Αντιδράσεις αλλά και κύμα στήριξης προκάλεσε η απόφαση της αρχιεπισκοπής Αθηνών να θέσει σε αργία τον ιερέα του ναού του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά στην Πλάκα επειδή κατά τη διάρκεια λειτουργίας έντυσε δύο κορίτσια «παπαδάκια».
Ποιος είναι ο ιερέας που τέθηκε σε αργία
Ο πατήρ Αλέξανδρος Καριώτογλου, τρέφει ιδιαίτερης εκτίμησης στο ποίμνιό του. Ο π. Αλέξανδρος Καριώτογλου χειροτονήθηκε πρεσβύτερος πριν από μερικά χρόνια. Νωρίτερα είχε διδάξει στη μέση εκπαίδευση ως θεολόγος, αλλά και ως διδάκτωρ θεολογίας και θρησκειολογίας, δίδαξε στη Θεολογική Σχολή Αγίου Ανδρέα στο Σίδνεϋ της Αυστραλίας, στο Παιδαγωγικό Τμήμα του Πανεπιστημίου της Θεσσαλίας και στην Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Αθηνών. Έχει, επίσης, συγγράψει αρκετά βιβλία.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ekklisiaonline.gr, μετά την ποινή που του επιβλήθηκε την Κυριακή θα λειτουργήσει άλλος παπάς στον ναό του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά.
Αντιδράσεις
Δεν είναι λίγες οι αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η υπόθεση. Κάποιοι μιλούν για «μεσαιωνικές» μεθόδους, ενώ άλλοι σημειώνουν πως δεν υπάρχει κάποια παράβαση των ιερών κανόνων υπενθυμίζοντας τόσο τα γυναικεία μοναστήρια όσο και τις διακόνισσες που ήταν θεσμός στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Άλλοι πάλι κατηγορούν την αρχιεπισκοπή πως υπέκυψε στις «ανθρωποβόρες ορέξεις των φονταμενταλιστών».
Επίσης ήδη κυκλοφορεί ευρέως και γραπτή έκκληση ενοριτών στην οποία αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Ποιες είναι οι κατηγορίες; Ότι «παπαδάκια» μπορούν να είναι μόνο τα (αχειροτόνητα και αχειροθέτητα) αγόρια, όχι τα (αχειροτόνητα και αχειροθέτητα) κορίτσια, τα οποία απαγορεύεται να λάβουν ευλογία για κάτι τέτοιο, σύμφωνα με τις επιθέσεις. Όσο κι αν ψάξαμε, αποτύχαμε να εντοπίσουμε οποιαδήποτε βάση για μια τέτοια «απαγόρευση» γυναικών «παπαδακίων» στο σολέα στη θεολογία, στη λειτουργική και στο κανονικό δίκαιο».
Στην ομάδα που υπάρχει στο Facebook για την ενορία του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά παρατίθεται επίσης ένα κείμενο διαμαρτυρίας, μαζί με άλλες φωτογραφίες από άλλες λειτουργίες με κορίτσια ντυμένα «παπαδάκια».
Συγκεκριμένα αναφέρονται τα εξής: «Η συμμετοχή και διακονία των κοριτσιών στη Θεία Λειτουργία φαίνεται σε κάποιους ως ασυγχώρητος νεωτερισμός, μέχρι και προδοσία! Και εντάξει, ο λαός του Θεού είναι τραγικά ακατήχητος, με ΑΠΟΛΥΤΗ ευθύνη της ποιμαίνουσας Εκκλησίας (παρακαλώ ας μην ανοίξουμε τη συζήτηση “τι κάνετε γι΄αυτό εσείς οι θεολόγοι” και τα τοιαύτα γιατί θα πάει αλλού η κουβέντα). Η αρχιεπισκοπή Αθηνών και ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, με τι νου (για να μην πω, με τι καρδιά) έρχονται να ικανοποιήσουν τις ανθρωποβόρες ορέξεις των φονταμενταλιστών που παρασιτούν στο εκκλησιαστικό σώμα, δεκαετίες τώρα; Πώς η ογκώδης άγνοια, το ολοφάνερο μίσος (η φρασεολογία που χρησιμοποιούν εναντίον του π. Αλεξάνδρου, πιστοποιούν το χαρακτηρισμό που δίνω), η πέρα από κάθε εκκλησιατική λογική και ευαγγελική βάση θέση τους, γίνεται αποδεκτή – έστω και προσωρινά – από τον πατέρα και επίσκοπο της κοινότητας, Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο και τους συνεργάτες του; Ως πότε κύκλοι και πρόσωπα που λυμαίνονται τον εκκλησιαστικό χώρο θα δίνουν τον ρυθμό και την έξωθεν μαρτυρία του σώματος του Χριστού;
Η δική μου πενιχρή συμβολή στη συζήτηση και προς αποφυγήν μακροσκελούς κειμένου, είναι κάποιες φωτογραφίες οι οποίες ελήφθησαν τις παραμονές των προηγούμενων Χριστουγέννων (2022). Το Πειραματικό Γυμνάσιο Χανίων, με την ευλογία του επισκόπου μας, μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου κκ Δαμασκηνού και του ιερατικώς προϊσταμένου του Μητροπολιτικού Ναού Χανίων, πρωτοπρεσβύτερου Ευτυχίου Πετράκη, τελέσαμε τη Θεία Λειτουργία χρησιμοποιώντας ως βοηθούς αγόρια και κορίτσια. Για μια ολόκληρη εβδομάδα, όλο το σχολείο μας, ανά δύο τμήματα κάθε μέρα, συμμετείχε στη Θ. Λειτουργία, ψάλλοντας και διακονώντας χωρίς όρους φύλου.
