Στα 17-20 εκατ. ευρώ ετησίως υπολογίζεται ότι ανέρχεται η εισιτηριοδιαφυγή στις αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης, καθώς δεκάδες χιλιάδες επιβάτες εκτιμάται ότι επιβιβάζονται καθημερινά στα λεωφορεία χωρίς εισιτήριο. Η διοίκηση του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών (ΟΑΣΘ) ευελπιστεί να περιορίσει δραστικά το φαινόμενο μέσω νέου συστήματος ελέγχου, που τίθεται σε εφαρμογή στα λεωφορεία από τις 20 Απριλίου, όπως γνωστοποίησε σήμερα ο πρόεδρός του, Χρήστος Στεφανίδης, στο περιθώριο ημερίδας, με θέμα το ηλεκτρονικό εισιτήριο, που διοργάνωσε το Συμβούλιο Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΣΑΣΘ).

Με την ευκαιρία της ημερίδας, ο ίδιος γνωστοποίησε ότι το νέο σύστημα ελέγχου κομίστρου θα ενεργοποιηθεί αρχικά κυρίως σε γραμμές με υψηλές πληρότητες, άνω του 50%. Κατά τον πρώτο μήνα ισχύος του νέου συστήματος, στους παραβάτες θα γίνεται απλή σύσταση και μετά την πάροδο αυτού του διαστήματος, όποιος επιβάτης διαπιστωθεί ότι ταξιδεύει χωρίς εισιτήριο θα επιβαρύνεται με το προβλεπόμενο βάσει νόμου πρόστιμο, πολλαπλάσιου ύψους σε σχέση με την τιμή του κομίστρου.

Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, ποκλειστικά με ηλεκτρονικό εισιτήριο θα λειτουργούν πιλοτικά από το 2018 οκτώ λεωφορειακές γραμμές του ΟΑΣΘ, αν ευοδωθεί ο στόχος του Οργανισμού, που ενδεχομένως θα θέσει τις βάσεις για την αρχή του τέλους στα χάρτινα εισιτήρια.

Οι γραμμές στις οποίες το σύστημα θα εφαρμοστεί πιλοτικά είναι: Σταυρούπολη- Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (27), Σταυρούπολη-Ωραιόκαστρο (55), Θεσσαλονίκη-Λαγκαδάς (83), Θεσσαλονίκη-Ευαγγελίστρια (85), Θεσσαλονίκη-Μελισσοχώρι (84), Θεσσαλονίκη-Λαγκαδίκια (86), τοπικό Ευόσμου (43) και τοπικό Λαγκαδά (91). Αν η πιλοτική περίοδος εφαρμογής του e-ticket αποδώσει αποτελέσματα, τότε θα επεκταθεί σταδιακά και στις υπόλοιπες γραμμές.

Αρχικά τα ηλεκτρονικά εισιτήρια θα εκδίδονται από τα σημεία πώλησης καρτών του ΟΑΣΘ, ενώ σε δεύτερη φάση θα επιδιωχθεί συμφωνία με τα υποκαταστήματα των τραπεζών στη Θεσσαλονίκη και σε τρίτη ενδεχομένως και με τα σούπερ μάρκετ.

Αν η πιλοτική λειτουργία του νέου συστήματος αποφέρει αποτελέσματα, τότε το ηλεκτρονικό εισιτήριο θα επεκταθεί και στις υπόλοιπες γραμμές. Τη μελέτη για το «Έξυπνο και Ευφυές Σύστημα Κομίστρου (Ηλεκτρονικό Εισιτήριο)», εκπόνησε το ΣΑΣΘ, στο πλαίσιο του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, που ολοκληρώθηκε μέσω του ευρωπαϊκού έργου ATTAC.

Ποια είναι όμως τα οφέλη του ηλεκτρονικού εισιτηρίου για τους επιβάτες; Αναλύοντας την πρόταση του ΣΑΣΘ, ο συγκοινωνιολόγος Πολύκαρπος Καρκαβίτσας διατύπωσε την εκτίμηση ότι η χρήση του θα έχει -μεταξύ άλλων- ως αποτέλεσμα «τη βελτίωση των χρόνων διαδρομής και της αξιοπιστίας των δρομολογίων, την καλύτερη ενημέρωση και εξυπηρέτηση των επιβατών, τη μείωση των ρύπων και της εισιτηριοδιαφυγής, την ευκολότερη αλλαγή μέσων μαζικής μεταφοράς […] και την παροχή εύκολης πρόσβασης σε όλους».

Σύμφωνα με τον κ. Καρκαβίτσα, από τη διεθνή εμπειρία του ηλεκτρονικού εισιτηρίου προκύπτει «αύξηση της επιβατικής κίνησης από 6%-20%, ενώ σε μερικά μέσα μεταφοράς η αύξηση φτάνει στο 40%. Καταγράφεται παράλληλα αύξηση των εσόδων έως και 12,6%, μείωση εισιτηριοδιαφυγής στο 3%, μείωση χρόνου αναμονής κατά 40%, διπλασιασμός εξυπηρετούμενων επιβατών στον ίδιο χρόνο σε σχέση με το κοινό εισιτήριο, μείωση του χρόνου ταξιδιού μέχρι 10%».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΣΑΣΘ, Γιάννης Παλαιστής, επισήμανε ότι “μπορεί σήμερα, ελλείψει άλλων μέσων, η εισαγωγή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου να φαντάζει ‘πολυτέλεια’, όμως δεν είναι […] Το ηλεκτρονικό εισιτήριο, που πιλοτικά θα εφαρμόσει ο ΟΑΣΘ, αποτελεί ένα βήμα στη βελτίωση της ποιότητας άσκησης του μεταφορικού έργου. Έχει πολλαπλά οφέλη” είπε και πρόσθεσε ότι είναι αναγκαία η μετεξέλιξη του ΣΑΣΘ σε Ενιαία Αρχή Μεταφορών και Μετακινήσεων για την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με τον διευθυντή κίνησης του ΟΑΣΘ, Γιώργο Σπανό, προκειμένου να ενημερωθεί το επιβατικό κοινό, ο ΟΑΣΘ έχει προγραμματίσει εκτεταμένη διαφημιστική καμπάνια στις στάσεις των λεωφορείων κατά μήκος των διαδρομών που θα εξυπηρετούνται από το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Τα πιθανά προβλήματα στην εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου είναι όπως είπε ο κ. Σπανός -μεταξύ άλλων- η εφαρμογή σε περιορισμένο αριθμό λεωφορείων και γραμμών, η πιθανή δέσμευση σε συγκεκριμένη υλικοτεχνική υποδομή, η παροχή κινήτρων προς το επιβατικό κοινό, η εξασφάλιση των προσωπικών δεδομένων και αν το ηλεκτρονικό εισιτήριο θα είναι επώνυμο ή ανώνυμο.