Ανασφάλιστο το 85% των κατοικιών στην Ελλάδα

Η απόκτηση κατοικίας αποτέλεσε τις τελευταίες δεκαετίες βασικό τομέα επένδυσης και στόχο ζωής για τον έλληνα πολίτη, που επιτεύχθηκε με πολυετή εργασία. Γι’ αυτό, άλλωστε, και τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα αγγίζουν το 75 με 80%. Ωστόσο, η απόκτηση κατοικίας δεν ταυτίστηκε και με την ασφαλιστική προστασία της, αρχικά λόγω της ελλιπούς ενημέρωσης γύρω από τα προγράμματα ασφάλισης κατοικίας, και εν συνεχεία λόγω της οικονομικής ύφεσης και της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών.

Αυτό μαρτυρά και το ποσοστό των ασφαλισμένων οικιών, που φτάνουν, όπως αναφέρουν στο insuranceworld.gr τα στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς, στο 10-15% του συνόλου των σπιτιών στη χώρα μας.

Η περιορισμένη ασφαλιστική διείσδυση, αλλά και η δυσχέρεια των ιδιοκτητών, υπό τις παρούσες συνθήκες, να καλύψουν τις ζημίες που μπορεί να προκύψουν στην ακίνητη περιουσία τους μετά από σεισμό, είχαν φέρει το τελευταίο διάστημα στο προσκήνιο τη συζήτηση για την υποχρεωτικότητα της ασφάλισης έναντι του σεισμού. Μία εκ των απόψεων που διατυπώθηκαν ήταν ότι η ασφάλιση δεν μπορεί να είναι υποχρεωτική, καθώς πρέπει να είναι απόρροια της ασφαλιστικής συνείδησης του καταναλωτή, ενώ η αντίθετη άποψη πρέσβευε ότι η ασφάλιση έναντι του σεισμού πρέπει να καταστεί υποχρεωτική, προκειμένου να προστατευτεί η ακίνητη περιουσία, και πρέπει ταυτόχρονα να εφαρμοστεί με όρους και προϋποθέσεις που θα διασφαλίζουν ότι μπορεί να ανταποκριθεί στην υποχρεωτικότητα αυτή ο καταναλωτής.

Με δεδομένα ωστόσο την οικονομική κρίση και τις φορολογικές επιβαρύνσεις που έχουν επιβληθεί τα τελευταία χρόνια, η απόφαση της Πολιτείας ήταν ότι δεν είναι εφικτό να εφαρμοστεί η υποχρεωτικότητα στην παρούσα φάση, ωστόσο πολλά στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς τάσσονται υπέρ της λήψης της απόφασης αυτής, καθώς είναι δύσκολο για έναν ιδιοκτήτη σήμερα να μπορέσει να βρει τα κεφάλαια για να αποκαταστήσει τις ζημιές που θα δημιουργηθούν στην οικία του μετά από την έλευση ενός καταστροφικού γεγονότος.

Ο κ. Στράτος Παραδιάς, πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων), δήλωσε ότι «μπορούμε να δούμε θετικά την υποχρεωτικότητα της ασφάλισης, ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν μπορεί αυτή να αφορά ακίνητα που δεν έχουν νοικιαστεί». Επίσης ανέφερε ότι ως ομοσπονδία τάσσονται «υπέρ της ομαδικής ασφάλισης γιατί διαφοροποιείται το κόστος υπέρ του ασφαλισμένου».

Ανεξάρτητα πάντως από την εξέλιξη της συζήτησης που άνοιξε γύρω από το θέμα αυτό, ένα είναι σίγουρο: Το κενό του 80-85% των ανασφάλιστων κατοικιών δημιουργεί αναμφίβολα πεδίο ανάπτυξης εργασιών για τις ασφαλιστικές εταιρείες, που μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην αποκατάσταση των ζημιών μετά από μια καταστροφή ή ζημιά.

Πρέπει ωστόσο να διαμορφωθούν και οι κατάλληλες συνθήκες, ώστε να στραφεί ο Έλληνας προς τις εταιρείες της ιδιωτικής ασφάλισης. Αφενός η Πολιτεία θα πρέπει να παράσχει τα αναγκαία κίνητρα, φορολογικά ή αναπτυξιακά, για να δώσει ώθηση στον κλάδο και να κάνει προσιτή την ασφάλιση, και αφετέρου οι ασφαλιστικές εταιρείες πρέπει να αναλάβουν πιο ενεργητικό ρόλο, για να ενισχύσουν την ασφαλιστική συνείδηση των ιδιοκτητών ακινήτων.

Μεμονωμένα και συλλογικά, οι εταιρείες είναι αυτές που θα πρέπει να επιφορτιστούν με τον ρόλο της ευαισθητοποίησης του κοινού, της ενημέρωσης για τα προγράμματα ασφάλισης κατοικίας, των ωφελειών των καλύψεων που προσφέρουν, αλλά και του κόστους των εν λόγω ασφαλιστικών καλύψεων, που είναι στην πλειοψηφία του κόσμου άγνωστο. Τόσο μέσα από διαφημιστικές καμπάνιες όσο και μέσω των επαγγελματιών διαμεσολαβητών που έχουν άμεση σχέση με τους πελάτες, μπορούν να ενημερώσουν τους καταναλωτές για τις επιλογές και τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν τα ασφαλιστικά προγράμματα.

Το insuranceworld.gr μίλησε με έμπειρα και καταξιωμένα στελέχη της αγοράς και στο κείμενο που ακολουθεί σας παρουσιάζει τις απόψεις τους για την εξέλιξη του κλάδου, τις δυνατότητές του να αναπτυχθεί, το αν θα πρέπει στο μέλλον να αποφασιστεί η υποχρεωτική ασφάλιση των κατοικιών, αλλά και τα προγράμματα που διαθέτουν οι εταιρείες.

