Η φλεβική ανεπάρκεια ενοχοποιείται για την εμφάνιση των κιρσών στα κάτω άκρα και δυστυχώς, θα πρέπει να τονιστεί πως η συχνότητα των κιρσών αγγίζει το 60% όσων είναι άνω των 65 ετών, ενώ για τους νεότερους ασθενείς, ακόμη και για όσους είναι 20-35 ετών, η φλεβική ανεπάρκεια μπορεί να εμφανιστεί εξαιτίας της έλλειψης βαλβίδων των φλεβών της κοιλιάς. Η χρόνια στάση του αίματος εντός των φλεβών οδηγεί σταδιακά σε χρόνια φλεγμονή του δέρματος, σε έκζεμα, οίδημα και τελικώς παραμόρφωση. Οι φλέβες διογκώνονται, γίνονται ελικοειδείς, πιέζουν το δέρμα, το λεπταίνουν αυξάνοντας τον κίνδυνο αυτόματης αιμορραγίας ή αιμορραγίας μετά από τραυματισμό. Ο ασθενής υποφέρει στην καθημερινή του ζωή από κράμπες, καυσαλγίες, αδυναμία παραμονής του σε όρθια στάση, παραισθησίες, μουδιάσματα, φαγούρα και αίσθημα βάρους και τάσεως. Οι κιρσοί, αν μείνουν χωρίς θεραπεία οδηγούν σε περαιτέρω βλάβες των ιστών, σε θρόμβωση των φλεβών, χρόνια δερματίτιδα και τελικά άτονο έλκος.
Συντηρητική αντιμετώπιση της φλεβικής ανεπάρκειας
Η συντηρητική αγωγή περιλαμβάνει τα φλεβοτονικά φάρμακα και τις ελαστικές κάλτσες ή καλσόν διαβαθμισμένης συμπίεσης, καθώς και τα γενικά μέτρα όπως αθλητικές δραστηριότητες (περπάτημα, κολύμπι, ποδήλατο, τζόκινγκ), μπάνιο με κρύο νερό και μασάζ από το κάτω μέρος του ποδιού προς τα επάνω.
Επεμβατική θεραπεία της φλεβικής ανεπάρκειας
Περιλαμβάνει την κλασική μέθοδο με αφαίρεση όλης της σαφηνούς φλέβας, την οποία όμως δεν εφαρμόζουμε πλέον από το 2007 και μετά. Μόνο στην περίπτωση που η μείζων σαφηνής είναι επιφανειακή σε απόσταση < 0,5 εκατοστά από το δέρμα δεν ενδείκνυται η ενδοσκοπική τεχνική με laser αλλά η τμηματική σαφηνεκτομή. Οι κιρσοί αντιμετωπίζονται καλύτερα με την υβριδική μέθοδο δηλαδή την αφαίρεση του επιφανειακού τμήματος με μικροχειρουργική τεχνική και laser ablation του κεντρικότερου τμήματος μέχρι την σαφηνομηριαία βαλβίδα. Η ελάσσων σαφηνής φλέβα απαγορεύεται πλέον να γίνεται με σαφηνεκτομή, για να μην τραυματιστεί το σαφηνές νεύρο. Με τη συσσωρευμένη εμπειρία που υπάρχει στην αντιμετώπιση των φλεβικών παθήσεων το ενδοαυλικό laser αποτελεί τη «χρυσή επιλογή», παγκοσμίως. Ακόμα και σε προχωρημένες καταστάσεις (στάδιο 5 και 6) εφαρμόζουμε τις ενδοσκοπικές τεχνικές, με κυρίαρχο το laser 1470 nm το οποίο είναι ανώδυνο λόγω της μεγάλης απορρόφησής του στο νερό. Ακόμα και σαφηνείς φλέβες διαμέτρου 2,8- 3 εκατοστά μπορούν να διορθωθούν με τις νέες οπτικές ίνες κυκλικής εκπομπής radial emission. Πριν 10 χρόνια υπήρχε το laser 980 nm, το οποίο μετά την τεχνολογική εξέλιξή του στα 1470 nm, κατορθώσαμε τη γρηγορότερη κινητοποίηση του ασθενούς, αλλά και να μην χρειάζεται καθόλου παυσίπονα μετεγχειρητικά. Εκτός από το ενδοαυλικό laser χρησιμοποιούμε σε μικρότερο αριθμό περιστατικών, τον καθετήρα ραδιοσυχνοτήτων Rf . Από την προσωπική αλλά και διεθνή εμπειρία, θεωρώ ότι είναι δυνατή η