Θα κερδίσουμε ποτέ την αθανασία; Και αν ναι, πώς θα συμβεί αυτό; Μήπως ο Τζεφ Μπέζος βάλει (και εκεί) το χεράκι του; Όπως αναφέρει το έγκυρο και έγκριτο Technology Review, ο Τζεφ Μπέζος, ο άνθρωπος που έβγαλε 6 δισεκατομμύρια μέσα σε 20 λεπτά, έχει βάλει στα σκαριά ένα μεγαλεπήβολο πρότζεκτ-προσωπικό του στοίχημα: τον λεγόμενο «βιολογικό επαναπρογραμματισμό», μία σύνθετη ερευνητική διαδικασία που θα μπορούσε να βοηθήσει τους ανθρώπους να ζήσουν για πάντα.
Για τον λόγο αυτό, ο δισεκατομμυριούχος ιδρυτής της Amazon, από κοινού με τον ρώσο-ισραηλινό επιχειρηματία Γιούρι Μίλνερ, χρηματοδοτούν την start-up Altos Labs, με στόχο την εύρεση και ανάπτυξη τεχνικών αντιγήρανσης. Ο «επαναπρογραμματισμός» αυτός βέβαια, μέχρι στιγμής, υπάρχει μόνο στα χαρτιά και στη θεωρία: Τίποτα δεν έχει επιτευχθεί και όλα βρίσκονται ακόμη σε ερευνητικό επίπεδο.
Η τεχνική αυτή ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά από τον Ιάπωνα νομπελίστα βιολόγο, δρ. Σίνια Γιαμανάκα ο οποίος θα είναι, αναμενόμενα, και ο επικεφαλής ερευνών της εταιρείας.
Ο Γιαμανάκα κέρδισε το Νόμπελ Ιατρικής το 2012 για την έρευνά του πάνω στα «πολυδύναμα βλαστοκύτταρα» (iPS cells), αναπτύσσοντας μια μέθοδο που μπορεί και μετατρέπει τα γερασμένα κύτταρα των ενηλίκων σε πολυδύναμα βλαστοκύτταρα νέων ανθρώπων.
Ο Ιάπωνας επιστήμονας ανακάλυψε ότι με την προσθήκη μόλις τεσσάρων συγκεκριμένων πρωτεϊνών στα κύτταρα, μπορούν αυτά να επανέλθουν σε μια κατάσταση που θα ομοιάζει με εκείνη των εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων.
Τον Γιαμανάκα θα συνδράμει ο Ισπανός βιολόγος δρ. Χουάν Κάρλος Μπελμπόντε, ο οποίος έχει αναπτύξει περαιτέρω την τεχνική του συναδέλφου του σε διάφορα πειράματα, με το δημοσίευμα να αναφέρει χαρακτηριστικά ότι ενώ έχει γίνει αρκετή δουλειά πάνω στο συγκεκριμένο θέμα, εντούτοις η έρευνα είναι ακόμη σε εμβρυακά στάδια και «είναι σχεδόν απίθανο να εφαρμοστεί σύντομα».
Πάντως, ο δρ. Μπελμόντε διαφωνεί και εμφανίζεται αισιόδοξος ότι το σενάριο αυτό δεν αποτελεί δα και τόσο… επιστημονική φαντασία όσο θα ήθελαν να πιστέψουν κάποιοι. Και εδράζει την πεποίθησή του αυτή στο γεγονός ότι το 2016 πειραματίστηκε με την τεχνική των εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων πάνω σε ποντίκια, τα οποία παρουσίασαν όντως σημάδια αντιστροφής της ηλικίας τους (ή, για να το θέσουμε καλύτερα, η γήρανσή τους σταμάτησε).
Θα βρεθεί το μυστικό της αθανασίας;
Το συγκεκριμένο πρότζεκτ πάντως αποτελεί απωθημένο αμφότερων των ανδρών: ο μεν Μπέζος, ο οποίος με περιουσία ύψους άνω των 200 δισ. δολαρίων είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, έχει επενδύσει στο παρελθόν στην εταιρεία αντιγήρανσης Unity Biotechnology, ενώ και ο Μίλνερ από το 2019 χρηματοδοτεί έρευνες περί μακροζωίας μέσω του Ιδρύματος Milky Way.
Αμφότεροι εμφανίζονται αποφασισμένοι να βάλουν γερά το χέρι στην τσέπη τους κινούμενοι προς αυτή την κατεύθυνση και είναι χαρακτηριστικό, όπως αναφέρει το άρθρο, ότι για τον σκοπό αυτό επιθυμούν να προσλάβουν τους καλύτερους επιστήμονες που κυκλοφορούν εκεί έξω με μισθούς άνω του ενός εκατομμυρίου δολαρίων ετησίως.
Και μπορεί, φυσικά, η ίδια η Altos να ευαγγελίζεται ότι «ιδρύθηκε χωρίς την προσδοκία εσόδων», και με μόνο στόχο «να κατανοήσει την αντιγήρανση», ωστόσο κανείς δεν ξεχνάει ότι εδώ μιλάμε για ΗΠΑ, για Σίλικον Βάλεϊ και για στυγνό καπιταλισμό.
Και είναι και αρκετοί εκείνοι που, πέραν του παράγοντα «κέρδος», βλέπουν και άλλες εμπόδια στην επίτευξη του εν λόγω στόχου. «Νομίζω ότι η ιδέα είναι όντως πολύ δυνατή και καλή, αλλά ακόμη απέχουμε πολύ μακριά από το επιθυμητό τελικό αποτέλεσμα», τονίζει με νόημα ο δρ. Αλεχάντρο Οκάμπο, ο οποίος έχει εργαστεί στο παρελθόν με την ομάδα του Μπελμόντε, καταλήγοντας εμφατικά: «[Ο βιολογικός επαναπρογραμματισμός] Είναι επικίνδυνος και απέχει πολύ από το να χρησιμεύσει ως μια αποτελεσματική θεραπεία».