1. Ασφαλίζονται οι κατοικίες στην Ελλάδα;

Νίκος Σπυράτος, Διευθυντής Κλάδου Πυρός στην ΑΤΕ Ασφαλιστική: Η ασφάλιση των κατοικιών στην Ελλάδα είναι σε πολύ περιορισμένα επίπεδα, της τάξεως του 10-15%, συμπεριλαμβανομένης και της ασφάλισης η οποία γίνεται στα πλαίσια της λήψης στεγαστικού δανείου και της συνακόλουθης υποχρέωσης ασφάλισης της δανειοδοτούμενης κατοικίας βάσει της σύμβασης του δανείου. Τα αντίστοιχα νούμερα σε αναπτυγμένες ασφαλιστικά αγορές της Δυτικής Ευρώπης είναι της τάξεως του 80-85%. Κατά την άποψή μας τα κύρια αίτια της πολύ μικρής ασφάλισης των κατοικιών οφείλονται κυρίως στην έλλειψη ενημέρωσης του καταναλωτή για τα οφέλη και το κόστος της ασφάλισης, το οποίο είναι αρκετά χαμηλό σε σύγκριση με άλλες ασφαλίσεις (π.χ. για την ασφάλιση έναντι πυρκαγιάς μιας κατοικίας επιφάνειας 100 τ.μ. το ετήσιο κόστος ασφάλισης είναι της τάξεως των 50 ευρώ περίπου, με μικρές διαφοροποιήσεις αναλόγως της ασφαλιστικής εταιρείας και του ασφαλιστικού προγράμματος).

Κάκια Κεχρή, Τεχνική Διευθύντρια Ατομικών Γενικών Ασφαλίσεων στην Generali: Η ασφάλιση κατοικιών στην Ελλάδα δεν είναι ένας τομέας τόσο ανεπτυγμένος όσο στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές, αν και τα τελευταία χρόνια, λόγω κυρίως της έξαρσης των στεγαστικών δανείων και των ασφαλιστηρίων με τα οποία συνδέονταν αυτά, σημειώθηκαν κάποια θετικά βήματα.

Παράλληλα, η άνοδος της εγκληματικότητας (κλοπές, κ.λπ.) ενίσχυσε την τάση αναζήτησης, από πλευράς των πολιτών, ασφαλιστικής κάλυψης. Επιπλέον, οι πλημμύρες που έπληξαν την Αττική και άλλες περιοχές της χώρας είχαν σαν αποτέλεσμα την αύξηση της ασφαλιστικής πίτας, η οποία βέβαια δοκιμάζεται και πάλι λόγω της οικονομικής κρίσης. Θα υποστηρίζαμε ότι ο μέσος Έλληνας «ανακαλύπτει» σταδιακά την ασφάλιση κατοικίας και σε αυτό συνέβαλε και η ανάγκη να ασφαλίσει την εξοχική του κατοικία κυρίως από τους κινδύνους πυρκαγιάς και κλοπής.

Στην Generali διαπιστώνουμε πολύ καθαρά αυτήν την τάση τα τελευταία χρόνια, καθώς το χαρτοφυλάκιο κατοικιών αυξάνεται. Θα πρέπει να σημειώσω ότι ο κλάδος ασφάλισης περιουσίας αποτελεί το 35% της συνολικής παραγωγής του κλάδου ζημιών, απόδειξη του ενδιαφέροντος που επιδεικνύει η εταιρεία για τις ασφαλίσεις περιουσίας.

Γιώργος Σπαντιδάκης, Διευθυντής Underwriting Private Lines και Non-Motor Claims του Ομίλου Interamerican: Φυσικά και ασφαλίζονται, ωστόσο δεν αποτελεί η ασφάλισή τους προτεραιότητα των ιδιοκτητών. Η ασφάλιση των κατοικιών στη χώρα μας κυρίως οδηγήθηκε τα προηγούμενα χρόνια από τις τράπεζες, που δανειοδοτούσαν την αγορά ακινήτων και απαιτούσαν την ύπαρξη ασφαλιστικής κάλυψης τουλάχιστον για κινδύνους πυρκαγιάς και σεισμού σχετικά με το κτήριο. Έτσι ασφαλίστηκαν περίπου 850.000 κατοικίες μόνο για τους δύο προαναφερόμενους κινδύνους. Αντίθετα για κινδύνους λιγότερο καταστροφικούς, αλλά πολύ πιο συχνά εμφανιζόμενους, όπως η διαρροή σωληνώσεων ή η διάρρηξη, ακόμη λιγότεροι ιδιοκτήτες έχουν ενδιαφερθεί και υπολογίζεται ότι τα ασφαλιστήρια κατοικιών που περιλαμβάνουν και τέτοιους κινδύνους δεν ξεπερνούν τις 350.000.

Ιωάννης Αγαπίου, Τεχνικός Διευθυντής στην Interasco: Σε γενικές γραμμές όπως ήδη γνωρίζουμε η ασφαλιστική συνείδηση των Ελλήνων υπολείπεται σημαντικά των υπόλοιπων ευρωπαϊκών ασφαλιστικών αγορών.

Η ασφάλιση κατοικίας δεν αποτελεί εξαίρεση, με την ανοδική τροχιά που είχε καταγράψει έως και το 2008 να οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην άνθηση της στεγαστικής πίστης και την επακόλουθη υποχρεωτική ασφάλιση των ακινήτων έναντι πυρκαγιάς και σεισμού.

Στη συνείδηση του ελληνικού κοινού «η ασφάλιση» των περιουσιακών του στοιχείων επαφίεται στο κράτος, το οποίο θεωρείται και ο μόνιμος αρωγός σε τέτοιες καταστάσεις.

Εκτός των άλλων, τα τελευταία χρόνια, η αγορά κατοικίας πλήττεται από την τρέχουσα οικονομική συγκυρία, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την αναγκαστική ακύρωση ασφαλιστηρίων συμβολαίων από πελάτες που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις.

