Σε αγώνα δρόμου επιδίδεται η κυβέρνηση προκειμένου να ζυγίσει όλες τις παραμέτρους με γνώμονα την προστασία της δημόσιας υγείας και να λάβει τις οριστικές αποφάσεις για την σταδιακή άρση του lockdown όσο πλησιάζουμε προς τα Χριστούγεννα.

Σε αυτή τη φάση οι κινήσεις απαιτούν προσοχή και ενδελεχή μελέτη των επιστημονικών δεδομένων, καθώς το επιδημιολογικό αποτύπωμα της χώρας και η πίεση στο σύστημα υγείας δεν επιτρέπουν επιπόλαιες λύσεις που θα φέρουν περαιτέρω εκτροχιασμό της υγειονομικής κρίσης.  Σε αυτή τη δύσκολη για την κυβέρνηση εξίσωση, άγνωστος Χ παραμένει η επαναλειτουργία του λιανεμπορίου και της εστίασης. Ειδικότερα, για το άνοιγμα της εστίασης εκφράζονται διαφωνίες μεταξύ των ειδικών, καθώς η λειτουργία εστιατορίων και καφέ συνοδεύεται από ανησυχία για αυξημένη μεταδοτικότητα του κορονοϊού, δεδομένου ότι σε αυτούς τους χώρους η μάσκα εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπως, για παράδειγμα, στα καταστήματα.

Σε απόγνωση οι επιχειρηματίες

Σύμφωνα με τα  επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μεγαλύτερη ετήσια μείωση τζίρου (46,8%) τον Σεπτέμβριο παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα «Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης».  Οι επιχειρηματίες του κλάδου βρίσκονται σε απόγνωση, ενώ ήδη πολλοί έχουν βάλει οριστικό λουκέτο, λόγω χρεών.  Η κατάσταση είναι πιθανό να επιδεινωθεί περισσότερο μετά και την παράταση στο δεύτερο lockdown, ενώ τα σενάρια για κατεβασμένα ρολά στην εστίαση έως και παραμονές Χριστουγέννων έχουν φέρει σε απελπισία τους περισσότερους επιχειρηματίες.

1 στους 7 δικαιούχους επιστρεπτέας προκαταβολής

Η μεγαλύτερη εκδήλωση ενδιαφέροντος ένταξης στην επιστρεπτέα προκαταβολή 4 προήλθε από τον ευρύτερο κλάδο της εστίασης. Καφετέριες, εστιατόρια και μπαρ απαρτίζουν το 14% των δικαιούχων του τέταρτου κύκλου στους οποίους πιστώθηκε στους τραπεζικούς λογαριασμούς η προκαταβολή. Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ, επί 143.169 δικαιούχων του 4ου κύκλου στους οποίους χορηγήθηκε το ποσό και υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία κατάταξης βάσει Κωδικών Αριθμών Δραστηριοτήτων, οι 19.679 ή 13,74% προέρχεται από τους εν λόγω κλάδους.

Οι προϋποθέσεις για την επαναλειτουργία

Τα τέσσερα δεδομένα, αλλά και τις προϋποθέσεις για την επαναλειτουργία του λιανεμπορίου και της εστίασης κατά την εορταστική περίοδο, έθεσε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης.  Σύμφωνα με όσα είπε:

• Η αγορά θα ανοίξει όταν το εισηγηθεί η επιτροπή των λοιμωξιολόγων με βάση την πορεία της πανδημίας. Και αυτό θα γίνει κλιμακωτά όπως τον Μάιο, δηλαδή από τα μικρότερα καταστήματα προς τα μεγαλύτερα και τελευταία τα κλειστά εμπορικά κέντρα (mall).

• Η διαφορά τώρα θα είναι ότι θα τεθεί ως βασικό κριτήριο η εποχικότητα, ενώ γενικότερα ο ρυθμός ανοίγματος της αγοράς θα είναι ταχύτερος, ώστε όλοι να μπορέσουν να αξιοποιήσουν την εορταστική περίοδο.

• Η επαναλειτουργία της αγοράς θα γίνει με πολύ αυστηρούς κανόνες: περιορισμένος αριθμός ατόμων στα καταστήματα, υποχρεωτικά με μάσκα, τήρηση αποστάσεων.  Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να υπάρξει συνωστισμός, πολύ περισσότερο σε κλειστούς χώρους, αλλά ούτε και σε εξωτερικούς.

• Αναμφίβολα, στην επικείμενη εορταστική περίοδο το ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελεί λύση για να μειωθεί η ανθρώπινη συναναστροφή, αλλά και για να κάνουν τις αγορές τους οι καταναλωτές.

Υπό αυστηρό έλεγχο το άνοιγμα των εμπορικών καταστημάτων

Ακόμη όμως και το άνοιγμα των όποιων εμπορικών καταστημάτων θα γίνεται  υπό αυστηρό έλεγχο, καθώς θα προηγηθούν οι μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις, για να ακολουθήσουν προς τα τέλη Δεκεμβρίου τα πολυκαταστήματα, αν τελικά επιτραπεί η λειτουργία τους. Σε κάθε περίπτωση, αλλάζει ριζικά και ο τρόπος λειτουργίας του λιανικού εμπορίου, καθώς προκρίνεται από το υπουργείο Ανάπτυξης η λύση του «click away», σύμφωνα με το οποίο:

• ο καταναλωτής παραγγέλνει ηλεκτρονικά το προϊόν

• ο καταναλωτής προπληρώνει την παραγγελία

• ο καταναλωτής προσέρχεται στο κατάστημα, σε ειδικά διαμορφωμένο εξωτερικό χώρο, παραλαμβάνει το προϊόν και αποχωρεί, χωρίς να εισέλθει στο κατάστημα.

Η ίδια αυστηρότητα θα διέπει και τη λειτουργία της εστίασης, όποτε και αν αυτή επιστρέψει στην κανονικότητα, αφού θα απαγορεύονται οι όρθιοι, οι πελάτες θα χωρίζονται σε τραπέζια των 4 ατόμων και δεν θα υπάρχει συνοδεία μουσικής στο χώρο. Ακόμη πιο αυστηρά θα είναι τα μέτρα για τα μπαρ και τα κέντρα διασκέδασης, τα οποία δεν θα ανοίξουν καθόλου τις ημέρες των γιορτών, όπως και τα θέατρα, τα σινεμά και οι πολυχώροι πολιτισμού.