Οι φοβίες και η κατάθλιψη αποτελούν τις συνηθέστερες διαταραχές στην Ευρώπη, ενώ οι εννιά από τις δέκα χώρες όλου του κόσμου με τα υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών είναι ευρωπαϊκές, όπως επισημαίνει η Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας.
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας 450 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από ψυχικές διαταραχές. Κατά τον Οργανισμό η υγεία ορίζεται ως «η κατάσταση της πλήρους φυσικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας» και όχι απλά η έλλειψη νόσου. Η ψυχική υγεία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της υγείας, είναι κάτι παραπάνω από έλλειψη ψυχικής διαταραχής, καθορίζεται από κοινωνικούς, βιολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες και απαιτείται οικονομική στήριξη ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες σε στρατηγικές προαγωγής της ψυχικής υγείας
Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας είναι «Επενδύοντας στην ψυχική υγεία». Ποιοι είναι όμως οι καθοριστικοί παράγοντες; Σύμφωνα με τον ΠΟΥ είναι κοινωνικοί, ψυχολογικοί και βιολογικοί παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν δραματικά το επίπεδο της ψυχικής υγείας του ατόμου σε κάθε ηλικία. Για παράδειγμα η μακροχρόνια κοινωνικοοικονομική πίεση αναγνωρίζεται ως παράγοντας κινδύνου της ατομικής και κοινωνικής ψυχικής υγείας. Υπάρχει επομένως συσχέτιση της ψυχικής υγείας με τους δείκτες της φτώχειας συμπεριλαμβανομένου και του χαμηλού επιπέδου μόρφωσης. Το χαμηλό επίπεδο ψυχικής υγείας σχετίζεται επίσης με τις ραγδαίες κοινωνικές μεταβολές, τις στρεσογόνες συνθήκες εργασίας, τον διαχωρισμό των φύλων, τον κοινωνικό αποκλεισμό, τον ανθυγιεινό τρόπο ζωής, τη βία και τη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η προαγωγή της ψυχικής υγείας εξαρτάται κατά το μεγαλύτερο μέρος από τις πολυτομεακές στρατηγικές. Αυτές περιλαμβάνουν εξειδικευμένους τρόπους προαγωγής όπως:
-Παρεμβάσεις από την πρώιμη παιδική ηλικία (από την κυοφορία)
-Υποστήριξη της παιδικής ηλικίας με προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων
-Κοινωνικοοικονομική ενίσχυση των γυναικών
-Κοινωνική υποστήριξη των ηλικιωμένων
-Προγράμματα για τους ευπαθείς πληθυσμούς (μειονότητες, μετανάστες κλπ)
-Στα σχολεία ανάπτυξη προγραμμάτων που προάγουν την ψυχική υγεία
-Παρεμβάσεις προστασίας της ψυχικής υγείας στον χώρο εργασίας
-Βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης (πχ κατοικία)
-Προγράμματα πρόληψης της βίας
-Αναπτυξιακά προγράμματα σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών
Εκείνο τελικά που απαιτείται για να γίνουν όλα αυτά είναι να αυξηθούν οι δαπάνες για την ψυχική υγεία όπως και η ανάπτυξη των δομών και των υπηρεσιών παροχής ψυχικής υγείας, ώστε να έχουν ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο και να είναι πιο αποτελεσματικές.
