Είναι πετυχημένα παραδείγματα συνεταιρισμών που αξιοποίησαν τα ντόπια προϊόντα και έδωσαν επαγγελματική «πνοή» σε κάτοικους οι οποίοι μαστίζονταν από την ανεργία.
Στη Χαλκιδική, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μεταγγιτσίου και στη Φλώρινα, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Φασολοπαραγωγών «Πελεκάνος» αποτελούν πετυχημένα παραδείγματα σύμπραξης παραγωγών με σκοπό την βελτίωση διαχείρισης της καλλιέργειας, την ανάπτυξη της ποιότητας του προϊόντος τους και την εξασφάλιση της προώθησης του με μια ικανοποιητική τιμή.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μεταγγιτσίου Χαλκιδικής ιδρύθηκε το 1924 στο χωριό Μεταγγίτσι του δήμου Σιθωνίας, στο νομό Χαλκιδικής και είναι από τους παλαιότερους συνεταιρισμούς στην Ελλάδα.
Για να ανταποκριθεί στις ανάγκες της ελληνικής εσωτερικής και διεθνούς αγοράς, εστίασε τις δραστηριότητες του στην παραγωγή και τυποποίηση βιολογικού και συμβατικού ελαιολάδου και ελιάς.
Όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, οι δραστηριότητες αυτές του άνοιξαν τις αγορές κυρίως του εξωτερικού σε Γερμανία, Αγγλία, Βουλγαρία, Αμερική, Αυστραλία και προσεχώς Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία και Ρωσία. Σήμερα, έχει εμπλουτίσει τα προϊόντα του με ξύδι, μέλι, ρίγανη, αιθέρια έλαια και κρασί τα οποία εξάγει.
«Τα προϊόντα μας μεταφέρονται στις αποθήκες του Συνεταιρισμού, στο Ντύσελντορφ και τη Σανγκάι και εκκρεμεί η αίτησή μας στις Βρυξέλλες για την καταχώρηση, στο μητρώο Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενων Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΠΓΕ) της Ε.Ε, του ελαιολάδου με την ονομασία «Γαλανό Μεταγγιτσίου Χαλκιδικής» ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης» αναφέρει στο ΑΜΠΕ η Παυλίνα Κασάπη, τεχνολόγος γεωπόνος, σύμβουλος του Συνεταιρισμού Μεταγγιτσίου, στο περιθώριο ημερίδας με θέμα «Επαναπροσδιορίζοντας τις συλλογικές δράσεις στον αγροτικό χώρο: θεωρητικές προσεγγίσεις- καλές πρακτικές» που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη το Τμήμα αγροτικής ανάπτυξης και διοίκησης αγροτικών επιχειρήσεων του Αλεξάνδρειου ΤΕΙ.
Σύμφωνα με την κ. Κασάπη, ο κύριος λόγος για τον οποίο το ελαιόλαδο Μεταγγιτσίου αιτήθηκε για Π.Ο.Π. είναι η διατήρηση του brand name «Γαλανό», μιας ποικιλίας που συναντάται και καλλιεργείται στην περιοχή του Μεταγγιτσίου, σύμφωνα με επίσημα έγγραφα από το 1855. Πρόσφατα μάλιστα, έπειτα από τη μέθοδο της δενδροχρονολόγησης που πραγματοποιήθηκε σε υπέργηρα δέντρα του χωριού, ταυτοποιήθηκε ότι η ποικιλία Γαλανή προϋπήρχε του έτους 1855.
Στη Φλώρινα, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Φασολοπαραγωγών ΠΕΛΕΚΑΝΟΣ ιδρύθηκε το 2004 από μια ομάδα παραγωγών με έναυσμα τις αδιάθετες ποσότητες που παρέμειναν την καλλιεργητική περίοδο του 2003, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να ψάχνουν καινούργιες πηγές απασχόλησης, μακριά από το τόπο τους, έτσι ώστε να ανταπεξέλθουν οικονομικά.
«Μάλιστα, η καταχώρηση, για τα πλακέ μεγαλόσπερμα φασόλια και τους γίγαντες ελέφαντες Πρεσπών, ως Προϊόντα Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ενδειξης , συνέβαλε στη μείωση της νοθείας διότι όλα αυτά τα χρόνια είχε αρνητικές επιπτώσεις σε βάρος των παραγωγών και των καταναλωτών» υπογράμμισε, μιλώντας στην ημερίδα, η γεωπόνος του Συνεταιρισμού, Κυριακή Κοσμανίδου.
Επιπλέον, πρόσθεσε, ο αριθμός του πελατολογίου, έως και σήμερα, έχει αυξηθεί, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν αδιάθετες ποσότητες στις αποθήκες, το εισόδημα για τον παραγωγό να έχει αυξηθεί και αρκετά νέα παιδιά της περιοχής να βρουν θέσεις εργασίας στο Συνεταιρισμό αφού απασχολεί 35 άτομα για περίπου 5 μήνες.
«Σήμερα ο Συνεταιρισμός Πελεκάνος απαρτίζεται από 30 παραγωγούς ( μετόχους ) αλλά εκτός των μελών του, υπάρχουν και άλλοι παραγωγοί της περιοχής που φέρνουν το φασόλι για διαλογή και τυποποίηση, έτσι ώστε να μπορούν να διακινούν και αυτοί τα φασόλια τους ως «Προϊόν Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης», καθότι μόνο ο Συνεταιρισμός Πελεκάνος είναι πιστοποιημένος για τυποποίηση και αποθήκευση φασολιών ΠΓΕ από τον Agrocert-ΟΠΕΓΕΠ» εξήγησε η κ. Κοσμανίδου.
Εκτίμησε ωστόσο ότι αν και οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί στην Ελλάδα είναι παρεξηγημένοι, καθότι υπήρχε «κακή διαχείριση και λειτουργία, κτισμένη σε λάθος βάσεις», εντούτοις, για τους παραγωγούς αποτελούν πλέον μονόδρομο, γιατί οι εκμεταλλεύσεις είναι μικρές αλλά τα προϊόντα αρίστης ποιότητας.
«Οι παραγωγοί μόνοι τους δεν μπορούν να ανεβάσουν την αξία του προϊόντος τους, αλλά Συνεταιριστικά μπορούν να βγάλουν εις πέρας τους στόχους τους» κατέληξε η κ. Κοσμανίδου.