«Απαράδεκτους για τα ευρωπαϊκά δεδομένα» χαρακτήρισε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς τους χάρτες της γεωγραφίας στα σχολεία της Αλβανίας, που συμπεριλαμβάνουν και περιοχές της Ελλάδας, και υπενθύμισε ότι αυτούς τους χάρτες τους έχει δείξει ήδη στους ομολόγους του στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόσθεσε, όμως, ότι έχει γίνει μεγάλη πρόοδος στις συζητήσεις με την αλβανική πλευρά για το θέμα των χαρτών στα σχολικά βιβλία, έχουν τελειώσει όλοι και μένουν μόνο αυτοί στα βιβλία της Γ΄ Γυμνασίου και της Γ΄ Λυκείου. Εξαιρετικά αιχμηρός κατά της αλβανικής ηγεσίας εμφανίστηκε νωρίτερα και ο υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Αμανατίδης που είχε κληθεί να απαντήσει επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή των Ανεξάρτητων Ελλήνων Δημήτρη Καμμένου σχετικά με τα βιβλία της Ιστορίας και της Γεωγραφίας που διδάσκονται στην Αλβανία και έστειλε μήνυμα στη γείτονα να εγκαταλείψει εθνικιστικές και αναχρονιστικές αντιλήψεις. «Δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στον σεβασμό και στην κατοχύρωση, στην πράξη, όλων των δικαιωμάτων της γηγενούς ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία. Συναρτώνται όλα τα ζητήματα των δικαιωμάτων της μειονότητας, με την κατάσταση του κράτους δικαίου και της απονομής δικαιοσύνης και με την υποχρέωση της Αλβανίας να σέβεται τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα σε όλη την επικράτειά της» υπογράμμισε ο υφυπουργός Εξωτερικών. Επίσης δήλωσε πως «Έχουμε πολύ σοβαρό ζήτημα. Στην αρχή της σχολικής χρονιάς, στα βιβλία της 9ης και 12ης τάξης στο σχολείο στην Αλβανία, συνεχίζουν να περιλαμβάνουν κεφάλαιο «Αλβανικές περιοχές της Ελλάδος». Σε αυτό το βιβλίο παρουσιάζονται ως περιοχές της Τσαμουριάς, από το διαμοίρασμα της Β. Ηπείρου, περιοχές όπως η Κόνιτσα, η Καστοριά, ολόκληρη η Ήπειρος, η Πρέβεζα, η Άρτα, η Ηγουμενίτσα. «Παρά τις αλλεπάλληλες διακρατικές συμφωνίες βλέπουμε ότι οι Αλβανοί επιμένουν και ενώ εμείς, ως δείγμα καλής θελήσεως έχουμε αφαιρέσει από τα σχολικά βιβλία κάθε αναφορά στον ελληνισμό της Β. Ηπείρου. Πρόκειται για μια πολύ σοβαρή πρόκληση», είπε ο Δ. Καμμένος.
Υπουργική συνάντηση Ελλάδας, Αλβανίας, Βουλγαρίας, πΓΔΜ
Στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που έδωσε, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της 2ης Υπουργικής Συνάντησης Ελλάδας, Αλβανίας, Βουλγαρίας, πΓΔΜ, στη Θεσσαλονίκη, ο Νίκος Κοτζιάς επισήμανε ότι ο συνδυασμός της ευρωπαϊκής προοπτικής και της περιφερειακής συνεργασίας στη νότια περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, είναι ο στόχος της ελληνικής διπλωματίας. «Το μέλλον της Ελλάδας και των άλλων τριών χωρών (Αλβανία, Βουλγαρία, πΓΔΜ) βρίσκεται στην Ευρώπη, αλλά σε μια Ευρώπη που θα συνεργαζόμαστε», τόνισε ο υπουργός, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων. Αφού σημείωσε ότι η 2η Υπουργική Συνάντηση ήταν «ένα ακόμη βήμα προς την κατεύθυνση ανάπτυξης της συνεργασίας, της εμπιστοσύνης και της φιλίας», πρόσθεσε: «Αυτό που βασικά θέλουμε είναι να συμφωνήσουμε, να εντοπίσουμε και να αξιοποιήσουμε το τι μας συνδέει, ποιο είναι το μέλλον της περιοχής και κύρια – αυτό που κάνει η ελληνική εξωτερική πολιτική σήμερα – πως θα λύσουμε τα προβλήματα μας και πως θα προωθήσουμε μια θετική ατζέντα». Υπογράμμισε ότι η εν λόγω συνεργασία είναι μία από τις 15 μορφοποιήσεις διεθνούς συνεργασίας που έχει κάνει η ελληνική διπλωματία τα περίπου τρία τελευταία χρόνια και η δεύτερη στη Ν.Α. Ευρώπη, όπου υπάρχει και η συνεργασία τεσσάρων χωρών μελών της Ε.Ε. (Κροατία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Ελλάδα) και στόχος της είναι να συμβάλλει στη σταθερότητα και στην ανάπτυξη της περιοχής μας. Παρατήρησε ότι η ελληνική διπλωματία πήρε το μάθημα της από την αλαζονική στάση της Ελλάδας στη δεκαετία του 1990 και σήμερα η Ελλάδα δεν είναι πια υποτιμημένη, όλοι αναγνωρίζουν ότι παρά την κρίση που πέρασε είναι η μεγαλύτερη οικονομία και η εξωτερική πολιτική της είναι μιας αναβαθμισμένης πλέον χώρας Όπως είπε ο κ. Κοτζιάς, η 2η Υπουργική Συνάντηση έδειξε ότι:
- Οι κοινωνίες μας, παρά τα όσα λέγονται, βρίσκονται σε μια πορεία και αλληλοκατανόησης και φιλίας.
