Κόλαφος για την Αττική Οδό αποδεικνύεται το πόρισμα που συνέταξε η Επιτροπή Διερεύνησης του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για το φιάσκο με τον εγκλωβισμό χιλιάδων οδηγών στον συγκεκριμένο αυτοκινητόδρομο το μεσημέρι της 24ης Ιανουαρίου εξαιτίας της σφοδρής χιονόπτωσης, με αποτέλεσμα να επιβληθεί στους υπαίτιους το ανώτατο πρόστιμο που προβλέπει ο νόμος σε αυτές τις περιπτώσεις.
Η παραχωρησιούχος εταιρεία Αττική Οδός Α.Ε. και η εταιρεία λειτουργίας και συντήρησης του αυτοκινητόδρομου Αττικές Διαδρομές Α.Ε. καλούνται να πληρώσουν συνολικά 2.000.0000 ευρώ πρόστιμο σύμφωνα με τη σχετική εισήγηση, για μια σειρά από αμέλειες και λάθη που προέκυψαν κατά το χειρισμό της κατάστασης.
Τι λέει το πόρισμα
Επί της ουσίας το πόρισμα που παραδόθηκε στα χέρια του αρμόδιου υπουργού Κώστα Αχ. Καραμανλή ανέφερε πως η Αττική Οδός δεν εφάρμοσε στην πληρότητά του το σχέδιο αποχιονισμού όταν ξέσπασε η κακοκαιρία «Ελπίδα». Το δράμα για τους χιλιάδες οδηγούς που βρίσκονταν στην Ελεύθερη Λεωφόρο Ελευσίνας – Σταυρού – Αεροδρομίου Σπάτων, αλλά και τη Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Υμηττού ξεκίνησε όταν μετά τις 10:00 το πρωί άρχισε να πυκνώνει η χιονόπτωση.
Το αργότερο μέχρι τις 11 το πρωί που εντάθηκαν τα φαινόμενα, θα έπρεπε να είχαν κλείσει τα διόδια και να μην έμπαιναν άλλα αυτοκίνητα στην Αττική Οδό, όταν μάλιστα είχε δημιουργηθεί ήδη μποτιλιάρισμα εξαιτίας νταλίκας που είχε διπλώσει. Παρόλα αυτά οι είσοδοι στον αυτοκινητόδρομο δεν έκλεισαν με αποτέλεσμα τα εγκλωβισμένα αυτοκίνητα να ξεπεράσουν τις 3.000.
Όσοι βρέθηκαν στο σημείο δεινοπάθησαν, καθώς οι ώρες περνούσαν και βοήθεια δεν υπήρχε από πουθενά. Κάποια από τα αυτοκίνητα είχαν λιγοστά καύσιμα στο ρεζερβουάρ με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν ανά πάσα ώρα και στιγμή να ξεπαγιάσουν, αφού θα έσβηνε η μηχανή και δεν θα λειτουργούσε το καλοριφέρ που τους κρατούσε ζεστούς. Συν τοις άλλοις, όσο βράδιαζε οι άνθρωποι πεινούσαν, διψούσαν και ήθελαν να ικανοποιήσουν τη φυσική τους ανάγκη αλλά κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο, ενώ υπήρχε και κόσμος που έπρεπε να πάρει τα φάρμακά του. Η Πολιτεία αναγκάστηκε να κινητοποιήσει τον στρατό προκειμένου αρχικά να προμηθεύσει τους εγκλωβισμένους πολίτες με τροφή και νερό και ακολούθως να μπορέσει να τους μεταφέρει σε ασφαλές μέρος μέχρι να περάσει η θεομηνία.
Τι έφταιξε
Εύλογα τέθηκε εξαρχής το ερώτημα, για ποιο λόγο συνέβη όλο αυτό λίγα μόλις χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας. Έφταιξε η κακή προετοιμασία; Η ασυνεννοησία μεταξύ των αρμοδίων; Το σίγουρο είναι πάντως ότι κανείς δεν δικαιούτο να πει πως δεν γνώριζε για το επερχόμενο κύμα κακοκαιρίας αφού άπαντες είχαν ειδοποιηθεί εγκαίρως από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία.