Σωτηρία Μαράκη, Private Client Group and Personal Property Manager, AIG: Είναι γεγονός ότι η ασφάλιση των κατοικιών στην Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος, το 2011 η παραγωγή των ασφαλίστρων για τις κατοικίες ανήλθε σε 228.152.182 ευρώ, ποσό αρκετά χαμηλό σε συνδυασμό με τον πληθυσμό της Ελλάδας και με τους κινδύνους που καλείται η χώρα να αντιμετωπίσει (σεισμούς, πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές), όταν στην Ευρώπη το ποσό των καταγεγραμμένων ασφαλίστρων στον κλάδο περιουσίας συνολικά ανέρχεται σε 86 δισ. ευρώ*.

Αν αναλογιστούμε δε τις περιπτώσεις δανειοδότησης, όπου η ασφάλιση είναι υποχρεωτική για συγκεκριμένους κινδύνους μέχρι την αποπληρωμή του δανείου, διαπιστώνουμε ότι το πρόβλημα της έλλειψης ασφαλιστικής συνείδησης είναι ακόμα πιο έντονο.

Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειώσουμε ότι το 2011, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος, καταβλήθηκε το ποσό των 19.281.725 ευρώ ως αποζημιώσεις στα ασφαλιστήρια των κατοικιών, μια χρονιά κατά την οποία δεν καταγράφηκαν ιδιαίτερα καταστροφικά γεγονότα στην Ελλάδα. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν τη χρησιμότητα του θεσμού της ασφάλισης για τους πολίτες, ιδιαίτερα για τη χώρα μας, η οποία βρίσκεται σε μια ιδιαίτερη σεισμογενή περιοχή και απειλείται από διάφορους κινδύνους.

Δώρα Αποστολοπούλου, Διευθύντρια Ανάληψης Κινδύνων στην ERGO: H ασφάλιση κατοικίας εξακολουθεί να μην είναι ψηλά στη λίστα προτεραιοτήτων του έλληνα καταναλωτή, καθώς δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα καμία σοβαρή προσπάθεια για την ανάπτυξη της ασφαλιστικής συνείδησης των πολιτών. Προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να στραφούν οι ασφαλιστικές εταιρείες, μαζί φυσικά και με τους κρατικούς φορείς. Στη χώρα μας το ποσοστό ασφαλισμένων κατοικιών ακόμη δεν ξεπερνά το 15% του συνόλου. Το ποσοστό αυτό είναι από τα χαμηλότερα σε όλη την Ευρώπη. Εάν εξαιρέσουμε τις κατοικίες που λόγω δανείων είναι υποχρεωτικό να ασφαλίζονται, οι περισσότερες παραμένουν ανασφάλιστες ή δεν ασφαλίζονται για το σύνολο της αξίας τους. Επίσης, πολύ συχνά η ασφάλιση περιορίζεται μόνο έναντι των κινδύνων πυρκαγιάς και σεισμού και μάλιστα μόνο για το κτήριο, ενώ αγνοούνται κίνδυνοι που συχνότατα φέρνουν ζημιές, όπως η κλοπή και η πλημμύρα. Στην έλλειψη ασφαλιστικής συνείδησης έρχεται τώρα πια να προστεθεί και η οικονομική κρίση, που κάνει την κατάσταση ακόμη χειρότερη.

2. Ποια η εξέλιξη στα μεγέθη του κλάδου τα τελευταία χρόνια;

Δ. Αποστολοπούλου: Η παραγωγή ασφαλίστρων του κλάδου πυρκαγιάς αυξήθηκε κατά 1,9% στο πρώτο εξάμηνο του 2013 σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2012. Η παραγωγή ασφαλίστρων κατοικιών ως ποσοστό των ασφαλίσεων περιουσίας αυξήθηκε σε 50% από 46% (το 2011 και το 2010 αντίστοιχα, από τα τελευταία στοιχεία της ΕΕΑΕ), ενώ οι αποζημιώσεις των κατοικιών μειώθηκαν ως ποσοστό από 27% σε 16% την ίδια περίοδο. Πρόκειται για νούμερα που προκαλούν αισιοδοξία αν σκεφτεί κανείς τη γενική οικονομική συγκυρία.

Κ. Κεχρή: Από τα στοιχεία που δημοσιοποιεί σε ετήσια βάση η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, προκύπτει μια φθίνουσα τάση και για την ασφάλιση περιουσίας. Θα πρέπει εδώ να επισημάνουμε ότι στην ασφάλιση περιουσίας συνυπολογίζονται οι κλάδοι πυρκαγιάς και στοιχείων της φύσης, ο κλάδος λοιπών ζημιών αγαθών (όπου περιλαμβάνονται και οι τεχνικές ασφαλίσεις) και ο κλάδος διαφόρων χρηματικών απωλειών. Το 2012 η παραγωγή των τριών κλάδων ανήλθε στα 549.73 εκατ. ευρώ έναντι 577.71 εκατ. ευρώ το 2011, σημειώνοντας μια μείωση της τάξης του 4,84%.

Υπολογίζεται ότι από την παραπάνω παραγωγή το 50% αφορά στις κατοικίες, καθώς σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη της Επιτροπής Περιουσίας της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, η παραγωγή ασφαλίστρων του 2011 μοιράζεται στο 50,9% για τις κατοικίες και 49,1% για τους λοιπούς κινδύνους. Από τη μελέτη του προηγούμενου χρόνου φαίνεται ότι η αντίστοιχη αναλογία για το 2010 ήταν 45,9% για τις κατοικίες και 54,1% για τους λοιπούς κινδύνους. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο για το κλάδο είναι ο πολύ χαμηλός δείκτης ζημιών που εμφανίζει, ο οποίος βρίσκεται μόλις στο 8,9%, έναντι του 45,9% που εμφανίζουν οι υπόλοιποι κίνδυνοι στον κλάδο περιουσίας.

Σ. Μαράκη: Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μια σημαντική κάμψη, που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην οικονομική κρίση.

