε παρόμοιο χρονικό πλαίσιο. Και τι γίνεται με τους ανθρώπους που πέθαναν από αιτίες που σχετίζονται με την «υπερφόρτωση» των συστημάτων υγείας;
Αντί να προσπαθεί να διακρίνει τους τύπους θανάτων, η προσέγγιση του περιοδικού είναι «να τους μετρήσει όλους».
Υπερβάλλουσα θνητότητα
Και η μεθοδολογία που επελέγη από τον Economist στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η σύγκριση των θανάτων σε κάποια περιοχή ή χώρα για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, ανεξαρτήτως αιτίας. Οι αναλυτές του διεθνούς Μέσου αντιπαραβάλουν τον αριθμό των υπό κανονικές συνθήκες αναμενόμενων θανάτων με τον αριθμό των θανάτων που καταγράφονται στη διάρκεια της πανδημίας.
Με τον τρόπο αυτό, εκτιμάται πως μπορεί να υπολογιστεί η «υπερβάλλουσα θνητότητα», ο αριθμός των θανάτων που οφείλονται άμεσα ή έμμεσα στον ιό.
Σύμφωνα, λοιπόν, με το σχετικό δημοσίευμα, το οποίο αξιοποιεί την παραπάνω μεθοδολογία, αν και ο επίσημος αριθμός των θανάτων που προκλήθηκαν από την Covid-19 αγγίζει τα 5,4 εκατομμύρια, επί του παρόντος, ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων θα μπορούσε να φτάνει τα 18,8 εκατομμύρια ανθρώπους.
«Διαπιστώνουμε ότι υπάρχει 95% πιθανότητα η πραγματική τιμή να βρίσκεται μεταξύ 11,8 και 21,9 εκατομμυρίων επιπλέον θανάτων», προσθέτουν οι συντάκτες του Economist.
Και ενώ ο λόγος που οι παραπάνω εκτιμήσεις ενέχουν βαθμό αβεβαιότητας είναι ότι ο υπολογισμός της «υπερβάλλουσας θνητότητας» για ολόκληρο τον κόσμο είναι περίπλοκος, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει επίσης υιοθετήσει την άποψη πως οι θάνατοι λόγω της Covid-19 υποκαταγράφονται.
Τον Μάϊό του 2021, συγκεκριμένα, ο ΠΟΥ είχε υποστηρίξει ότι η υπερβάλλουσα θνητότητα που προκάλεσε η πανδημία είναι δύο έως τρεις φορές υψηλότερη από τους θανάτους που αποδίδονταν, εκείνο το χρονικό διάστημα, στην Covid-19.
Οι πλέον πληγείσες περιοχές του πλανήτη
Καταλήγοντας, στο σχετικό άρθρό του, ο Economist σημειώνει πως τα δεδομένα που εξέτασε καθιστούν σαφές ότι ο κορονοϊός έχει οδηγήσει στον θάνατο πολύ περισσότερους ανθρώπους από ό,τι υποδηλώνουν τα επίσημα στατιστικά στοιχεία.
Στην Ασία η υπερβάλλουσα θνητότητα οδηγεί σε έναν αριθμό που είναι κατά 700% υψηλότερος σε σύγκριση με τον επίσημο των 1,262 εκατομμυρίων θανάτων. Στην Αφρική τα πράγματα εμφανίζονται ακόμη χειρότερα, με την απόκλιση να φτάνει στο 900% σε σύγκριση με τους 228.500 θανάτους που έχουν ανακοινωθεί.
Πολλές από τις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο στον κόσμο βρίσκονται στη Λατινική Αμερική, ενώ «σκληρά» φέρεται να έχει πληγεί και η Ρωσία.
Τέλος, και κατά την ίδια, πάντα, πηγή, στην Ινδία οι θάνατοι εκτιμάται πως αφορούν σε εκατομμύρια ανθρώπους και όχι σε «χιλιάδες».