Η ουσιαστική αιτία του απλού πονοκέφαλου δηλαδή της κεφαλαλγίας τύπου τάσης είναι οι συσπάσεις και οι πιθανές θλάσεις στους 36 διαφορετικούς τυπους μυών της κεφαλής του αυχένα και των ώμων, τους οποίους χρησιμοποιούμε κάθε μέρα για τη όρθια στάση της κεφαλής, την ομιλία και για τις εκφράσεις του προσώπου. Αυτοί με την σειρά τους στέλνουν σήματα πόνου στον εγκέφαλο τα οποία τελικά αντιλαμβανόμαστε ως απλό πονοκέφαλο (κεφαλαλγία τύπου τάσης). Αυτό τόνισε μεταξύ άλλων ο κος Στάθης Σκληρός, γενικός ιατρός/ Δ/ντής Κ.Υ. Νεμέας και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Ανάπτυξης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στο Χειμερινό Εντατικό Σεμινάριο Γενικής Ιατρικής.

Η καταπόνηση (μηχανική ή λόγω στρες) των μυών της κεφαλής, του αυχένα και των ώμων, διευκρίνισε ο κος Σκληρός, δημιουργεί ευαίσθητα σημεία–κόμβους, τα οποία απελευθερώνουν  προσταγλανδίνες. Οι προσταγλανδίνες με τη σειρά τους  ενεργοποιούν  απολήξεις νεύρων, που βρίσκονται στους μύες, οι οποίες με τη σειρά τους προωθούν τα σήματα πόνου στον εγκέφαλο και είναι υπεύθυνες για την εμφάνιση αυτού που ο πάσχων αντιλαμβάνεται  ως κεφαλαλγία τύπου τάσης (1-4).

Η κεφαλαλγία τύπου τάσης (απλός πονοκέφαλος) που είναι το πιο διαδεδομένο είδος κεφαλαλγίας, αντιπροσωπεύοντας το 80% του συνόλου τους, είναι ο κύριος λόγος που οι άνθρωποι παίρνουν αναλγητικά (μη στεροειδή αντιφλεγμο-νώδη/ΜΣΑΦ) (1). ενώ η άμεση έναρξη της θεραπείας θεωρείται σημαντική για την βελτιστοποίηση της ανακούφισης του πόνου (2). Τα δεδομένα όμως δείχνουν ότι οι μισοί από εκείνους που υποφέρουν από  κεφαλαλγία τύπου τάσης  καθυστερούν να πάρουν αναλγητικά, τα οποία λαμβάνουν μόνο όταν  ο πόνος γίνει αφόρητος (3)».

Επίσης, τελευταίες έρευνες αποδεικνύουν ότι για να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση του πόνου, τα αναλγητικά πρέπει να λαμβάνονται με τα πρώτα συμπτώματα και στη χαμηλότερη αλλά συνάμα αποτελεσματική δόση (5).

Με άλλα λόγια, το κατάλληλο σκεύασμα θα πρέπει να δρα τόσο κεντρικά όσο και περιφερικά, να έχει γρήγορη δράση & αποτελεσματική αντιμετώπιση της κεφαλαλγίας τύπου τάσης, καθώς και να είναι καλά ανεκτό.

Τα ΜΣΑΦ και ιδιαίτερα η ιβουπροφαίνη στην δόση των 400mg, επεσήμανε ο κος Σκληρός βοηθούν σημαντικά στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του απλού πονοκέφαλου. Μελέτες έχουν δείξει ότι η ιβουπροφαίνη των 400mg είναι πολύ αποτελεσματική και παρέχει ανακούφιση στους περισσότερους ανθρώπους καθώς στοχεύει στις προσταγλανδίνες, που είναι η πηγή του πόνου.

Με βάση αυτές τις μελέτες, οι Κατευθυντήριες Οδηγίες  της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κεφαλαλγίας, της Ελληνικής Εταιρείας Κεφαλαλγίας αλλά και πολλών άλλων εταιρειών συνιστούν την ιβουπροφαίνη ως θεραπεία πρώτης επιλογής (9-14).

Οι Ευρωπαϊκές οδηγίες συμβουλεύουν να χρησιμοποιούνται οι συνδυασμοί με καφεΐνη ή με κωδεΐνη μόνο ως επιλογή δεύτερης γραμμής, γιατί συνεισφέρουν στην κεφαλαλγία από κατάχρηση φαρμάκων περισσότερο από ότι η χορήγηση απλών αναλγητικών.

Στην ομιλία υπογραμμίστηκε ότι τα αναλγητικά πρέπει να λαμβάνονται στην αρχή της κρίσης της κεφαλαλγίας ενώ υπογραμμίστηκαν οι κίνδυνοι από την αλόγιστη χρήση των αναλγητικών και την υπέρβαση ενός ανωτάτου ορίου στη μηνιαία κατανάλωση τους.

Η κεφαλαλγία τύπου τάσης κατέληξε ο κος Σκληρός, είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος κεφαλαλγίας. Σχεδόν καθημερινά, επηρεάζει την ποιότητα και το κόστος ζωής του πάσχοντα, σε βαθμό που να έχει αντίκτυπο στην οικογένεια, την κοινωνική ζωή και στην παραγωγικότητα του. Στην Ευρώπη, το συνολικό ετήσιο κόστος της κεφαλαλγίας τύπου τάσης μεταξύ των ενηλίκων ηλικίας 18-65 ετών εκτιμάται ότι είναι περίπου 21 δισ. ευρώ, και η μέση τιμή κόστους ανά άτομο 303 ευρώ ετησίως (15).

Βιβλιογραφία:

  1. Fernández-de-las-Peñas C, et al. Cephalalgia. 2007;27:383–93.
  2. Bendtsen L, Fernández-de-las-Peñas C. Curr Pain Headache Rep. 2011;15:451–8.
  3. Jensen R. Cephalalgia. 1999;19:602–21.
  4. Reckitt Benckiser Medical Report. 2013.5.
  5. Sarchielli P,  et al. J Headache Pain. 2012;13(Suppl  2):S31–70.
  6. Schachtel B, et al. J Clin Pharmacol. 1996;36:1120–5.
  7. Packman B, et al. J Headache. 2000;40:561–7.
  8. Diamond S, et al. Headache. 1983;23:206–10
  9. Steiner T, et al. J Headache Pain. 2007;8:S1–47.
  10. Bendtsen L, et al. Eur J Neurol. 2010;17:1318–25.
  11. Haag G, et al. J Headache Pain. 2011;12:201–17.
  12. British Association for the Study of Headache (BASH). Guidelines for all healthcare professionals in the diagnosis and management of migraine, tension-type headache, cluster headache and medication-overuse headache. 3rd edition (1st revision). 2010.
  13. NICE. Headaches – diagnosis and management of headaches in young people and adults. NICE clinical guideline 150. Issued September 2012.
  14. Bendtsen L, et al. J Headache Pain. 2012;13(Suppl 1):S1–29.
  15. Chai N.C., Rosenberg J.D., Peterlin L. The epidemiology and comorbidities of migraine and tension-type headache. Techniques in Regional Anesthesia and Pain Management  16 (2012) 4-13