Τον «κώδωνα του κινδύνου» για νέες απώλειες στο ζωικό κεφάλαιο της χώρας, λόγω της πρόσφατης εμφάνισης κρουσμάτων καταρροϊκού πυρετού σε Πέλλα και Θράκη, κρούουν Έλληνες κτηνοτρόφοι, με ορισμένους να ζητούν την υλοποίηση ενός εμβολιακού προγράμματος και άλλους την εξασφάλιση ενός κονδυλίου που θα τους δώσει τη δυνατότητα να προμηθεύονται τα κατάλληλα φάρμακα ώστε να προλαμβάνουν την εμφάνιση της νόσου.

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κτηνοτρόφων Παναγιώτης Πεβερέτος γνωστοποίησε, πρόσφατα, στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων τον εντοπισμό κρούσματος καταρροϊκού πυρετού σε περιοχή της Πέλλας, ενώ ο κτηνοτρόφος Μαργαρίτης Θεολογίδης από την Κομοτηνή ανέφερε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τον εντοπισμό κρούσματος και στην περιοχή της Θράκης.

Υπέρ της υλοποίησης ενός εμβολιακού προγράμματος προκειμένου να μην χαθούν κι άλλα ζώα, τάσσεται ο κ. Πεβερέτος, επισημαίνοντας πως «επιστημονικές αναλύσεις, αλλά και παραδείγματα άλλων χωρών που αντιμετώπισαν αντίστοιχο θέμα, μας έχουν πείσει ότι απαιτείται η υλοποίηση ενός τέτοιου προγράμματος».

Υπάρχουν, ωστόσο, και άλλοι που υποστηρίζουν ότι ενδεχομένως να μην είναι απαραίτητος ο εμβολιασμός, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, ότι θα πρέπει να μπει φρένο στη “χαλαρότητα” που, όπως υποστηρίζουν, επικρατεί στον πρωτογενή τομέα και να βρεθεί ένα κονδύλι για να διατεθεί στους κτηνοτρόφους, ώστε να έχουν την οικονομική δυνατότητα να προμηθευτούν τα απαραίτητα εντομοαπωθητικά και άλλα φάρμακα που απαιτούνται για να σώσουν τα ζώα τους έγκαιρα. Ένας απ’ αυτούς είναι ο κ. Θεολογίδης, σύμφωνα με τον οποίο “θα πρέπει να διασφαλιστούν οι πόροι έτσι ώστε ο κάθε κτηνοτρόφος να προφυλάξει μόνος του την περιουσία του, σε συνεργασία με κτηνιάτρους”.

Πάντως, στην Ολλανδία, την περίοδο 2006-2009 είχαν το ίδιο πρόβλημα με τον καταρροϊκό πυρετό και το γεγονός ότι καθυστέρησαν να προχωρήσουν στον εμβολιασμό των ζώων, τους κόστισε 200 εκατ. ευρώ, όπως οι ίδιοι οι Ολλανδοί κτηνοτρόφοι έχουν παραδεχτεί σε διάφορες εκδηλώσεις που συμμετείχαν, στην Ελλάδα. Στον αντίποδα, οι Ισπανοί συνάδελφοί τους δεν υπέστησαν ανάλογες ζημίες, αφού αποφάσισαν γρήγορα την υλοποίηση εμβολιακού προγράμματος, το 2006, εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πρόεδρος της Ελληνικής Ζωοτεχνικής Εταιρείας Αθηνά Τραχήλη.

«Έστω στο “και δέκα”, αν υλοποιηθεί το εμβολιακό πρόγραμμα στη χώρα μας, θα γλιτώσουμε από βέβαιο θάνατο χιλιάδες ζώα» σημειώνει και προσθέτει: «η ανάγκη για εμβολιασμό είναι επιτακτική, αφού σύμφωνα και με τεκμηριωμένες μελέτες κτηνιάτρων δεν υπάρχει δια βίου ανοσία από τη νόσο, ενώ είμαστε πλέον πεπεισμένοι ότι ο ιός ζει και το χειμώνα».

Παράλληλα, τονίζει ότι «η ελληνική νομοθεσία μιλάει για εμβολιασμό», υπογραμμίζοντας τη σημασία να τεθεί άμεσα σε εφαρμογή ο θεσμός του κτηνιάτρου εκτροφής στις μονάδες των κτηνοτρόφων της χώρας.

Στο μεταξύ, η κ. Τραχήλη θέτει επί τάπητος και μια άλλη παράμετρο, που επεξεργάζονται και οι Έλληνες κτηνοτρόφοι.

«Από πέρυσι, οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι έψαχναν να βρουν τρόπο και να προμηθευτούν μόνοι τους τα εμβόλια που απαιτούνται προκειμένου να σώσουν την ζωική τους περιουσία» σημειώνει, επισημαίνοντας πως «το κόστος που θα κληθούν να καταβάλλουν για την έναρξη εμβολιακού προγράμματος είναι πεπεισμένοι ότι θα είναι πολύ μικρότερο από τις απώλειες που εκτιμούν ότι θα έχουν και φέτος, αλλά και τα ποσά που θα πρέπει να καταβάλλουν για να προφυλάξουν τις μονάδες τους».

