Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι διαδικασίες για την ένταξη της Σπιναλόγκας στα μνημεία της UNESCO. Η ομάδα εργασίας ΤΕΕ-ΤΑΚ, αποτελούμενη από πολιτικούς μηχανικούς και έναν αρχιτέκτονα παρέδωσε στο δήμαρχο Αγίου Νικολάου Δ. Κουνενάκη τη Β’ Φάση του Διαχειριστικού Σχεδίου.
Σύμφωνα με το flashnews.gr, το σχέδιο διαχείρισης της Β΄ φάσης αποτελεί την τελική μελέτη της ομάδας εργασίας η οποία περιλαμβάνει μια σειρά ενεργειών προς την κατεύθυνση της συντονισμένης και συλλογικής διαχείρισης του μνημείου.
Η ομάδα εργασίας , κατά τη διάρκεια της συνάντησης με το Δήμαρχο Αγίου Νικολάου, υπογράμμισε ότι το επόμενο βήμα είναι η διαδικασία διαβούλευσης του παρόντος διαχειριστικού σχεδίου που παραδίδεται, ώστε όλα τα ζητήματα τα οποία αναλύονται και αφορούν στην προστασία και την ανάδειξη της Σπιναλόγκας , να βελτιωθούν και να συμπληρωθούν, αφού πρώτα εκφραστούν οι απόψεις όλων των τοπικών φορέων.
Επεσήμαναν ακόμα ότι για να έχουμε ουσιαστικό αποτέλεσμα θα πρέπει να υπάρξει κυρίως πολιτική βούληση , υποστήριξη από όλο το νομό Λασιθίου καθώς και συνολικά της Περιφέρειας της Κρήτης.
Στόχος του Σχεδίου Διαχείρισης είναι να δώσει οδηγίες και καλές πρακτικές για την προστασία του περιβαλλοντικού και πολιτιστικού πλούτου της Σπιναλόγκας αλλά και της ευρύτερης περιοχής συνοδείας της με σκοπό α) την ανάδειξη των ιδιαίτερων πολιτιστικών αξιών του νησιού, β) τη διαφύλαξη της υλικής και άυλης κληρονομιάς του μνημείου και γ) την προώθηση της σύμμετρης ανάπτυξης της τοπικής κοινωνίας.
«Το νησί της Σπιναλόγκας αντανακλά σημαντικές πολιτιστικές αξίες, οι οποίες απορρέουν τόσο από τη χρήση της ίδιας της νησίδας όσο και από τις ανθρώπινες δραστηριότητες που έλαβαν χώρα σε αυτή από την αρχαιότητα ως τον 20ο αιώνα. Ο χώρος περιτειχίστηκε κατά την αρχαιότητα, για την προστασία της αρχαίας πόλης του Ολούντος. Το 16ο αιώνα οι Βενετοί κατασκεύασαν ένα από τα σημαντικότερα επιθαλάσσια προμαχωνικά οχυρά της Μεσογείου.
Ως λιμάνι υπήρξε σταυροδρόμι επικοινωνίας ανθρώπων και πολιτισμών, καθώς διευκόλυνε όχι μόνο το εμπόριο, αλλά και τη διακίνηση ιδεών και τεχνών από και προς την Ανατολή, στο πέρασμα του Χρόνου. Το οικιστικό σύνολο της Σπιναλόγκας κατά το 19ο αιώνα, εξελίχθηκε στο μεγαλύτερο μουσουλμανικό κέντρο της Ανατολικής Κρήτης μετά το Χάνδακα. Το 1903, Η κρητική Πολιτεία αποφάσισε την ίδρυση λεπροκομείου στη Σπιναλόγκα το οποίο λειτούργησε έως το 1957 και έκτοτε η νησίδα παρέμεινε έρημη και ακατοίκητη» αναφέρει το Δ.Σ Β΄Φάση.