Ο επίκουρος καθηγητής Χειρουργικής Γρ. Τσιώτος, μετά από πολλά χρόνια εργασίας στην Κλινική Μάγιο στις ΗΠΑ, παρουσιάζει μία ιδιαίτερη σχέση ανάμεσα στο Σακχαρώδη Διαβήτη και τον Καρκίνο του Παγκρέατος. Μία σχέση, η οποία μπορεί να βοηθήσει ιατρούς κι ασθενείς να προλάβουν δυσάρεστες συνέπειες και με απλά λόγια, να γλυτώσουν την ταλαιπωρία. Εύκολα, χωρίς χημειοθεραπεία και με σίγουρα αποτελέσματα.
Σύμφωνα λοιπόν με επιστημονικές μελέτες που συνεχίζονται και τα πρώτα αποτελέσματά τους παρουσιάστηκαν στο συνέδριο της Αμερικανικής Παγκρεατολογικής Εταιρείας τον Νοέμβριο 2013, αποδείχθηκε ότι υπάρχει άμεση σχέση του καρκίνου του παγκρέατος και της προηγούμενης αναίτιας εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη.
Αυτή η διαπίστωση, όπως τονίζει ο ιατρός, επιβεβαίωσε και τις δικές τους παρατηρήσεις. «Από χρόνια είχαμε παρατηρήσει ότι δύο στους τρεις ασθενείς (περίπου 70%) που εμφανίζουν καρκίνο του παγκρέατος, είχαν εμφανίσει πρώτα σακχαρώδη διαβήτη μέσα στον προηγούμενο χρόνο. Και μάλιστα ο σακχαρώδης διαβήτης στις περιπτώσεις αυτές, τη στιγμή της διάγνωσής του, δε μπορούσε να συσχετισθεί με κάποια άλλη πιθανή αιτία, π.χ. αύξηση του βάρους ή οικογενειακό ιστορικό διαβήτη».
Στην πράξη, αυτοί οι ασθενείς άρχιζαν θεραπεία για τον διαβήτη τους χωρίς κανένας να υποψιαστεί ότι ο διαβήτης στην πραγματικότητα «χρησιμεύει σαν καμπανάκι» για την εμφάνιση καρκίνου στο πάγκρεας.
Πώς «ξεκίνησε» αυτή η ιδιαίτερη σχέση;
Η σχέση αυτή μεταξύ σακχαρώδους διαβήτη και καρκίνου παγκρέατος οφείλεται σε μία πρωτεΐνη, την Adrenomedullin, η οποία παράγεται από τα καρκινικά κύτταρα του παγκρέατος, πολύ πριν την εμφάνιση άλλων συμπτωμάτων από τον όγκο κι αντιστρατεύεται τη δράση της ινσουλίνης, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται διαβήτης χωρίς κανένα άλλο συνοδό σύμπτωμα.
Ποιο σύμπτωμα πρέπει να εξετάζεται;
Η πρότασή μας λοιπόν στο συνέδριο αυτό, ήταν να εξετάζουμε κατάλληλα όλους όσους εμφανίζουν αναίτια και ξαφνικά διαβήτη, ώστε να διαγνώσουμε πιθανό καρκίνο του παγκρέατος νωρίς σε θεραπεύσιμο στάδιο. Η ξαφνική εμφάνιση Σακχαρώδους Διαβήτη Τύπου 2, υπό ορισμένες συνθήκες, θα πρέπει να εξετάζεται. Όταν λέμε «ορισμένες συνθήκες» εννοούμε κυρίως τις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα Διαβήτη, χωρίς να έχει πάρει βάρος. Σε αυτή την περίπτωση, τα αίτια που προκαλούν την ξαφνική εμφάνιση Σακχαρώδους Διαβήτη θα πρέπει να εξετάζονται για την περίπτωση που ελλοχεύουν την εμφάνιση κάποιων αρχόμενων όγκων που οδηγούν σε καρκίνο του παγκρέατος.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται ενδοσκοπικά, δηλαδή μ’ ένα ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα. Πρόκειται για μία αρκετά σύνθετη, λεπτή και τεχνικά απαιτητική εξέταση η οποία χρειάζεται μία δυνατή ομάδα τριών διαφορετικών ειδικοτήτων για να ερμηνευτεί. Έναν άριστο γαστρεντερολόγο, με πολύ εξειδικευμένες προδιαγραφές και φυσικά εμπειρία, έναν κορυφαίο κυτταρολόγο που θα μελετήσει με ακρίβεια τα κύτταρα που θα του δώσει ο γαστρεντερολόγος και τέλος έναν ειδικό χειρουργό για ζητήματα παγκρέατος. Όλοι μαζί θα ερευνήσουν κι ερμηνεύσουν τα ευρήματα.
