Κάποιες φορές το πόσο δυστοπικό είναι το σήμερα φαίνεται από απλά πράγματα. Κάποιες λέξεις, ας πούμε, μέσα σε κείμενα. Θα δώσω ένα παράδειγμα: «Η παρουσία και η προστασία των δημοσιογράφων στο πλαίσιο των συναθροίσεων είναι βασική συνιστώσα του νέου σχεδιασμού», σε συνδυασμό με αυτό: «με αυτόν τον τρόπο θα διασφαλιστεί το δικαίωμα των πολιτών στην ενημέρωση» το οποίο είναι σε άμεση συνάρτηση με αυτό: «η αστυνομία θα οριοθετήσει ένα συγκεκριμένο χώρο για τους δημοσιογράφους»!
Γραφεί ο Νίκος Δεμισιώτης
Τα παραπάνω αποσπάσματα προέρχονται από το νέο σχέδιο του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη το οποίο παρουσίασε χθες ο κ. Χρυσοχοΐδης. Αναρωτιέμαι πόσο ελεύθερα μπορεί να κάνει τη δουλειά του ένας δημοσιογράφος που θα είναι αναγκασμένος να βρίσκεται σε έναν οριοθετημένο από την αστυνομία χώρο για να «καταγράφει» τα όσα συμβαίνουν.
Δεν είμαι από αυτούς που έχουν μάθει να χαϊδεύουν αυτιά ή να μη χρησιμοποιούν «βαριές» λέξεις για να μην χαλάσουν την επικοινωνιακή εικόνα κάποιου υπουργού ή κάποιας κυβέρνησης. Η φύση της δουλειάς μου, άλλωστε, είναι ακριβώς το αντίθετο. Να την χαλάω. Αν δεν την χαλάω, δεν λέγεται δημοσιογραφία αλλά δημόσιες σχέσεις κι εγώ δεν είμαι καθόλου καλός σε αυτό.
Αυτός ο σχεδιασμός, λοιπόν, όσο κι αν μετά τις αντιδράσεις το υπουργείο προσπάθησε να το μαζέψει, δεν έγινε για να προστατεύσει τους δημοσιογράφους αλλά για να προστατεύσει την αστυνομία και τις δυνάμεις καταστολής από τους δημοσιογράφους. Ξεκάθαρα πράγματα. Είναι μια ευθεία παρέμβαση στην Ελευθερία του Τύπου η οποία αυτή τη στιγμή δοκιμάζεται (για ακόμα μια φορά).
Θυμίζω πως πριν λίγο καιρό κάτι ανάλογο το επιχείρησε και η κυβέρνηση της Γαλλίας. Με έναν πιο άκομψο τρόπο είναι η αλήθεια, αλλά αναγκάστηκε να το πάρει πίσω. Προφανώς, το ότι το ελληνικό υπουργείο Προστασίας του Πολίτη το έκανε με πιο κομψό τρόπο και έβγαλε ακόμα και διευκρινιστική δήλωση, είναι επειδή φοβήθηκε ότι θα έχει τις ίδιες αντιδράσεις. Αλλά θα τις έχει. Και στο τέλος θα αναγκαστεί να πάρει πίσω το σχεδιασμό αυτό ή να τον αφήσει ανενεργό στην πράξη. Να είστε σίγουροι.
Κανείς δεν μπορεί να πει σε έναν δημοσιογράφο πώς και που θα κάνει τη δουλειά του. Αυτό είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο και δεν κατάλαβα πότε το βάλαμε σε διαπραγμάτευση.
Το είπε και ο κ. Χρυσοχοϊδης σε συνέντευξή του χθες στο κεντρικό δελτίο του Mega: «Ο δημοσιογράφος και ο φωτογράφος πάει όπου θέλει». Τα άσχημα, ωστόσο, ξεκινάνε αμέσως μετά: «Αν όμως υπάρχουν επεισόδια και ζητά προστασία από την αστυνομία θα μπορεί να οριστεί ένα μέρος […] Σε περίπτωση που υπάρχουν πολύ μεγάλα επεισόδια οι δημοσιογράφοι θα μπορούν να είναι σε κάποιο σημείο φυλασσόμενοι για να κάνουν τη δουλειά τους».