Η ασφάλιση της κατοικίας θεωρείται συχνά ως μια δαπάνη που επιβαρύνει τον οικογενειακό προϋπολογισμό και, στο πλαίσιο της μείωσης των εξόδων, συχνά είναι ένα από τα κόστη που περικόπτονται.

Ωστόσο, ιδιαίτερα στις περιόδους κρίσης, τα ασφαλιστικά προϊόντα αποτελούν επιπλέον ασπίδα προστασίας για τους πελάτες, ακριβώς λόγω του μειωμένου οικογενειακού προϋπολογισμού που καθιστά δύσκολη έως αδύνατη την αποκατάσταση μιας ζημιάς (ιδιαίτερα μεγάλης), μέσω της αποταμίευσης. Με τον τρόπο αυτό αποτρέπεται η διατάραξη της οικογενειακής γαλήνης και εξασφαλίζεται η σταθερότητα και η συνέχεια.

Γ. Σπαντιδάκης: Ο κλάδος ασφάλισης περιουσίας συρρικνώθηκε το 2012 κατά 2,6% σε σχέση με το 2011. Αυτό αποτελεί συνέπεια της οικονομικής κρίσης, καθώς σχεδόν εκμηδενίστηκε η οικοδομική δραστηριότητα, οι χορηγήσεις δανείων περιορίστηκαν και πολλά καταστήματα έκλεισαν και παρέμειναν ανοίκιαστα.

Ι. Αγαπίου: Παρά το γενικότερο αρνητικό οικονομικό κλίμα, ο κλάδος περιουσίας στο σύνολό του εμφανίζει σταθεροποιητική τάση.

Ειδικά για τον κλάδο κατοικίας, στην εταιρεία μας, εμφανίζει θετικό πρόσημο ως αποτέλεσμα της έμφασης που δίνουμε στην προϊοντική μας γκάμα, τόσο από πλευράς εύρους παρεχόμενων καλύψεων όσο και ανταγωνιστικής εμπορικής πολιτικής.

Ν. Σπυράτος: Τα τελευταία χρόνια, λόγω κυρίως της μεγάλης ανάπτυξης του χώρου των κατασκευών και της αντίστοιχης δανειοδότησης της κατασκευής ή της αγοράς κατοικίας, υπήρξε σταδιακή αύξηση του πλήθους των ασφαλισμένων κατοικιών και μάλιστα σημαντική, σε επίπεδο ποσοστού αυξήσεως το οποίο ήταν της τάξεως του 50%, διαμορφώνοντας το τελικό 10 – 15% σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό μέχρι τα τέλη του 2000, το οποίο ήταν της τάξεως του 7 – 10%. Βεβαίως η παραπάνω ανάπτυξη αφορούσε κυρίως την περίοδο 2000 – 2010 καθότι, εν συνεχεία, λόγω της οικονομικής κρίσεως, υπήρξε σχετική καθίζηση τόσο στην αγορά και την ασφάλιση νέων κατοικιών όσο βεβαίως και στην ασφάλιση υφισταμένων κτισμάτων.

3. Πιστεύετε ότι πρέπει να καταστεί υποχρεωτική η ασφάλιση έναντι του σεισμού;

Γ. Σπαντιδάκης: Δεδομένου του ότι ο σεισμός είναι κίνδυνος καταστροφικού χαρακτήρα, με απρόβλεπτο τον χώρο εκδήλωσής του, την έντασή του, αλλά και τις συνέπειές του, βέβαια θα πρέπει να γίνει υποχρεωτική η ασφάλισή του. Όπως φαίνεται από τα στοιχεία, μόνο το ένα στα 12 σπίτια διαθέτει ασφάλιση για κίνδυνο σεισμού. Συνέπεια αυτού είναι σε περιπτώσεις σεισμών να βλέπουμε ανθρώπους που καταστράφηκε η περιουσία τους, να μην έχουν πού να απευθυνθούν και να περιμένουν την κινητοποίηση των κρατικών μηχανισμών για να λύσουν προσωρινά το πρόβλημα της στέγασης της οικογένειάς τους.

Ν. Σπυράτος: Κάτω υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα έπρεπε να υπάρχει η έννοια της υποχρεωτικότητας σε θέματα προστασίας ίδιας περιουσίας. Η ασφάλιση αστικής ευθύνης από την κίνηση οχημάτων ή σκαφών ορθώς είναι υποχρεωτική, καθότι ο στόχος είναι η προστασία του ζημιωθέντος τρίτου και όχι του ιδίου του οχήματος ή του σκάφους. Όταν το θέμα αφορά την ασφάλιση ίδιας περιουσίας θα έπρεπε ίσως να αποτελεί ελεύθερη απόφαση του ιδιοκτήτη της, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Βεβαίως η οικονομική κρίση και η συνακόλουθη δυσκολία αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών που αυτή επιφέρει, ίσως καθιστούν πιο αναγκαία την ασφάλιση της κατοικίας από ό,τι σε άλλες περιόδους, όπου η αποταμίευση των νοικοκυριών είναι σε καλύτερα επίπεδα.

Από την άλλη πλευρά, η μη ασφάλιση έναντι σεισμού ή καλύτερα έναντι φυσικών καταστροφών με επιλογή του πολίτη, εγείρει αναπόφευκτα το ερώτημα αν μετά από μια τέτοια συνειδητή απόφαση θα πρέπει, σε περίπτωση καταστροφικού γεγονότος, να υπάρχει κρατική αρωγή προς αποκατάσταση ζημιάς η οποία θα μπορούσε να είχε ασφαλιστεί, κάτι το οποίο βεβαίως είναι δύσκολο να απαντηθεί. Το κράτος ενισχύει οικονομικά σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, χωρίς όμως να λαμβάνει το ασφάλιστρο κινδύνου από τους πολίτες και να δημιουργεί από αυτό απόθεμα διαχείρισης ζημιών, όπως συμβαίνει στις ασφαλιστικές εταιρείες οι οποίες, μέσω της διαχείρισης του ασφαλιστικού αποθέματος κινδύνου και της αντασφαλιστικής προστασίας, έχουν τη δυνατότητα, τα οικονομικά διαθέσιμα και τους μηχανισμούς να ανταποκριθούν.