Κανένας νεωτερισμός. Άλλωστε σε πολλές ενορίες, ειδικά στις Σαββατιάτικες Λειτουργίες, γυναίκες διακονούν συχνά στο ιερό. Για όσους ακόμα οι γνώσεις, η εμπειρία ή ο νους δεν τους βοηθά, ας σκεφτούν τα γυναικεία μοναστήρια. Εκεί οι μοναχές, ψάλλουν και διακονούν στο ιερό και έξω από αυτό, χωρίς να κάνουν “εισαγωγή” ανδρών για τα διακονήματα αυτά. Θυμίζω ότι οι μοναχοί/ές δεν έχουν ιερωσύνη, ούτε θεωρούνται ανώτεροι/ες από τους λαϊκούς.
Αυτά και με τις θερμές και εγκάρδιες ευχές μου προς τον π. Αλέξανδρο και την κοινότητα του Αγ. Νικολάου Ρακαβά».
Αντιδράσεις από εκκλησιαστικές προσωπικότητες
Από την πλευρά του ο γνωστός και από την συγγραφή αρκετών βιβλίων πατήρ Χαράλαμπος Παπαδόπουλος ή π. Λίβυος στηρίζει τον ιερέα λέγοντας μεταξύ άλλων πως όταν ένας ιερέας άμισθος, που έχει αφιερώσει ολάκερη την ζωή του στην εκκλησία και την θεολογία απειλείται με αργία και βάναυσα λοιδορείται από αγέλες θρησκευτικών φονταμεταλιστών επειδή έδωσε σε δυο κοριτσάκια να κρατήσουν την λαμπάδα στην Θεία Λειτουργία, τότε κάτι σίγουρα δεν πάει καλά στην Εκκλησία.
Επίσης ο θεολόγος Παντελής Καλαϊτζίδης κατακεραυνώνει τους επικριτές του πατέρα Αλέξανδρου σημειώνοντας: «Γιατί δεν το λένε ξεκάθαρα ότι θεωρούν τις γυναίκες (και τα κορίτσια) “ακάθαρτες” και μιαρές, γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων τους όλο τον αγώνα που έδωσε ο αρχέγονος Χριστιανισμός για την υπέρβαση της διάκρισης καθαρού-ακαθάρτου; Αλίμονο αν υποχωρήσει στις φωνασκίες και τις πιέσεις και αν ο Αρχιεπίσκοπος, όπως ακούγεται, θέσει σε αργία τον π. Αλέξανδρο προκειμένου να ικανοποιήσει ή να καθησυχάσει τους “αγανακτισμένους” πιστούς και τους εν δυνάμει ψηφοφόρους της “Νίκης”».
Στην ανάρτησή του και αυτός παραθέτει φωτογραφίες από Ορθόδοξη εκκλησία στη Βηρυτό με κορίτσια ως «παπαδάκια», αλλά και από τον πατριαρχικό ναό της Δαμασκού.
«Δεν ξέρουν για ποια πράγματα μιλούν»
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πατήρ Βασίλειος Θερμός, ψυχίατρος παιδιών και εφήβων και Δρ. της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά και καθηγητής στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών.
