Πρωτογενές έλλειμα 1,473 δις. ευρώ εμφάνισε ο προϋπολογισμός με το «καλημέρα» του 2021. Στα έσοδα άνοιξε τρύπα πάνω από 800 εκατ. ευρώ με τις μεγαλύτερες απώλειες να εντοπίζονται στις εισπράξεις από το ΦΠΑ και τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών τον Ιανουάριο, το πρωτογενές έλλειμμα έφτασε το 1,473 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 1,031 δισ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 495 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2020.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 3,847 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 812 εκατ. ευρώ ή 17,4% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021.

Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στα μειωμένα έσοδα από Φόρους, καθώς και στο ΠΔΕ. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4,121 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 803 εκατ. ευρώ ή 16,3% έναντι του στόχου.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 3,660 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 326 εκατ. ευρώ ή 8,2% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021. Η μείωση αυτή, είναι αποτέλεσμα του δεύτερου κύματος της πανδημίας, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών.

Ειδικότερα, την περίοδο του Ιανουαρίου 2021 αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:

α) Φόροι με μορφή χαρτοσήμου κατά 10 εκατ. ευρώ ή 64,4 %,

β) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 26 εκατ. ευρώ ή 92,3%,

γ) Λοιποί φόροι επί παραγωγής κατά 13 εκατ. ευρώ ή 37,8%,

δ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 79 εκατ. ευρώ ή 51,5% εκ των οποίων : Φόροι Οχημάτων κατά 95 εκατ. ευρώ ή 138,0%,

ε) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 127 εκατ. ευρώ ή 87,5% εκ των οποίων: Eπιστροφές δαπανών κατά 145 εκατ. ευρώ ή 344,6%.

Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:

α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 36 εκατ. ευρώ ή 27,5%,

β) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 54 εκατ. ευρώ ή 3,8%,

γ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 92 εκατ. ευρώ ή 27,4%,

δ) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 18 εκατ. ευρώ ή 11,5%,

ε) ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 10 εκατ. ευρώ ή 21,5%,

στ) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 78 εκατ. ευρώ ή 60,7%

ζ) Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 14 εκατ. ευρώ ή 41,6%,

η) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 77 εκατ. ευρώ ή 25,6% εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 75 εκατ. ευρώ ή 25,3%,

θ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 42 εκατ. ευρώ ή 5,5%,

ι) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρίες (ΝΠ) κατά 39 εκατ. ευρώ ή 13,5%,

ια) Μεταβιβάσεις κατά 613 εκατ. ευρώ ή 83%.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 274 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 9 εκατ. ευρώ από το στόχο (265 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 145 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 615 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Οι δαπάνες

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου 2021 ανήλθαν στα 5.409 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 342 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (5.751 εκατ. ευρώ). Πιο συγκεκριμένα, σημαντικό μέρος των υπό κατανομή πιστώσεων που επρόκειτο να μεταφερθούν στην κατηγορία των μεταβιβάσεων εντός του Ιανουαρίου, τελικά δεν μεταφέρθηκαν, διότι υπήρξε μεταγενέστερη του προϋπολογισμού απόφαση, να εξυπηρετηθεί μερικώς το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής και από πόρους του ΠΔΕ.

Οι ταμειακές πληρωμές που σχετίζονται με τα εξοπλιστικά προγράμματα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (κατηγορία αποκτήσεων παγίων περιουσιακών στοιχείων), κινήθηκαν αυξητικά σε σχέση με τον αρχικό στόχο κατά 539 εκατ. ευρώ, προς εξυπηρέτηση των σχετικών συμβάσεων.

Το σκέλος του ΠΔΕ κινήθηκε αντίρροπα σε σχέση με τον τακτικό προϋπολογισμό, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με τον στόχο κατά 597 εκατ. ευρώ (πληρωμές 927 εκατ. ευρώ έναντι στόχου 330 εκατ. ευρώ).

Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των μέτρων κατά της πανδημίας για τον μήνα Ιανουάριο, έχει ως εξής:

α) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 (μισθωτών) ύψους 386 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),

β) η επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους 167 εκατ. ευρώ από την κατηγορία των μεταβιβάσεων και 740 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,

γ) η κρατική αποζημίωση εκμισθωτών ύψους 19 εκατ. ευρώ, λόγω μειωμένων μισθωμάτων που λαμβάνουν.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου 2021 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 κατά 728 εκατ. ευρώ, με τη μεγαλύτερη αύξηση στο σκέλος του ΠΔΕ κατά 693 εκατ. ευρώ, λόγω του προαναφερόμενου μέτρου της επιστρεπτέας προκαταβολής.