Ο θάνατος του 12χρονου στη Θεσσαλονίκη από ανακοπή καρδιάς, αφού πνίγηκε όταν έτρωγε ένα λουκάνικο, φέρνει στην επικαιρότητα το ζήτημα των πρώτων βοηθειών με τραγικό τρόπο.

Το περιστατικό για μία ακόμη φορά επιβεβαιώνει ελλείμματα σε δομές, γνώσεις και προβλήματα στη νοοτροπία που πολλές φορές μπορούν να οδηγήσουν σε δυσάρεστα αποτελέσματα.

Ο διευθυντής της ΜΕΘ στο νοσοκομείο Παίδων Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού και πρόεδρος του σωματείου ΠΝΟΗ Ιωάννης Παπαδάτος μίλησε στο newsbeast.gr για το θέμα και προσπάθησε να κάνει κατανοητή την ανάγκη οι πολίτες να γνωρίζουν βασικούς τρόπους αλληλοβοήθειας, με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της ζωής μας και σε μερικές ακραίες περιπτώσεις την επιβίωση.

Ο κ. Παπαδάτος περιέγραψε επακριβώς ποια πρέπει να είναι τα βήματα διάσωσης σε πρώτο χρόνο ενός παιδιού που πνίγεται:

«Το πρώτο πράγμα είναι να αποβάλλει κανείς το ξένο σώμα. Υπάρχουν χειρισμοί στα βρέφη, στα παιδιά και στους ενήλικες. Ο χειρισμός είναι οι πλήξεις στην πλάτη, ανάμεσα στις δυο ωμοπλάτες, πέντε φορές να χτυπήσω τον άνθρωπο ο οποίος έχει ακόμη επαφή και μου δείχνει ότι πνίγεται. Μου δείχνει τον λαιμό του ότι έχει πνιγεί και δεν μπορεί να πάρει αναπνοή.

Και ακολούθως κάνω πέντε πλήξεις στο στομάχι με την μπουνιά μου. Αγκαλιάζω την μπουνιά μου, το ένα χέρι αγκαλιάζει την άλλη μπουνιά και πλήττω προς τα μέσα και άνω. Δηλαδή προκαλώ έναν τεχνητό βήχα. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνω την πίεση στον θώρακα και το πετάει. Όταν βήχουμε τι κάνουμε; Αυξάνουμε την πίεσή μας και το πετάμε. Αυτό ισχύει στην περίπτωση που έχω τις αισθήσεις μου».

Τι γίνεται όμως αν έχει παρέλθει το κρίσιμο χρονικό διάστημα;

«Όταν περνάει η ώρα και πια πέφτω κάτω γιατί δεν έχω οξυγόνο γιατί σταμάτησε και έφραξε ο αεραγωγός, οι δρόμοι – δηλαδή λάρυγγας και τραχεία – έχουν φράξει από το ξένο σώμα, τότε ξεκινώ να κάνω καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ). Τριάντα εξωτερικές θωρακικές συμπιέσεις και δύο φιλιά της ζωής. Και μετά από 4 κύκλους – 32, 32, 32, 32 – κάνω πλήξη στην κοιλιά. Έχω καθίσει από πάνω του στο στομάχι με φορά προς το κεφάλι του. Έτσι αποβάλλεται το ξένο σώμα».

Ο κ. Παπαδάτος μίλησε για το έλλειμμα πληροφορίας και γνώσης στην Ελλάδα:

«Να σκεφτείτε ότι από τα 300.000.000 Αμερικανών τα 70-80 εκατομμύρια. Το ξέρουν διαπιστευμένα, με βιβλιαράκι σφραγισμένο. Και κάθε δύο χρόνια επαναλαμβάνεις την εκπαίδευση για όταν σου χρειαστεί. Αυτό κανονικά πρέπει να το ξέρουν όλοι οι ενήλικοι. Δηλαδή από την Τρίτη λυκείου και πάνω όλοι πρέπει να το ξέρουν. Είτε είσαι γιατρός είτε είσαι κηπουρός είτε είσαι ηλεκτρολόγος είτε είσαι βιομήχανος πρέπει να το ξέρεις. Γιατί μπορεί να σου τύχει ο πατέρας σου, το παιδί σου, ο αδερφός σου και να ξέρεις να βοηθήσεις.

Ο χρόνος είναι πολύ λίγος που μπορεί να μείνει κανείς χωρίς οξυγόνο. Τα τέσσερα πρώτα λεπτά μένει ο εγκέφαλος χωρίς οξυγόνο. Μετά αρχίζουν ανεπανόρθωτες βλάβες στον εγκέφαλο. Και μετά από τα 10 λεπτά πεθαίνει κανείς. Άρα ποιος θα βοηθήσει: η μάνα το παιδί, ο δάσκαλος τον μαθητή, ο αστυνομικός τον παθόντα, ο πυροσβέστης τον καμμένο. Όποιος είναι δίπλα. Ο γυμναστής τον αθλούμενο, ο ναυαγοσώστης τον πνιγμένο. Δεν θα περιμένω εγώ να έρθει το 166 που θα κάνει πιθανώς και 10 λεπτά, ένα τέταρτο, μισή ώρα. Ειδάλλως έφυγε ο άνθρωπος. Γιατί ο χρόνος είναι χρήμα. Άρα πρέπει όλοι μας να το ξέρουμε. Όλοι οι ενήλικοι».