σύγκλιση φλεβών μέχρι 1,3 εκατοστά, δηλαδή σε πιο πρώιμα στάδια φλεβικής ανεπάρκειας. Τέλος, από το 2015 χρησιμοποιούμε και μια νέα ενδοσκοπική τεχνική, την ΜΟCA (mechanical obstruction chemical ablation) με τον καθετήρα clarivein. Με αυτή τη μέθοδο δεν εφαρμόζουμε θερμική ενέργεια όπως στο laser και τις ραδιοσυχνότητες, αλλά μηχανική και χημική ενέργεια με σκληρυντικό φάρμακο. Ο περιορισμός που υπάρχει είναι ότι δεν μπορούμε να επέμβουμε σε δύο πόδια ταυτόχρονα λόγω του ορίου δόσης του φαρμάκου. Έτσι λοιπόν, η μέθοδος που υπερτερεί είναι το ενδοαυλικό laser γιατί είναι γρήγορη, ανώδυνη, αναίμακτη και αποτελεσματική, ενώ ο χρόνος αποθεραπείας δεν ξεπερνά τις τέσσερις με έξι ημέρες ακόμα και στις σοβαρές περιπτώσεις, αντίθετα με την παλιά κλασσική μέθοδο που έφτανε τον 1 μήνα και περισσότερο.
Τα πλεονεκτήματα της επέμβασης με laser
- Πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και μέθη.
- Διαρκεί 40-50 λεπτά για το κάθε σκέλος και δεν απαιτεί τομές.
- Αποκαθίσταται η χαλάρωση και η σωστή λειτουργία των φλεβών χωρίς αφαίρεση των σαφηνών.
- Πραγματοποιείται με σεβασμό των ιστών χωρίς τραύμα και με βάση τη φυσιολογική λειτουργία των φλεβών.
- Διορθώνεται η δυσλειτουργία των βαλβίδων.
- Έχει άριστο αισθητικό αποτέλεσμα, διότι δεν αφήνει ουλές και ελαχιστοποιεί το ενδεχόμενο μολύνσεων και μετεγχειρητικού πόνου.
- Ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο μόνο για λίγες ώρες.
- Δεν χρειάζεται μετεγχειρητική φροντίδα, όπως η παλιά μέθοδος, διότι δεν έχει χειρουργικό τραύμα.
- Δεν έχει τις υποτροπές των κλασσικών μεθόδων.
- Ο ασθενής επιστρέφει στις καθημερινές του δραστηριότητες πιο σύντομα από ποτέ.
Όσο γρηγορότερα διαγνωσθούν η φλεβική ανεπάρκεια και οι κιρσοί, τόσο καλύτερα θα αντιμετωπισθούν, στην αρχή συντηρητικά και αργότερα επεμβατικά. Η επιτυχία και η αποτελεσματικότητα ξεπερνούν το 95% όταν η κλασική μέθοδος δεν ξεπερνούσε το 60%. Αυτό οφείλεται αφενός στο φαινόμενο της νεοαγγειογένεσης, που παρατηρείται μετά από σαφηνεκτομή σε μεγάλο βαθμό και αφετέρου στο ότι η επέμβαση με laser γίνεται ολοκληρωτικά με καθοδήγηση υπερήχου. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να εντοπίζονται φλέβες εσωτερικά που δεν είναι ορατές με γυμνό μάτι και που μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα μετά από καιρό, αν δεν αντιμετωπισθούν. Ένα ακόμα πλεονέκτημα του ενδοσκοπικού laser είναι ότι δεν τραυματίζονται νεύρα, ούτε ιστοί, δεν καταστρέφονται φλέβες ζωτικές και υγιείς, καθώς και ότι εντοπίζουμε πλέον τις πάσχουσες φλέβες με μεγάλη ακρίβεια. Οι δυνατότητές του είναι μεγάλες, η συσσωρευμένη εμπειρία μας κάνει καλύτερους και η τεχνολογική εξέλιξη διευρύνει τους ορίζοντες αντιμετώπισης της νόσου. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.iliasxar.gr ή επικοινωνήστε με το κ. Χαράλαμπο Ηλία, Αγγειοχειρουργός, τηλ.: 2107296277, 6944261464.