Σε κάθε περίπτωση η αποζημίωση ενός καταστροφικού γεγονότος εξυπηρετείται καλύτερα εάν προ της ελεύσεώς του έχει προβλεφθεί προς αυτόν τον σκοπό η δημιουργία κάποιου χρηματικού αποθέματος ικανού να αντιμετωπίσει τα οικονομικά αποτελέσματα του γεγονότος. Υπό αυτό το πρίσμα η υποχρεωτικότητα της ασφάλισης φυσικών καταστροφών θα μπορούσε να εξηγηθεί, καθότι οι αντίστοιχες ζημιές πάντα θα υπάρχουν και οι δυνατότητες ανταπόκρισης σε αυτές κάποιου ταμείου το οποίο έχει μόνον έξοδα χωρίς τα αντίστοιχα έσοδα της ασφάλισης είναι σαφώς περιορισμένες.

Σ. Μαράκη: Πρόκειται για ένα αρκετά σύνθετο θέμα, που ωστόσο θα πρέπει να τεθεί σε μια διαφορετική βάση. Το πρόβλημα θα πρέπει να εστιαστεί στην έλλειψη ενημέρωσης και εκπαίδευση του κοινού (ιδιοκτητών ή/και ενοικιαστών), το οποίο φαίνεται στη διάστασή του εάν αναλογιστούμε ότι πολλοί ιδιοκτήτες κατοικιών έχουν αγοράσει «υποχρεωτικά» κάποιο ασφαλιστήριο συμβόλαιο για την κατοικία τους, στα πλαίσια κάποιας δανειοδότησης, και δεν γνωρίζουν την έκταση και τα τυχόν κενά στην κάλυψη, με τα οποία μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι σε περίπτωση ζημίας.

Για τον λόγο αυτό πρέπει, τόσο οι ασφαλιστικές εταιρείες όσο και οι διαμεσολαβούντες και οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι να εντείνουν τις στρατηγικές τους σε σχέση με την ενημέρωση και εκπαίδευση, έτσι ώστε οι πολίτες αφενός να πειστούν για την αξία της ασφάλισης της προσωπικής τους περιουσίας και αφετέρου να είναι σε θέση να επιλέξουν το καλύτερο ασφαλιστικό πρόγραμμα για την κατοικία τους, λαμβάνοντας υπόψη τις καλύψεις και το κόστος.

Ι. Αγαπίου: Πιστεύω ότι πρέπει να καταστεί υποχρεωτική η ασφάλιση έναντι πυρκαγιάς και σεισμού, σε όλα τα σπίτια και τα υπό κατασκευή έργα.

Θα πρέπει οι ασφαλισμένοι να αισθάνονται σίγουροι και ασφαλείς απέναντι στον κίνδυνο ενός καταστροφικού γεγονότος, πράγμα που μπορεί να συμβεί μόνον με τη συνδρομή του κλάδου ιδιωτικής ασφάλισης.

Σε αντίθετη περίπτωση, φαινόμενα όπως η παραμονή σεισμόπληκτων οικογενειών σε αντίσκηνα και containers για ιδιαίτερα μεγάλα χρονικά διαστήματα, είναι βέβαιο ότι θα συνεχίσουν να ταλαιπωρούν την ελληνική κοινωνία.

Δ. Αποστολοπούλου: Γενικά, η λογική της υποχρεωτικής ασφάλισης του ακινήτου για σεισμό με βρίσκει σύμφωνη. Δεδομένης της μακροχρόνιας ύφεσης που διέρχεται η χώρα μας, είναι αδύνατον, αν χρειαστεί, να βρεθούν κεφάλαια στις περιπτώσεις μεγάλων φυσικών καταστροφών για να χρηματοδοτηθεί η αποκατάσταση των ζημιών. Η υλοποίηση όμως του σχεδίου αυτού είναι μια δύσκολη υπόθεση και θα πρέπει να γίνει έτσι ώστε: α) να μπορέσει να αντεπεξέλθει στο κόστος ο έλληνας ασφαλισμένος και β) να σχεδιαστεί σωστά ο ρόλος που θα έχουν οι ασφαλιστικές εταιρείες, για να εξασφαλιστεί η ορθότητα του εγχειρήματος από τεχνικής πλευράς.

Κ. Κεχρή: Η ασφάλιση του σεισμού, και γενικότερα η ασφάλιση της περιουσίας από τον κίνδυνο των φυσικών καταστροφών, είναι ένα θέμα που απασχολεί όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέτει το ερώτημα της υποχρεωτικής ασφάλισης στην «Πράσινη Βίβλο» (GREEN PAPER) όσον αφορά στην ασφάλιση έναντι φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών. Στην περίπτωση που επιλεγεί αυτή η λύση της υποχρεωτικότητας, τονίζει ότι θα οδηγηθούμε σε υψηλή διείσδυση στην αγορά και σε μεγαλύτερο αριθμό ασφαλισμένων. Η εξέλιξη αυτή θα συντελέσει στη διευκόλυνση του επιμερισμού του κινδύνου και θα μειώσει τα διοικητικά έξοδα ανά ασφαλιστήριο, ενώ περιορίζεται η εκ των υστέρων κρατική αρωγή. Η Ε.Ε. αναμένει τις προτάσεις των ενδιαφερομένων πριν καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα.

Πάντως η κάλυψη έναντι των φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών είναι πλέον επιτακτική ανάγκη, καθώς, λόγω της κλιματικής αλλαγής, οι κίνδυνοι αυξάνουν, όπως και οι ζημιές.

Αν η υποχρεωτικότητα είναι το ένα ζήτημα, το άλλο είναι η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στην κάλυψη του πληθυσμού από τον αυξανόμενο κίνδυνο των φυσικών καταστροφών.