Σε άρθρο του με τίτλο «Δεν ξέρουν για ποια πράγματα μιλούν» στηλιτεύει τις επικρίσεις. Δίνει την δική του εξήγηση αναφέροντας μεταξύ άλλων: «Το φύλο των παιδιών που μεταφέρουν λαμπάδες και θυμιατό βοηθώντας κατά την Λατρεία δεν έχει καμία σημασία. Αυτό το διαπιστώνουμε στα γυναικεία μοναστήρια, στις ακολουθίες που γίνονται σε γυναικείες κατασκηνώσεις και ιδρύματα κτλ. Όσοι πιστοί είναι βαπτισμένοι και χρισμένοι διακονούν στη Λατρεία, αφού άλλωστε απαντούν στον λειτουργό, ψάλλουν, απαγγέλλουν κτλ, δηλαδή είναι οργανικοί παράγοντες της Λατρείας – εκτός αν κάποια σοβαρή αμαρτία τούς εμποδίζει, κάτι που ισχύει εξίσου για άνδρες και γυναίκες, όμως»
Σημειώνει ακόμη πως θα ήταν παράλογο οι γυναίκες να λένε το «Αμήν» του καθαγιασμού – προσοχή: δια του οποίου και μόνο η Λειτουργία είναι ολοκληρωμένη! – και να απαγορεύεται να μεταφέρουν λαμπάδες. Αναφέρει ακόμη πως το πλήρωμα της Εκκλησίας αποξενώθηκε από την ιερωσύνη των λαϊκών, με αποτέλεσμα να εισαχθούν παράλογες αντιλήψεις.
«Όσο για την ένσταση ότι απαγορεύεται να εισέρχονται στο ιερό βήμα γυναίκες, είναι απολύτως μετέωρη και κούφια, για τον εξής απλό λόγο. Ιερό βήμα στην ουσία δεν υφίσταται! Όσο λειτουργούσε υγιώς η εκκλησιολογία, δηλαδή κατά τους πρώτους 5-6 αιώνες, η καίρια διαχωριστική γραμμή βρισκόταν στην είσοδο του ναού προκειμένου να υποδηλώνει την διαφορά μεταξύ βαπτισμένων και αβαπτίστων. Όταν ολόκληρη η κοινωνία έγινε (κατ’ όνομα) χριστιανική, υψώθηκε τέμπλο και εισήχθη ο κληρικαλισμός, δηλαδή η διαχωριστική γραμμή κατάντησε να είναι μεταξύ κληρικών και λαϊκών! Τότε βαθμιαία ξεχάστηκε η ιερωσύνη των λαϊκών, έπαψαν η συμψαλμωδία τους και συναπαγγελία τους, και επεκράτησε η τραγική και αθεολόγητη συνήθεια να λέει το «Αμήν» του καθαγιασμού ο λειτουργός! Αν έμπαινε κάποιος από τους μεγάλους Πατέρες στους ναούς μας τώρα θα έφριττε, δηλαδή θα δυσκολευόταν να αναγνωρίσει ως Λειτουργία αυτό που κάνουμε» αναφέρει με δεικτικό ύφος.
Καταλήγει τονίζοντας πως πρέπει να εφαρμόζεται ενιαία τακτική για αμφότερα τα φύλα: ή κανένας λαϊκός δεν μπαίνει στο ιερό, ή εισέρχονται ευλαβείς και επιλεγμένοι λαϊκοί αμφοτέρων των φύλων. «Επιμένοντας να διαχωρίζουμε τα κορίτσια από τα αγόρια στην διακονία της Λατρείας μας δεν κάνουμε τίποτε άλλο από το να διαιωνίζουμε τις αντιλήψεις, στα μεν πρώτα πως είναι κατώτερα, στα δε δεύτερα πως είναι ανώτερα. Δηλαδή συντηρούμε μια κοινωνία ανισότητας. Και αποδεικνύουμε πανηγυρικά ότι, σε εποχές κατά τις οποίες επέρχεται κοσμογονία στις ανθρώπινες σχέσεις, στις νοοτροπίες, στην τεχνολογία κτλ, εμείς εξακολουθούμε να παραμένουμε κλεισμένοι αυτιστικά στον κόσμο μας. Ε, λοιπόν, όχι! Δεν θα δεχθούμε να επικρατήσουν οι αστοιχείωτοι! Όχι μόνο διότι αγνοούν τον κόσμο ο οποίος μάς περιβάλλει. Αλλά, πρωτίστως, διότι αγνοούν την Θεολογία».
