Η ψυχική υγεία των Ελλήνων βρίσκεται σε κίνδυνο, καθώς τα αποτελέσματα έρευνας που ολοκληρώθηκαν πριν από τη λήψη των έκτακτων οικονομικών μέτρων δείχνουν ότι το 47% των Ελλήνων έχει επηρεαστεί από την κρίση, ποσοστό το οποίο σύμφωνα με τους ειδικούς σήμερα είναι κατά πολύ μεγαλύτερο. Το 59% των Ελλήνων εμφανίζει συμπτώματα κατάθλιψης και το 50,7% εμφανίζει άγχος.
Οι γυναίκες έχουν επηρεαστεί περισσότερο απ’ ό,τι οι άνδρες, καθώς εμφανίζουν λιγότερη αισιοδοξία και ελπίδα, ενώ οι νέοι εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης με άμεσες συνέπειες στην παραγωγικότητα και την απόδοσή τους.
Η κρίση αρχίζει να εμφανίζεται σε όλες τις μορφές της. Ο δρόμος σιγά – σιγά γίνεται πιο δύσκολος, πιο μοναχικός, μια ατελείωτη ανηφόρα… Και όμως, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Θετικής Ψυχολογίας, καθηγητή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αναστάσιο Σταλίκα, τα «καύσιμα» για τη συνέχιση είναι τα θετικά συναισθήματα, χαρά, ικανοποίηση, περηφάνια, ενδιαφέρον, αγάπη, ευχαρίστηση, ευγνωμοσύνη, αισιοδοξία
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας η οποία ξεκίνησε το 2008 και ολοκληρώθηκε το 2010, εκείνοι που βιώνουν πιο πολλά θετικά συναισθήματα έχουν λιγότερη κατάθλιψη και άγχος και μεγαλύτερη ψυχική ανθεκτικότητα.
Το δύσκολο, όπως είπε ο καθηγητής κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, είναι να μπορεί κάποιος να αναγνωρίζει τα θετικά συναισθήματα στην καθημερινότητά του, ανεξάρτητα από το εξωτερικό περιβάλλον και στη συνέχεια να μπορεί να τα «γεννά». Επειδή τα θετικά συναισθήματα είναι εφήμερα, πρέπει να μάθουμε να τα βιώνουμε και να τα εκφράζουμε.
Ο «ιός των θετικών συναισθημάτων μεταδίδεται, διοχετεύεται στο σύνολο», είπε ο καθηγητής. Άνθρωποι που κάνουν παρέα με αισιόδοξους ανθρώπους γίνονται και οι ίδιοι αισιόδοξοι. Τα θετικά συναισθήματα του ενός επηρεάζουν τους άλλους. Λειτουργούν ως μηχανισμός για την ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης, την αύξηση της αίσθησης επάρκειας, τη βελτίωση απόδοσης, επίδοσης, την ανάπτυξη κοινωνικών δεσμών, την επίλυση προβλημάτων.
«Τα θετικά συναισθήματα λειτουργούν ως αντιοξειδωτικά της ψυχής, βοηθούν τα άτομα να είναι κοινωνικά δραστήρια και να παρεμβαίνουν στα πράγματα. Πυροδοτούν το μηχανισμό για αλλαγές στη ζωή μας», είπε ο κ. Σταλίκας.
Μια από τις βασικές έννοιες της Θετικής Ψυχολογίας είναι η «με νόημα και σκοπό ζωή» και, όπως είπε, η ψυχολόγος Πασχαλιά Μυτσκίδου, το άτομο βιώνει πολλά και διαφορετικά θετικά συναισθήματα, αξιοποιεί τις ικανότητές του και χρησιμοποιεί τα δυνατά του σημεία, προκειμένου να επιτύχει σκοπούς πέρα από το ιδιοτελές όφελος και σε εξυπηρέτηση άλλων συνανθρώπων.
Ως επίσημη χρονολογία έναρξης του κλάδου της Θετικής Ψυχολογίας οριοθετείται το 1998, όταν ο πρόεδρος της Αμερικανικής Ψυχολογικής Ένωσης κάλεσε τους ψυχολόγους να ξαναθυμηθούν το «χαμένο» στόχο της ψυχολογίας, δηλαδή την ανάπτυξη των δυνατοτήτων και την αξιοποίηση της ευφυΐας και των ταλέντων των ανθρώπων. Η Θετική Ψυχολογία επαναφέρει στο επίκεντρο τον κανονικό-μέσο άνθρωπο, με απώτερο στόχο να κατανοήσει τι φέρνει αποτέλεσμα γι’ αυτόν, πώς αναπτύσσεται και πώς μπορεί να βελτιωθεί.
Συμπερασματικά, όπως είπε ο κ. Σταλίκας, σε ένα τόσο ασταθές πολιτικοοικονομικό περιβάλλον μπορούμε να είμαστε καλά. «Οι ισχυρότεροι μεταξύ μας είναι οι άνθρωποι που έχουν μάθει να μην αγνοούν τα θετικά που εγγενώς υπάρχουν, που μπορούν να τα διακρίνουν και που δεν επιτρέπουν σε αρνητικά συναισθήματα να τους καταβάλλουν».