Και εδώ η Ε.Ε. θέτει ερωτήματα και αναμένει τις προτάσεις των φορέων. Σημειώνει πάντως ότι μέσω συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, οι ασφαλιστές είναι δυνατόν να προσφέρουν την τεχνογνωσία και τα εργαλεία τους (όπως πλατφόρμες ενημέρωσης για τους κινδύνους), για την αξιολόγηση των κινδύνων, την πώληση ασφαλιστηρίων και, σε ορισμένες περιπτώσεις, την παροχή συμβουλών στις κυβερνήσεις κατά τη λήψη των επενδυτικών τους αποφάσεων. Οι ασφαλιστές ενδέχεται επίσης να πρέπει να παρέχουν ασφαλιστική κάλυψη για μεσαίου μεγέθους ζημίες. Παράλληλα η κυβέρνηση περιορίζει την έκθεσή της και οι ασφαλιστές αναλαμβάνουν κινδύνους σε επίπεδο που είναι εντός των δυνατοτήτων τους, αναφέρει η «Πράσινη Βίβλος».

Σε κάθε περίπτωση, η χώρα μας απειλείται κυρίως από τον κίνδυνο του σεισμού. Έναν κίνδυνο πολύ μεγάλο, που και η ασφαλιστική αγορά, από μόνη της, δεν μπορεί να επωμιστεί, όπως εξάλλου και το δημόσιο, εδικά τώρα που βρίσκεται σε καθεστώς δημοσιονομικής προσαρμογής. Ένα ευνομούμενο κράτος οφείλει όμως να δώσει μια λύση στο πρόβλημα αυτό και να μην το αποφεύγει. Κατά τη γνώμη μας απαιτείται μια ενδελεχής μελέτη, και με απόλυτη προσήλωση στην επιστημονική αντιμετώπιση του όλου θέματος, έτσι ώστε να δοθεί μια ολοκληρωμένη λύση, που θα εξασφαλίζει την ασφαλιστική κάλυψη του μέσου ελληνικού νοικοκυριού από τον κίνδυνο του σεισμού και των λοιπών φυσικών καταστροφών με το χαμηλότερο δυνατό κόστος.

4. Ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου στο μέλλον;

Σ. Μαράκη: Η πορεία του κλάδου τα επόμενα χρόνια θα εξαρτηθεί από αρκετούς παράγοντες. Σίγουρα η κρίση, η πτωτική πορεία των κατασκευών και η στασιμότητα που παρουσιάζει ο κτηματομεσιτικός κλάδος θα συνεχίσουν να επηρεάζουν τα μεγέθη στην παραγωγή.

Ωστόσο, περιμένουμε να δούμε την αγορά να στρέφεται σε περισσότερο ευέλικτα και «έξυπνα» προϊόντα, τα οποία θα συνδυάζουν τις κατάλληλες καλύψεις σε συνδυασμό με το ανάλογο κόστος.

Δ. Αποστολοπούλου: Από τα όσα ήδη αναφέρθηκαν, είναι νομίζω ξεκάθαρο ότι υπάρχουν μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης για τον κλάδο στο μέλλον. Από την πορεία της ελληνικής όσο και της διεθνούς οικονομίας θα εξαρτηθεί πόσο γρήγορα θα μπορέσουμε να εκμεταλλευτούμε αυτό το κενό για να προσφέρουμε χρήσιμα προϊόντα σε καταναλωτές που όμως πρώτα θα έχουμε εκπαιδεύσει. Μέχρι τότε έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε προς αυτή την κατεύθυνση, είτε καταστεί υποχρεωτική η ασφάλιση των κατοικιών είτε όχι.

Κ. Κεχρή: Με βάση τα όσα αναφέραμε σχετικά με την κάλυψη έναντι του κινδύνου του σεισμού, οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου είναι σε μεγάλο βαθμό συνυφασμένες με τη λύση που θα δοθεί και στο θέμα της ασφάλισης έναντι σεισμού. Πέραν αυτών όμως η ασφάλιση της κατοικίας από φωτιά, κλοπή και άλλους κινδύνους είναι και σήμερα αναγκαία. Αν και η οικονομική κρίση φαινομενικά δεν αφήνει πολλά περιθώρια επιλογών, εν τούτοις το κόστος ασφαλιστικής κάλυψης της κατοικίας είναι πολύ μικρό, μόλις 0,5 ευρώ την ημέρα για την κάλυψη μιας κατοικίας 100 τ.μ. Είναι κρίμα ο έλληνας καταναλωτής να παραμένει ανασφάλιστος για τόσο μικρό κόστος. Εδώ είναι σημαντικός ο ρόλος του ασφαλιστή, ο οποίος θα καλείται να ενημερώσει τον ασφαλισμένο για τα κόστη, αλλά και τις καλύψεις που παρέχονται από την αγορά.

Ν. Σπυράτος: Η χαμηλή ασφαλισιμότητα δημιουργεί σαφέστατα προσδοκίες ανάπτυξης του κλάδου, καθότι οι ανασφάλιστες κατοικίες αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των κατοικιών σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, όπου το ποσοστό ιδιοκατοίκησης είναι της τάξεως του 80%, ενώ παράλληλα τα καταστροφικά γεγονότα (δασικές πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμοί κ.λπ.) κάνουν την εμφάνισή τους ανελλιπώς, σε ετήσια βάση, τα τελευταία χρόνια. Βεβαίως θα χρειαστεί σοβαρή προσπάθεια των εμπλεκομένων φορέων (ασφαλιστικές εταιρείες, Πολιτεία, ΜΜΕ κ.λπ.) για την αναστροφή του κλίματος με την ενημέρωση των πολιτών και τη χορήγηση κινήτρων (φορολογικών ή άλλων) στη διεύρυνση της ασφάλισης κατοικιών στη χώρα μας.

