Τις προκλήσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι οι μετανάστες στη νόμιμη διαμονή τους στην Ελλάδα, χαρτογραφεί η μη κυβερνητική οργάνωση «Generation 2.0».
Όπως σημειώνει η οργάνωση σε σχετική ανακοίνωσή της, οι προκλήσεις προέρχονται «από πάγια θεσμικά κενά και από τρέχουσες διοικητικές ελλείψεις», ωστόσο τον τελευταίο χρόνο εξαιτίας της πανδημίας «έχουν μεγεθυνθεί, ενώ έχουν δημιουργηθεί νέες που επιδεινώνουν την ήδη δύσκολη εξασφάλιση νόμιμης διαμονής στην Ελλάδα και την πρόσβαση των μεταναστών στα λοιπά τους δικαιώματα».
Ανάμεσα στις δυσκολίες που αναδεικνύονται συγκαταλέγονται, όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι μεγάλες καθυστερήσεις στα ραντεβού κατάθεσης αίτησης για άδεια διαμονής για εξαιρετικούς λόγους, με αποτέλεσμα να μένουν εκτεθειμένοι άνθρωποι με μακρόχρονη διαμονή στη χώρα. Η οργάνωση ζητά την άμεση αναδιαμόρφωση της διαδικασίας και την πρόβλεψη ειδικής κατηγορίας για όσους είχαν νόμιμη διαμονή στο παρελθόν, προκειμένου να προτεραιοποιηθούν. Επίσης, υπογραμμίζονται τα προβλήματα που δημιουργούνται από την κατάργηση της άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους σε περίπτωση απορριπτικών αποφάσεων ασύλου, η οποία αποτελούσε «απαραίτητη δικλείδα ασφαλείας για ευάλωτες ομάδες αιτούντων άσυλο».
Η νομοθεσία προβλέπει εξάλλου την έκδοση ειδικού δελτίου για τους ανιθαγενείς, το οποίο, όπως σημειώνεται, τελικά δεν εκδίδεται καθώς δεν έχει συσταθεί ακόμη το αρμόδιο γραφείο στην Υπηρεσία Ασύλου, με αποτέλεσμα οι ανιθαγενείς να παραπέμπονται σε έκδοση αδειών διαμονής και να εκπίπτουν από το νομικό τους καθεστώς χάνοντας βασικά δικαιώματα.
Ως προς την πρόσβαση σε κοινωνικά δικαιώματα το Generation 2.0 εντοπίζει μειωμένη πρόσβαση στη σύνταξη, καθώς οι μετανάστες για να λάβουν πλήρη σύνταξη πρέπει να αποδεικνύουν 40 χρόνια μόνιμης και νόμιμης διαμονής στην Ελλάδα, και μη πρόσβαση στα επιδόματα μακροχρόνια ανέργων (το δικαιούνται μόνο Έλληνες πολίτες και πολίτες των κρατών μελών της ΕΕ) και αναπηρίας (δεν έχουν δικαίωμα να το λάβουν οι κάτοχοι των περισσότερων κατηγοριών αδειών διαμονής). Για την τελευταία περίπτωση φέρνει ως παράδειγμα την 29χρονη Μάγια από τη Γεωργία, η οποία έχει άδεια διαμονής δεύτερης γενιάς και λόγω ενός σοβαρού τροχαίου ατυχήματος έχει αναπηρία 82%, ωστόσο δεν δικαιούται επίδομα αναπηρίας.
Τέλος, η οργάνωση αναδεικνύει και ζητήματα διοικητικής λειτουργίας, όπως την αναστολή υποδοχής κοινού από τις αρμόδιες Διευθύνσεις Αλλοδαπών και Μετανάστευσης λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, την έλλειψη ενός κοινού και ομοιόμορφου τρόπου λειτουργίας των Διευθύνσεων αυτών σε όλη τη χώρα και την υποστελέχωσή τους. Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών ζητάει την επέκταση της ψηφιοποίησης όλων των διαδικασιών που αφορούν στην αίτηση για άδειες διαμονής και τη στελέχωση των Διευθύνσεων με επαρκές προσωπικό.