Απάντηση στο ερώτημα γιατί κάποιοι άνθρωποι μπορούν να ζήσουν πολλά χρόνια πάσχοντας από καρκίνο του παγκρέατος και άλλοι έχουν μικρότερο προσδόκιμο ζωής δίνει η ανακάλυψη του ελληνικής καταγωγής μοριακού γενετιστή και ειδικού στη βιολογία του
καρκίνου Νικόλα Παπαδόπουλου, καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του
πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς και ερευνητή του Κέντρου Καρκίνου Κίμελ στη
Βαλτιμόρη, και της ομάδας του.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν νέα γονίδια τα οποία, όταν μεταλλαχθούν με ένα συγκεκριμένο τρόπο, προκαλούν μια σχετικά λιγότερο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του παγκρέατος. Οι ασθενείς που έχουν τις συγκεκριμένες μεταλλάξεις, σύμφωνα με τους ερευνητές, ζουν διπλάσιο χρόνο σε σχέση με όσους έχουν άλλου είδους γενετικές μεταλλάξεις.
Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι μια από τις πιο θανατηφόρες μορφές, σκοτώνοντας το 95% των καρκινοπαθών μέσα σε μια πενταετία. Οι όγκοι του διαφέρουν στη σύσταση και την επιθετικότητα και οι μελέτες δείχνουν πως οι συγκεκριμένες γενετικές μεταλλάξεις καθορίζουν την πρόγνωση και το είδος της θεραπείας. Αν ο καρκίνος του παγκρέατος ανήκει στα αδενοκαρκινώματα (την πιο συνήθη μορφή), τα περιστατικά είναι πιο βαριά, αν όμως ανήκει στους όγκους ενδοκρινολογικής φύσης (το 5% των συνολικών περιστατικών), είναι λιγότερο επιθετικός και ευκολότερα θεραπεύσιμος.
Η ομάδα του Ν. Παπαδόπουλου μελέτησε τα γονίδια, παίρνοντας δείγματα DNA από όγκους 68 ασθενών με την ελαφρύτερη (ενδοκρινολογική) μορφή του καρκίνου του παγκρέατος και, εντόπισε τρία γονίδια (MEN-1, DAXX και ATRX). Οι ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος, που είχαν μεταλλάξεις σε αυτά τα γονίδια, έζησαν τουλάχιστον δέκα χρόνια μετά τη διάγνωση, ενώ περισσότεροι από το 60% των ασθενών που δεν είχαν τις συγκεκριμένες μεταλλάξεις, πέθαναν μέσα σε μια πενταετία.
Οι ερευνητές ασχολήθηκαν μόνο με τους όγκους εκείνους των ενδοκρινολογικών καρκίνων του παγκρέατος, που είναι «σιωπηλοί», δηλαδή δεν προκαλούν εμφανή ορμονικά συμπτώματα, όπως αύξηση βάρους ή δερματικά εξανθήματα, συνεπώς τα ευρήματά τους δεν ισχύουν κατ’ ανάγκη για τις υπόλοιπές μορφές όγκων στο πάγκρεας.