Και τότε γιατί να μην κάθονται οι δημοσιογράφοι σπίτια τους και μετά το τέλος των διαδηλώσεων να στέλνει η ΕΛ.ΑΣ. ένα δελτίο Τύπου που να λέει τι έγινε; Έτσι οι δημοσιογράφοι θα είναι ακόμα πιο ασφαλείς!
Πέρα από την πλάκα, αν και το θέμα μόνο αστείο δεν είναι, η δημιουργία ενός τέτοιου σημείου σημαίνει πως οπουδήποτε αλλού οι δημοσιογράφοι/ φωτορεπόρτερ δεν θα είναι προστατευμένοι; Αν χτυπηθούν από κάποιον αστυνομικό αυτός θα είναι δικαιολογημένος γιατί τους χτύπησε «εκτός οριοθετημένου χώρου»;
Ας ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα: Όταν σε κάποιο σημείο του κέντρου της Αθήνας γίνονται επεισόδια ο δημοσιογράφος (ρεπόρτερ, φωτορεπόρτερ, καμεραμάν) θα είναι εκεί. Οφείλει να είναι εκεί. Το ξέρει και ο ίδιος ότι κινδυνεύει αλλά αυτή είναι η δουλειά του. Το να βρίσκεται σε ένα άλλο σημείο, μακριά από εκεί που διαδραματίζονται τα γεγονότα ακυρώνει τη δουλειά του και αφήνει ελεύθερο πεδίο δράσης στις δυνάμεις καταστολής που πολλές φορές στο παρελθόν έχουν δείξει την ροπή που έχουν στην καταπάτηση δικαιωμάτων.
Στα 20 χρόνια που κάνω αυτή τη δουλειά έχω βρεθεί πολλές φορές να κινδυνεύω. Κάμποσες φορές κατέληξα και στο νοσοκομείο με αναπνευστικά προβλήματα. Σε κάποιες περιπτώσεις ένιωσα κι εγώ το γκλοπ πάνω μου. Ποτέ δεν παραπονέθηκα ούτε ζήτησα να γίνει κάποια ΕΔΕ για να βρεθεί ο ένοχος. Ούτε ζήτησα ποτέ από κάποιον να με προστατεύσει. Ξέρω ποια είναι η δουλειά μου και ξέρω ποιοι είναι οι κίνδυνοι.
Σε αυτά τα χρόνια, όμως, έχω δει τον πρόεδρο της Ένωσης Φωτορεπόρτερ Ελλάδας, Μάριο Λώλο, να κινδυνεύει να χάσει τη ζωή του από χτύπημα ΜΑΤατζη στο κεφάλι. Έχω δει τον Μανώλη Κυπραίο να χάνει την ακοή του από χειροβομβίδα κρότου- λάμψης. Έχω δει τη φωτογράφο Τατιάνα Μπόλαρη να τρώει ξύλο από ΜΑΤατζη. Το ίδιο και τον βραβευμένο Έλληνα φωτορεπόρτερ, Άρη Μεσσήνη, που είναι επικεφαλής του γραφείου του AFP στην Ελλάδα.
Έχω δει τον Θοδωρή Παναγιωτίδη, τον Θεοδόση Πάνου, τον Σπύρο Χαλικιά και πολλούς ακόμα συναδέλφους δημοσιογράφους να καταλήγουν στα νοσοκομεία μετά από επιθέσεις που δέχθηκαν από αστυνομικούς σε κάποια πορεία.
Θα περίμενα, λοιπόν, από κάποιον που δήθεν ενδιαφέρεται για την σωματική ακεραιότητα των δημοσιογράφων αρχικά να τιμωρήσει όλους αυτούς που έχουν επιτεθεί απρόκλητα σε ανθρώπους του Τύπου ή έστω να κάνει γνωστή την ταυτότητα του επιτιθέμενου αντί να τον κρύβει πίσω από μια στολή.
