Τα προγράμματα σπουδών μιας σειράς μαθημάτων της Α’ και Β’ Λυκείου καθόρισε το υπουργείο Παιδείας. Ανάμεσα στα μαθήματα είναι και αυτό των Βασικών Αρχών Κοινωνικών Επιστημών που αποτελεί ένα από τα δυο μαθήματα της ομάδας προσανατολισμού των ανθρωπιστικών επιστημών.
Όπως έχει γράψει το newsbeast.gr στη Β λυκείου οι μαθητές που θα επιλέξουν τις ανθρωπιστικές επιστήμες θα έχουν ως μαθήματα προσανατολισμού τα Αρχαία και το μάθημα των Αρχών Κοινωνικών Επιστημών.
Σκοπός του μαθήματος «Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών»
Σκοπός του μαθήματος είναι ο μαθητής να εμπεδώσει ένα σύνολο κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών εννοιών και κατηγοριών που θα τον βοηθήσουν να κατανοήσει την κοινωνική, οικονομική και πολιτική οργάνωση εντός της οποίας ζει και δραστηριοποιείται.
Ειδικότερα, ο μαθητής να αποκτήσει τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες εκείνες που θα του επιτρέψουν να αντιλαμβάνεται, να ερμηνεύει και να αναλύει τα σύνθετα κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά φαινόμενα. Να κατανοήσει και να συνειδητοποιήσει την πολυπλοκότητα των κοινωνικών, οικονομικών, πολιτικών φαινομένων, έτσι ώστε να αναπτύξει κοινωνιολογική, οικονομική και πολιτική παιδεία που θα τον βοηθήσει να καλλιεργήσει δημιουργική και κριτική σκέψη, ώστε να συμμετέχει ενεργά στο κοινωνικό οικονομικό και πολιτικό «γίγνεσθαι» ως ελεύθερος και υπεύθυνος πολίτης.
Επιπλέον, μέσα από τη διεπιστημονική και διαθεματική προσέγγιση της γνώσης των κοινωνικών επιστημών να μπορεί να επιλύει προβλήματα, να κατανοεί τον εαυτό του και τους άλλους και να προάγει την πολιτεία, τη δημοκρατία, την ειρήνη και τη συλλογικότητα
Διδακτική μεθοδολογία
Το μάθημα Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών χρειάζεται μια συνολική και συνθετική θεώρηση. Είναι μάθημα που προσφέρεται για ουσιαστικό διάλογο (όχι επιμέρους μονολόγους), για διερευνητική και ανακαλυπτική μάθηση, χωρίς προκαταλήψεις και φανατισμούς
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού
Στην αρχή του σχολικού έτους ο καθηγητής είναι απαραίτητο να κάνει ετήσιο, τετραμηνιαίο και μηνιαίο προγραμματισμό της διδακτέας ύλης. Ο προγραμματισμός είναι απαραίτητος για να χωριστεί η διδακτέα ύλη κατά διδακτική ώρα και για να διδαχτεί ολόκληρη.
Επισημαίνεται ότι ο ρόλος του εκπαιδευτικού αλλάζει. Ο εκπαιδευτικός είναι συνεργάτης και διευκολυντής της ομάδας/τάξης. Ενθαρρύνει και βοηθάει τους μαθητές να κατανοούν, να ερευνούν, να επικοινωνούν και να συμμετέχουν στη διαδικασία της μάθησης προσπαθώντας να αναπτύξει όλα τα είδη νοημοσύνης (γλωσσική, μαθηματική, συναισθηματική κτλ.) των μαθητών. Επίσης, συνδέει τη θεωρία με την πραγματικότητα, διότι έτσι ο μαθητής ενεργοποιείται και έχει ενδιαφέρον για να συμμετέχει ενεργά στο κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό γίγνεσθαι
Εκπαιδευτικός και αξιολόγηση
Επισημαίνεται ότι η αξιολόγηση του μαθητή πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να αφορά τον μαθητή συνολικά ως προσωπικότητα και όχι μόνο την επίδοσή του. Ο εκπαιδευτικός οφείλει να είναι πολύ προσεκτικός κατά την αξιολόγηση των μαθητών. Ειδικότερα, όσον αφορά τη χαμηλή βαθμολογία, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, διότι η χαμηλή βαθμολογία εισπράττεται από το μαθητή και τους γονείς ως αποτυχία, προκαλεί συναισθήματα αβεβαιότητας και μειονεξίας και μπορεί να επιδράσει αρνητικά στην προσωπικότητά του.
Το μεγάλο ποσοστό μαθητών με χαμηλή βαθμολογία οδηγεί σε αποτυχία, για την οποία δεν ευθύνονται μόνο οι μαθητές, αλλά και οι διδάσκοντες και όλο το εκπαιδευτικό σύστημα.
Επισημαίνεται ότι, αν ο εκπαιδευτικός χρειάζεται να είναι επιεικής μια φορά, χρειάζεται να είναι δίκαιος εκατόν μία φορές. Ο Καντ μας λέει πως ο μαθητής εξεγείρεται όταν ο εκπαιδευτικός κάνει διακρίσεις, όταν όλοι οι μαθητές δεν υπάγονται στον ίδιο κανόνα. Δεν χρειάζεται λοιπόν χαμηλή, αλλά ούτε και υψηλή βαθμολογία. Χρειάζεται δίκαιη βαθμολογία. Μια τέτοια βαθμολογία πρέπει να έχει περίπου την κανονική κατανομή, σύμφωνα με την καμπύλη Gauss.
Άλλα μαθήματα της Β’ Λυκείου
Εκτός από το μάθημα των Βασικών Αρχών Κοινωνικών Επιστημών στο ίδιο ΦΕΚ καθορίζονται τα προγράμματα σπουδών και οι στόχοι των μαθημάτων Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των Η/Υ Β΄ τάξης Γενικού Λυκείου και Επαγγελματικού Λυκείου καθώς και του μαθήματος Πολιτική Παιδεία (Οικονομία, Πολιτικοί Θεσμοί και Αρχές Δικαίου και Κοινωνιολογία) Β΄ τάξης Γενικού Λυκείου.
Μαθήματα της Α’ Λυκείου
Επίσης καθορίστηκαν και τα προγράμματα σπουδών του μαθήματος «Εφαρμογές Πληροφορικής» Α΄ τάξης Γενικού Λυκείου καθώς και του μαθήματος Πολιτική Παιδεία (Οικονομία, Πολιτικοί Θεσμοί και Αρχές Δικαίου και Κοινωνιολογία) Α΄ τάξης Γενικού Λυκείου και Επαγγελματικού Λυκείου.