Ι. Αγαπίου: Οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου εντάσσονται στη συνολική αναπτυξιακή διάσταση που έχει στα μάτια όλων μας η ελληνική ασφαλιστική αγορά τα τελευταία χρόνια.

Προοπτικές που όλοι περιμένουμε και που καθυστερούν δυστυχώς να εμφανισθούν, κυρίως λόγω της αναβλητικότητας για την παροχή φορολογικών και γενικότερα αναπτυξιακών κινήτρων από την πλευρά της ελληνικής Πολιτείας.

Γ. Σπαντιδάκης: Η ασφάλιση κατοικιών έχει τεράστιο περιθώριο ανάπτυξης στην Ελλάδα, αφενός διότι, όπως προανέφερα, το ποσοστό των ανασφάλιστων κατοικιών είναι ιδιαίτερα υψηλό, αφετέρου οι κίνδυνοι που απειλούν τις κατοικίες διαρκώς εντείνονται. Αυτό που πρέπει να γίνει, ώστε να αναπτυχθεί η ασφάλιση της κατοικίας στην Ελλάδα, είναι να ενημερωθούν οι καταναλωτές για το χαμηλό κόστος των ασφαλίστρων, καθώς ο περισσότερος κόσμος θεωρεί ότι τα ασφάλιστρα κατοικίας είναι δυσβάσταχτα. Για παράδειγμα, στην ελληνική αγορά το μηνιαίο ασφάλιστρο ενός διαμερίσματος 80 τ.μ. για πυρκαγιά και σεισμό είναι, κατά μέσο όρο, 12 ευρώ.

5. Τι προγράμματα διαθέτει η εταιρεία σας;

Ι. Αγαπίου: Η Interasco A.E.Γ.A. διαθέτει αρκετά προϊόντα για ασφαλίσεις κατοικιών:

– Νέα κατοικία Plus – Με ή/και χωρίς απαλλαγή
Πρόγραμμα με μεγάλο εύρος καλύψεων, που παρέχει πλήρη προστασία στους ασφαλισμένους μας και με προαιρετική την κάλυψη σεισμού.

– Euro Δάνειο
Πρόγραμμα για ενυπόθηκα σπίτια, σύμφωνα με τις ανάγκες των τραπεζών.

– Ευέλικτο
Πρόγραμμα βασικών καλύψεων με πρόσθετη κάλυψη νερών και/ή κλοπής

– Κοινοχρήστων χώρων
Πλήρης κάλυψη κοινοχρήστων χώρων πολυκατοικιών, με επιπλέον παροχές αστικής ευθύνης του διαχειριστή προς τρίτους και Αστικής Ευθύνης προς τρίτους συνεπεία πυρκαγιάς.

– Εξοχικής κατοικίας
Πρόγραμμα κάλυψης εξοχικών κατοικιών.

Επίσης, η εταιρεία μας διαθέτει προϊόντα κατά παντός κινδύνου για ασφαλίσεις εστιατορίων και διαφόρων επιχειρήσεων, κατονομαζομένων κινδύνων ασφαλίσεις γραφείων και προγράμματα ξενοδοχείων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μπορούμε να προσαρμόσουμε τα συμβόλαιά μας και τις καλύψεις στις ανάγκες των ασφαλιζομένων μας.

Κ. Κεχρή: Η Generali προσφέρει στον έλληνα καταναλωτή το Home Comfort, ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ασφάλισης κατοικίας, το οποίο παρέχει πολλές δυνατότητες επιλογής σε καλύψεις της κατοικίας, του περιεχομένου της, των προσωπικών αντικειμένων, ακόμα και της κατοικίας υπό ανέγερση.

Πρόκειται για ένα ευέλικτο πρόγραμμα, που δίνει τη δυνατότητα στον ασφαλισμένο να επιλέξει τις καλύψεις που θεωρεί απαραίτητες. Εκτός από το κτήριο ή/και το περιεχόμενό του, υπάρχει η δυνατότητα ασφάλισης πολύτιμων αντικειμένων, όπως κοσμήματα και έργα τέχνης. Και όλα αυτά σε «Αξία Αντικατάστασης Καινούριου».

Το πρόγραμμα καλύπτει ακόμα τη μεταστέγαση του ασφαλισμένου μέχρι να επισκευασθούν οι ζημιές, τη φύλαξη του περιεχομένου, τις τυχόν αμοιβές αρχιτεκτόνων και διακοσμητών για την επισκευή και φτάνει μέχρι την κάλυψη της δαπάνης για ψυχολογική στήριξη, προκειμένου να ξεπεραστεί το σοκ μιας διάρρηξης.

Παράλληλα με το Home Comfort, η Generali δίνει την ευκαιρία στον ασφαλισμένο να ασφαλίσει και την εξοχική του κατοικία μαζί με την ασφάλιση της κύριας κατοικίας, απολαμβάνοντας εξαιρετικά ανταγωνιστικούς οικονομικούς όρους και μοναδικά προνόμια.

Επιπλέον, το Home Comfort δίνει τη δυνατότητα ακόμα και σε δανειολήπτες να επιλέξουν τις καλύψεις που απαιτούνται από την τράπεζα για τη σύναψη του στεγαστικού τους δανείου και σε ιδιοκτήτες υπό ανέγερση οικοδομής να ασφαλίσουν την περιουσία τους από την πρώτη στιγμή.