Η Ελλάδα υποστηρίζει μία τέτοια προληπτική εξέταση;
Γενικά πρόκειται για μία πολύ δύσκολη και λεπτομερή διαδικασία, που απαιτεί το συνδυασμό τριών άριστων επιστημόνων και τον κατάλληλο εξοπλισμό. Στην Ευρώπη υπάρχουν ελάχιστα κέντρα που υποστηρίζουν τέτοιες εξετάσεις και συνδυάζουν όλα τα προαπαιτούμενα στο επιθυμητό, υψηλό επίπεδο. Αυτά βρίσκονται στη Χαϊλδεβέργη και τη Βερόνα. Εμείς έχουμε μία τέτοια ομάδα, καθώς συνεργαζόμαστε πολύ στενά με τους ελάχιστους ειδικούς στην εξέταση αυτή γαστρεντερολόγους, αλλά και με την ίσως εμπειρότερη παγκρεατική κυτταρολόγο στη χώρα.
Εσείς δηλαδή, κ. Τσιώτο, εφαρμόζετε αυτή τη μέθοδο;
Φυσικά, αλλά το ζήτημα είναι κυρίως η ευαισθητοποίηση κι εκπαίδευση τόσο του κοινού όσο και της ιατρικής κοινότητας γενικότερα. Ο κάθε ασθενής που θα εμφανίσει ξαφνικά αναίτιο διαβήτη τύπου 2, θέλουμε ν’ απευθυνθεί στον παθολόγο ή το διαβητολόγο και να κάνει τις απαραίτητες εξετάσεις, εγκαίρως! Οι παθολόγοι που βλέπουν πρώτα από όλους μας τον ασθενή, καλούνται να σκέφτονται αυτό το ενδεχόμενο και να λειτουργούν προληπτικά. Η εφαρμογή της πρότασης αυτής μπορεί ν’ αποβεί ιδιαίτερης σημασίας, καθώς πολλοί ασθενείς θα εντοπίσουν τον καρκινικό όγκο στο πάγκρεας σε στάδιο που είναι ακόμα απολύτως θεραπεύσιμος.
Για τι ποσοστά επιτυχίας μιλάμε;
Αυτό που μπορώ να σας πω, είναι ότι έχουν έρθει έξι ασθενείς, που πέτυχαν με την παραπάνω μέθοδο την πρώιμη διάγνωση κι είναι όλοι θεραπευμένοι. Δεν έχουν πλέον τη νόσο και μετεγχειρητικά, δε χρειάστηκαν χημειοθεραπεία! Το μήνυμα που θέλω να μεταφέρω στους συναδέλφους ιατρούς, παθολόγους ή ενδοκρινολόγους, είναι πως όταν δουν ότι ένας ασθενής εμφανίζει αναίτια διαβήτη, τότε πρέπει να του συστήσουν να απευθυνθεί σε ειδικό γαστρεντερολόγο ή χειρουργό παγκρέατος για να ελέγξει το συγκεκριμένο όργανο με τις κατάλληλες εξετάσεις. Και αυτό διότι η διαφορά του προχωρημένου ανεγχείρητου καρκίνου του παγκρέατος και του πρώιμου εγχειρήσιμου είναι απίστευτα σημαντική!
Τα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους…
Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή Χειρουργικής, κ. Γρηγόρη Τσιώτο, έρευνες και στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι περίπου το 50% των ασθενών με καρκίνο του παγκρέατος έχουν Σακχαρώδη Διαβήτη, ενώ το 80% αυτών εμφάνισαν αυξημένο σάκχαρο. Επίσης όσοι άνθρωποι εμφάνισαν αυξημένο σάκχαρο, χωρίς να έχουν πάρει βάρος, έχουν 8 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν καρκίνο του παγκρέατος.
Όλα αυτά αρκούν για να μας πείσουν πως εδώ, μεταξύ Σακχαρώδους Διαβήτη και Καρκίνου του Παγκρέατος, υπάρχει μία πολύ ιδιαίτερη σχέση. Η τελευταία όμως δε θα πρέπει να μας τρομάζει, αλλά να μας ωθεί στην πρόληψη και την πρώιμη εξέταση, που σώζει πράγματι ζωές.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον κ. Τσιώτο Γρηγόριο, χειρουργό πεπτικού, επίκ. καθηγητή Χειρουργικής, Mayo Clinic, τηλ. Επικοινωνίας: 6972094230 ή επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.digestive-surgery.gr