Για κάποιους, ένα βότσαλο είναι απλώς μια πέτρα. Για άλλους είναι τέχνη, όπως για τον Γιάννη Λουκιανό, έναν από τους τελευταίους παραδοσιακούς τεχνίτες ψηφιδωτών και βοτσαλωτών που φτιάχνει μικρά «θαύματα» με βότσαλα που πέφτουν στα χέρια του.
Τους καλοκαιρινούς μήνες, ο κ. Λουκιανός τους περνάει στην Ίο, στον τόπο όπου γεννήθηκε. Εδώ και λίγο καιρό, στο λιμάνι του κυκλαδίτικου νησιού, τους τουρίστες τους υποδέχονται κάποια από τα έργα του: δελφίνια φτιαγμένα από άσπρα και μαύρα βότσαλα, καλωσορίζουν τους χιλιάδες επισκέπτες.
Εκτός από την Ίο, έχει ταξιδέψει σε αρκετά νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, μεταξύ των οποίων η Σύρος, η Μήλος, η Τήνος και οι Παξοί, αναλαμβάνοντας την κατασκευή βοτσαλωτών σε δικά του σχέδια. «Τα βότσαλα μαζεύονται ένα – ένα, με το χέρι. Για κάθε τετραγωνικό χρειάζονται τρεις τενεκέδες» αναφέρει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο κ.Λουκιανός, ο οποίος έχει περάσει 40 χρόνια ασχολούμενος με τη συγκεκριμένη τέχνη.
Η πρώτη του επαφή με το βότσαλο ήταν σε πολύ μικρή ηλικία, όταν είδε τη μητέρα του να κρατάει ένα στο χέρι της. «Για κάποια παιδιά ήταν απλώς μια όμορφη πέτρα, για μένα ήταν κάτι παραπάνω και το κατάλαβα αμέσως» μας λέει.
Η ιδέα να ασχοληθεί επαγγελματικά ήρθε λίγα χρόνια αργότερα, όταν μαζί με την παρέα του βρέθηκε σε μια παραλία της Πελοποννήσου. Εκεί, έφτιαξε ένα πορτρέτο με βότσαλα στην άμμο και στη συνέχεια απομακρύνθηκε για να περπατήσει. Από μακριά είδε Γερμανούς και Αυστριακούς τουρίστες να το θαυμάζουν και με τεντωμένα δάχτυλα να δείχνουν το έργο. Ωστόσο, μέχρι να επιστρέψει, το είχε χαλάσει η θάλασσα.
«Αυτή η ξαφνική απώλεια ήταν ένας λόγος για να ασχοληθώ με τα βοτσαλωτά και τα ψηφιδωτά. Αρχικά ξεκίνησα μόνος μου, ερασιτεχνικά, μετά παρακολούθησα σε μία σχολή μαθήματα σχεδίου και τελικά αυτό έγινε επάγγελμα» θυμάται ο κ. Λουκιανός.
Σε μια προσπάθεια να μην χαθεί η συγκεκριμένη τέχνη, ο δήμαρχος Ιητών Μιχάλης Πετρόπουλος εξετάζει το ενδεχόμενο να ιδρυθεί μια σχολή στο νησί, εκεί όπου ο κ.Λουκιανός θα έχει τη δυνατότητα να μεταδώσει τα μυστικά του βοτσαλωτού σε νέους, ώστε να μην «σβήσει» η παράδοση και παράλληλα να εξελιχθεί στο μέλλον.
«Για να ασχοληθείς με την τέχνη αυτή θα πρέπει να έχεις ανήσυχο πνεύμα και ανήσυχη ψυχή καθώς το υλικό πρέπει να μεταμορφωθεί» συμβουλεύει ο μάστορας.
Τα περισσότερα βότσαλα που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή διαφόρων σχεδίων είναι από τα Δωδεκάνησα, καθώς είναι λεπτόκοκκα, το χρώμα τους είναι διαυγές, διαχωρίζονται σε λευκά και μαύρα κι έχουν ξεχωριστή καθαρότητα. Ωστόσο, τελευταία, και μέσω διαδικτύου είναι δυνατή η προμήθεια βότσαλων, φθηνότερων ακόμη και από την Κίνα!