Εξαρχής αυτό που γνωρίζαμε είναι πως μια από τις κυριότερες αιτίες είναι πως δεν έκλεισε η Αττική Οδός από τη στιγμή που δεν είχε εκχιονιστεί και πρωτίστως το γεγονός ότι δεν απαγορεύτηκε η είσοδος στα φορτηγά, με τα γνωστά αποτελέσματα. Σύμφωνα με το πόρισμα, οι υπεύθυνοι της εταιρείας Αττικές Διαδρομές Α.Ε. δεν εφάρμοσαν, ως όφειλαν, όσα προβλέπονται στο Εγχειρίδιο Λειτουργίας και στο Εγχειρίδιο Αποχιονισμού, όπου αποτυπώνονται επακριβώς οι σχετικές διαδικασίες, αλλά και οι αποχιονισμού της Αττικής Οδού και οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων. Θυμίζουμε ότι την επόμενη μέρα της κακοκαιρίας υπέβαλλε την παραίτησή του ο διευθύνων σύμβουλος της Αττικές Διαδρομές Α.Ε., Βασίλης Χαλκιάς.
Παράλληλα, σύμφωνα με τα στοιχεία που εξετάσθηκαν, οι υπεύθυνοι της εν λόγω εταιρείας. δεν αιτήθηκαν, ούτε εισηγήθηκαν προς το Τμήμα Τροχαίας της Αττικής Οδού σε καμία χρονική στιγμή, τον αποκλεισμό των εισόδων στην Αττική Οδό.
Η εσφαλμένη εκτίμηση της κατάστασης και των επιχειρησιακών δυνατοτήτων εκ μέρους των ιθυνόντων, οδήγησε τελικά στο αποτέλεσμα που είδαμε.
«Η απόφαση για μερικό αποκλεισμό των εισόδων της Αττικής Οδού έπρεπε να είχε ληφθεί νωρίτερα από τις 11:00 π.μ. Αν είχε γίνει αυτό, τότε όσα επακολούθησαν δεν θα είχαν συμβεί ή θα είχαν συμβεί σε πολύ μικρότερη κλίμακα» επισημαίνεται στο πόρισμα, προσθέτοντας με νόημα ότι «η θέση αυτή της Επιτροπής ερείδεται στις εικόνες των καμερών κυκλοφορίας στην Ελεύθερη Λεωφόρο Ελευσίνας – Σταυρού – Αεροδρομίου Σπάτων, στο τμήμα από τον κόμβο Κηφισίας μέχρι τον Κόμβο Μαραθώνος και στην Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Υμηττού. Στις κάμερες καταγράφονται επίσης σημαντικές παραλείψεις στη διαδικασία του αποχιονισμού. Σημειωτέον ότι στις μαγνητοφωνημένες συνομιλίες του Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας με το Τμήμα Τροχαίας Αττικής Οδού, καταγράφεται ήδη από πολύ νωρίς, στις 10:33 π.μ., ο έντονος προβληματισμός για το κατά πόσον είναι δυνατόν να κρατηθεί ανοικτός ο δρόμος».
Γιατί είναι υπεύθυνη η εταιρεία
Από την πλευρά της, η παραχωρησιούχος εταιρεία «Αττική Οδός Α.Ε.» είναι επίσης υπεύθυνη, γιατί σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης Παραχώρησης, υποχρεούται να λαμβάνει όλα τα κατάλληλα μέτρα για την ασφαλή, εύρυθμη και σε υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης λειτουργία του έργου, την ομαλή και ανεμπόδιστη διεξαγωγή της κυκλοφορίας του κοινού και την άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση σε έκτακτες ή/και επείγουσες καταστάσεις, ώστε να διασφαλίζεται πλήρως η ασφάλεια των χρηστών (ατόμων και οχημάτων).
Στο πλαίσιο αυτό, οι συντάκτες της Επιτροπής Διερεύνησης του συμβάντος εκ μέρους του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, «λαμβάνοντας υπόψη τη διάρκεια της διακοπής της κυκλοφορίας, την έκταση, τις συνέπειες αυτής (μεγάλος αριθμός εγκλωβισμένων οχημάτων, παρατεταμένος χρόνος για τον απεγκλωβισμό τους καθώς και ταλαιπωρία των εποχούμενων και μάλιστα σε συνθήκες εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών) και το βαθμό υπαιτιότητας τόσο της Παραχωρησιούχου Εταιρείας, όσο και της εταιρείας Αττικές Διαδρομές Α.Ε. η Επιτροπή Διερεύνησης εισηγήθηκε: 1) Να επιβληθεί στην Παραχωρησιούχο Εταιρεία «Αττική Οδός Α.Ε.» το ανώτατο ύψος του διοικητικού προστίμου που προβλέπεται από τις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 65 του ν. 4663/2020 και 2) Να επιβληθεί στην εταιρεία Αττικές Διαδρομές Α.Ε. (εταιρεία Λειτουργίας και Συντήρησης της Αττικής Οδού) το ανώτατο ύψος του διοικητικού προστίμου που προβλέπεται από τις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 65 του ν. 4663/2020.