Ποιες είναι όμως οι συμβουλές που πρέπει να ακολουθήσουν οι γονείς;

«Η πρόληψη είναι το σημαντικό. Δηλαδή όταν μπουσουλάει ένα μωρό 8, 9, 10 μηνών, δεν μπορώ να έχω μπιχλιμπίδια και ξηρούς καρπούς στο τραπεζάκι πάνω για να τα φάει. Τα μαζεύω όλα τα μικροπράγματα. Από εκεί και πέρα μικρές μπουκιές, αλεσμένες σε μωρά που δεν έχουν δόντια ή στους μεγάλους. Δεν δίνουμε ένα κομμάτι μήλο, θα πνιγεί. Άρα προλαμβάνω και αν τυχόν συμβεί, πρέπει να είμαι εκπαιδευμένος. Αν ξέρω τι να κάνω δεν έχω πρόβλημα. Δεν χρειάζεται να πάει ο άνθρωπος στο νοσοκομείο.

Εάν όχι αρχίζει ο πανικός, περνάει η ώρα, το οξυγόνο λείπει. Στο νοσοκομείο μπορεί να προσκομιστεί κάποιο παιδί νεκρό, επειδή δεν ήξερε κανείς πρώτες βοήθειες και μέσα στον πανικό φωνάζει: “Βοηθήστε, βοηθήστε”.

Στα νοσοκομεία φτάνουν τα παιδιά τα οποία καθυστερούν να αποβάλουν το ξένο σώμα. Αν φτάσουν όμως καθυστερημένα τότε κάποια από αυτά μπορεί να υποστούν εγκεφαλική βλάβη για όλη τους τη ζωή. Και εδώ είναι και περιπτώσεις ατόμων με ειδικές ανάγκες, που έμειναν χωρίς οξυγόνο την ώρα που έπρεπε.

Για αυτόν τον λόγο πρέπει οι γεννήσεις των παιδιών να γίνονται στα νοσοκομεία και όχι στα σπίτια. Γιατί αν χρειαστεί βοήθεια να δοθεί αμέσως οξυγόνο από κάποιον που να ξέρει».

Πώς μπορεί να εκπαιδευτεί κάποιος;

«Το σωματείο ΠΝΟΗ κάνει μαθήματα και στην ΚΑΡΠΑ και στην αποβολή ξένου σώματος, διότι αυτό είναι καλό κανείς να το ακούει, αλλά αν δεν το εφαρμόσει στις κούκλες, στα προπλάσματα, είναι δύσκολο εκείνη την ώρα της κρίσης να θυμηθείς τι να κάνεις αν δεν το έχεις διδαχθεί.

Αν κάποιος μένει στην επαρχία θα πρέπει να απευθυνθεί στα τοπικά νοσοκομεία και να ρωτήσει ποιες ομάδες δραστηριοποιούνται στην καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση και της αποβολής ξένου σώματος. Σίγουρα θα υπάρχουν ομάδες, υπάρχουν παντού διασώστες.

Εμείς στο σωματείο εκπαιδεύουμε συνέχεια, επειδή χάθηκε παιδί πνιγμένο στην πισίνα που δεν ήξερε κάποιος να το βοηθήσει. Από τότε μας χάρισαν οι γονείς του παιδιού και όλα τα προπλάσματα: βρέφη, παιδιά, ενήλικες. Πάνω στα προπλάσματα κάνουμε την εκπαίδευση».

Η ΠΝΟΗ-Φίλοι Εντατικής Θεραπείας Παιδιού είναι Σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχει αυτή τη γνώση και την εκπαίδευση, πραγματοποιώντας σεμινάρια Καρδιοπνευμονικής Αναζωογόνησης και Α΄ Βοηθειών στο ευρύ κοινό.

Ο κ. Παπαδάτος μίλησε και για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα αλλά και τις αιτίες της:

«Πρώτα από όλα είναι η πρόληψη. Στο παιδί που έχει το ποδήλατο πρέπει να φοράς κράνος. Πρώτα το κράνος και μετά το ποδήλατο. Στο αυτοκίνητο πρέπει να φοράνε όλοι ζώνη, μπροστά και πίσω. Εμείς στην Ελλάδα είμαστε οι πρώτοι στα τροχαία και στα χτυπήματα. Στην Αγγλία από τότε που έγιναν υποχρεωτικές οι πίσω ζώνες, μειώθηκαν τα χτυπήματα 40%. Αυτό είναι τεράστιο νούμερο.

Τα περιστατικά στην Ελλάδα σαφώς είναι περισσότερα. Και πνιγμών σε θάλασσα και πισίνες, καθώς είμαστε θαλάσσια χώρα, και τροχαίων χτυπημάτων και ατυχημάτων. Τώρα το Πάσχα να δείτε τι θα γίνει. Άδετοι. Πόσοι θα οδηγούμε χωρίς ζώνη, μεθυσμένοι, χωρίς κράνος; Ειδικά το καλοκαίρι με τη ζέστη. Στο εξωτερικό όλοι παίρνουν πρόστιμα. Εδώ τα πρόστιμα μπαίνουν όταν θέλουν να μαζέψουν λεφτά. Οι ζωές μετρούν περισσότερο.

Αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στη νοοτροπία, την εκπαίδευση, τη συμμετοχή. Εγώ να σκέφτομαι και τον δίπλα όχι μόνο τον εαυτό μου».