Ν. Σπυράτος: Η εταιρεία μας διαθέτει πληθώρα ασφαλιστικών προγραμμάτων για την ασφάλιση κατοικιών, με στόχο να παρέχει στον υποψήφιο καταναλωτή τη δυνατότητα να διαλέξει, με τη βοήθεια του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή του, το κατάλληλο για τις ανάγκες του και την οικονομική του δυνατότητα πρόγραμμα. Συγκεκριμένα, τα τρέχοντα ασφαλιστικά προγράμματα της εταιρείας μας είναι τα εξής:

1. Ασφαλής κατοικία 1
2. Ασφαλής κατοικία 2
3. Ασφαλής κατοικία 3
4. Ασφαλής εξοχική κατοικία 1
5. Ασφαλής εξοχική κατοικία 2
6. Ασφαλής εξοχική κατοικία 3
7. Simple cover
8. All risks

Τα παραπάνω προγράμματα είναι πολύ πρόσφατα, απολύτως προσαρμοσμένα στις επιταγές της οικονομικής κρίσης, και προσφέρουν κατά την άποψή μας στον καταναλωτή σημαντικές ασφαλιστικές λύσεις, με πολύ οικονομικό και προσιτό κόστος ασφάλισης.

Δ. Αποστολοπούλου: Η εταιρεία μας διαθέτει τρία προγράμματα ασφάλισης κατοικίας:

– Το ERGO My Home, που απευθύνεται σε πελάτες που αναζητούν μια κατά παντός κινδύνου ασφάλιση στο κτήριο και το περιεχόμενο του σπιτιού τους, αλλά και ουσιαστική προστασία των αγαπημένων προσώπων που ζουν μαζί τους.
– Το ΕRGO κατοικία Ideal, που σχεδιάστηκε για τους ιδιοκτήτες μονίμων και εξοχικών κατοικιών, αλλά και για ενοικιαστές που επιθυμούν µια ολοκληρωμένη ασφαλιστική λύση σε προσιτό κόστος για το κτήριο και το περιεχόμενο της κατοικίας τους.
– Το ERGO κατοικία Basic, που απευθύνεται σε ιδιοκτήτες και ενοικιαστές μονίμων και εξοχικών κατοικιών που επιθυμούν µια πολύ οικονομική ασφαλιστική λύση για την προστασία της οικοδομής και του περιεχομένου της κατοικίας τους µε βασικές καλύψεις.

Γ. Σπαντιδάκης: Η Interamerican διαθέτει τα σύγχρονα προγράμματα ασφάλισης κατοικίας «Ηome». Τα προγράμματα αυτά παρέχουν κάλυψη είτε για το κτήριο είτε για το περιεχόμενο της κατοικίας είτε και για τα δύο μαζί. Με τη διαβάθμιση τους σε Classic – Extra – Total παρέχουν ασφαλιστική κάλυψη στα μέτρα του κάθε ενδιαφερόμενου, είτε αυτός είναι ιδιοκτήτης είτε ενοικιαστής. Επίσης τα προγράμματα «Interamerican Ηome» μπορούν να προσφέρουν το ίδιο εύρος ασφαλιστικής κάλυψης τόσο σε κύριες κατοικίες όσο σε δευτερεύουσες ή εξοχικές.

Επίσης διαθέτουν σειρά καλύψεων για όλους τους συνηθισμένους κινδύνους που μπορεί να πλήξουν μια κατοικία, όπως πυρκαγιά, έκρηξη, κεραυνό, διαρροή σωληνώσεων, κλοπή κ.λπ., όπως και καλύψεις που περιορίζουν τις οικονομικές απώλειες του ασφαλισμένου σε περίπτωση ζημιάς, όπως έξοδα μεταστέγασης, απώλεια ενοικίων, πληρωμή παγίων δαπανών ΔΕΚΟ κ.λπ. Τέλος, σε όλα τα προγράμματα υπάρχει η δυνατότητα προσθήκης της κάλυψης σεισμού κατ’ επιλογή του ασφαλιζόμενου, ενώ το κόστος διατηρείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Σ. Μαράκη: Στην AIG έχουμε δημιουργήσει 4 βασικά προγράμματα, μεταξύ των οποίων ο ασφαλισμένος μπορεί να επιλέξει το κατάλληλο για τις ανάγκες του και να το συνδυάσει με συμπληρωματικά προγράμματα και πρόσθετες καλύψεις:

Απλό: Το πρόγραμμα αυτό προορίζεται ειδικά για πολύ βασικές ασφαλίσεις κατοικιών ή για στεγαστικά δάνεια.

Διευρυμένο: Το πρόγραμμα αυτό εξυπηρετεί ιδιοκτήτες που δεν ιδιοκατοικούν (κάλυψη κτηρίου μόνο) είτε για ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές που δεν ενδιαφέρονται για την κάλυψη του κινδύνου της κλοπής.

Πλήρες: Το πρόγραμμα αυτό απευθύνεται σε ιδιοκτήτες που διαμένουν στην κατοικία τους (κάλυψη κτηρίου και περιεχομένου), καθώς και σε ενοικιαστές (κάλυψη μόνο περιεχομένου) που όλοι τους ενδιαφέρονται να προστατεύσουν την περιουσία τους με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο.

Σε συμφωνημένες αξίες: Το πρόγραμμα αυτό απευθύνεται σε όλους όσους έχουν αντικείμενα μεγαλύτερης αξίας και ενδιαφέρονται να καλύψουν το περιεχόμενο της κατοικίας τους με σαφήνεια, ακρίβεια και σε αξίες που θα έχουν προσυμφωνηθεί, μειώνοντας σημαντικά τον χρόνο αποζημίωσης και τον κίνδυνο της υποασφάλισης ή υπερασφάλισης.

Μεταξύ των πρόσθετων καλύψεων περιλαμβάνονται ο σεισμός, η καθίζηση και η κατολίσθηση, οι ζημίες σε βοηθητικά κτίσματα, καθώς και στην ηλεκτρική εγκατάσταση, και σε συσκευές από αυξομείωση της τάσης του ρεύματος, η κάλυψη των έργων τέχνης και η οικογενειακή αστική ευθύνη. Υπάρχουν όμως και συμπληρωματικά προγράμματα που καλύπτουν από τέντες, ηλιακούς θερμοσίφωνες και αντικείμενα στο ύπαιθρο μέχρι αντικατάσταση κλειδιών, απώλεια εγγράφων ή παράνομη χρέωση πιστωτικών καρτών.

Πηγή: insuranceworld.gr