Σε εξέλιξη πανελλαδική έρευνα για τον καταρροϊκό πυρετό

Στο μεταξύ, ο γενικός διευθυντής του τμήματος Ζωικής Παραγωγής και Κτηνιατρικής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Θωμάς Αλεξανδρόπουλος ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι πριν από το Πάσχα πρόκειται να ολοκληρωθεί πανελλαδική έρευνα που διενεργείτε για το επίπεδο φυσικής ανοσίας των ζώων λόγω καταρροϊκού πυρετού.

Σύμφωνα με τον ίδιο, ο εμβολιασμός των ζώων είναι το τελευταίο από τα μέτρα που σκέφτονται οι αρμόδιοι, καθώς υπάρχουν άλλα που μπορούν να ληφθούν έγκαιρα και να διαφυλάξουν την υγεία των ζώων. “Αναμένουμε λοιπόν τα αποτελέσματα της έρευνας για να κρίνουμε τη στρατηγική που θα ακολουθήσουμε” επεσήμανε.

Κανένας κίνδυνος για τον άνθρωπο και το υπέδαφος

«Στην Ελλάδα, με έναν από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς προβάτων στην Ευρώπη, ήτοι 15 εκατ. αιγοπρόβατα, το νόσημα αυτό αποτελεί τεράστιο πρόβλημα» ανέφερε, από την πλευρά του, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο αναπληρωτής καθηγητής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων Κτηνιατρικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Σπύρος Κρήτας, του οποίου η επιστημονική γνώση ζητήθηκε σε συναντήσεις που έγιναν σε κυβερνητικό επίπεδο για το θέμα.

Ο ίδιος εξήγησε ότι ο καταρροϊκός πυρετός (ή νόσος της κυανής γλώσσας – Bluetongue) είναι ένα λοιμώδες νόσημα των μηρυκαστικών που οφείλεται σε ιό του γένους Orbivirus (οικογένεια Reoviridae) και μεταδίδεται με έντομα του γένους Culicoides, αλλά δεν προσβάλλει τον άνθρωπο. “Ο άνθρωπος δεν προσβάλλεται από τη νόσο, ούτε ο ιός περνάει στο γάλα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα ή το κρέας” διαβεβαίωσε ο επίκουρος καθηγητής του ΑΠΘ, προσθέτοντας ότι “δεν μολύνεται το υπέδαφος από την ταφή των νεκρών ζώων”.

Πολύ δύσκολη η αντιμετώπιση της νόσου

«Η αντιμετώπιση της νόσου είναι πολύ δύσκολη. Βασίζεται στην πρόληψη και απαιτεί καλή στόχευση και οργάνωση” επεσήμανε ο κ. Κρήτας, συμπληρώνοντας ότι “επειδή δεν υπάρχει θεραπεία (δηλ. ειδικά αντιϊκά φάρμακα) μπορεί να χορηγούνται αντιβιοτικά για την καταπολέμηση βακτηριακών επιπλοκών, ενώ η σφαγή και υγειονομική ταφή των ζώων στη φάση που η νόσος βρίσκεται ακόμα σε περιορισμένη έκταση είναι η καλύτερη μέθοδος».

Άλλα μέτρα περιλαμβάνουν την ταυτοποίηση και επιτήρηση των ευπαθών και δυνητικά μολυσμένων ζώων, όπως και η απομόνωση και ο περιορισμός μετακίνησης των κοπαδιών κατά τις περιόδους έντονης δραστηριότητας των εντόμων.

«Καλό είναι να λαμβάνεται μέριμνα για τον έλεγχο των εντόμων (π.χ. απεντομώσεις, αποξηράνσεις), που πολύ συχνά όμως δεν φαίνεται να έχει καλά αποτελέσματα» υπογράμμισε ο κ. Κρήτας και πρόσθεσε ότι «οι εμβολιασμοί αποτελούν βασικό συστατικό της πρόληψης, ιδιαίτερα όταν η κατάσταση έχει ‘ξεφύγει’ από τα στενά όρια μιας περιοχής».

Υπό αυτές τις συνθήκες, ο επίκουρος καθηγητής του ΑΠΘ εξήγησε ότι οι συστηματικοί εμβολιασμοί στην Ευρώπη με αδρανοποιημένα εμβόλια έδειξαν ότι είναι δυνατή η εκρίζωση του ιού από μια περιοχή κάτω από ειδικές συνθήκες.

«Τα διαθέσιμα εμβόλια σήμερα είναι αδρανοποιημένα (νεκρά) και εξασθενημένα (ζωντανά) και είναι αρκετά αποτελεσματικά εφόσον περιέχουν τον ορότυπο που ενδημεί στην περιοχή και εφαρμοστούν ορθά» υπογράμμισε.