- Υπάρχει η θέληση να δούμε όλα τα προβλήματα που κουβαλάμε από το παρελθόν στη βάση της αρχής ότι η Ιστορία δεν πρέπει να είναι η φυλακή μας, αλλά πρέπει να είναι το σχολείο από το οποίο βγάζουμε συμπεράσματα και διδάγματα για το μέλλον.
Σε ερώτηση για τα ακανθώδη ζητήματα στην περιοχή μας ο υπουργός Εξωτερικών απάντησε πως ο ρόλος της διπλωματίας είναι να λύνει και όχι να δημιουργεί προβλήματα και σημείωσε: «Υπάρχουν θετικά μηνύματα. Κάθε μέρα μικρά βήματα, κουβεντιάζονται τα ζητήματα αυτά και τους επόμενους μήνες θα υπάρξουν αποτελέσματα. Οι σχέσεις ανάμεσα στις κοινωνίες και στους λαούς μας είναι πολύ καλύτερες από ότι περιγράφονται στο δημόσιο λόγο». Σε ερώτηση για το θέμα του ονόματος της πΓΔΜ είπε ότι θα γίνει κάποια στιγμή μια ουσιαστική συζήτηση για το ζήτημα της ονοματολογίας και ό,τι συνδέεται με αυτό. Σε συνέντευξη του σε τηλεοπτικό σταθμό της πΓΔΜ και σε ερώτηση αν θα ανοίξει νέα συνοριακή διάβαση Ελλάδας-πΓΔΜ στην περιοχή ο κ. Κοτζιάς απάντησε ότι έχουν βρει λύση με τον Σκοπιανό ομόλογο του και θα κάνουν κάτι ωραίο γι αυτό. Ο κ. Κοτζιάς δήλωσε ότι η Ελλάδα είναι υπέρ της ένταξης της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας στο χώρο της Συνθήκης Σένγκεν και από αλληλεγγύη και για την ενοποίηση του ευρωπαϊκού χώρου και γιατί αυτό συμφέρει και τη χώρα μας. Στη 2η Υπουργική Συνάντηση Ελλάδας, Αλβανίας, Βουλγαρίας, πΓΔΜ, συζητήθηκαν θέματα συνεργασίας στους τομείς της ασφάλειας, της ενέργειας, στην αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας και των συνεπειών από την προσφυγική/μεταναστευτική κρίση. Οι υπουργοί Εσωτερικών των τεσσάρων χωρών συμφώνησαν:
- Να γίνει στη Θεσσαλονίκη συνάντηση των αρχηγών της Αστυνομίας των τεσσάρων χωρών.
- Να γίνει συνάντηση των τεσσάρων αρχηγών της Πυροσβεστικής στην Πτολεμαϊδα, όπου λειτουργεί από εφέτος η Σχολή Πυροσβεστών και γίνεται συζήτηση για την εκπαίδευση σε αυτή πυροσβεστών από τις άλλες τρεις χώρες.
- Να υπάρχει ανταλλαγή επιχειρησιακών πληροφοριών για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.
Ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας είπε ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες απειλές από τζιχαντιστικές ομάδες στην εν λόγω περιοχή και στη Συνάντηση διαπιστώθηκε ότι υπάρχει κοινή αντίληψη των υπουργών για την τρομοκρατία, το οργανωμένο έγκλημα και την πολιτική προστασία. Βρέθηκαν κοινοί τόποι στο μεταναστευτικό και για το προσφυγικό υπάρχει η στήριξη στην υλοποίηση της Συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας. Σε ότι αφορά τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας η συζήτηση είχε να κάνει κυρίως με τους αγωγούς φυσικού αερίου και τις δυνατότητες διασύνδεσης με τις χώρες της περιοχής. Στο πλαίσιο της Συνάντησης έγιναν διμερείς συναντήσεις υπουργών και ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών είχε διμερείς συναντήσεις με τους ομολόγους του της Αλβανίας, της Βουλγαρίας και της πΓΔΜ. Η επόμενη Υπουργική Συνάντηση θα γίνει σε έξι μήνες στη Θεσσαλονίκη και θα ασχοληθεί με τη συνεργασία σχετικά με τα ταμεία και τα κονδύλια συνοχής, που συνδέονται με τον νέο προϋπολογισμό της Ε.Ε. και το Brexit, και υπάρχει το αίτημα να μην μειωθούν τα κονδύλια προς τις χώρες του νότου της Ευρώπης. Για τη Θεσσαλονίκη ο κ. Κοτζιάς τόνισε ότι είναι η «φυσική απόληξη» όλης της περιοχής για την οποία γίνονται οι συζητήσεις και οι υπουργοί που συμμετέχουν στη Συνάντηση την αγαπάνε και θέλουν να την επισκέπτονται. Το καλό κλίμα της Συνάντησης φάνηκε και στις παρέες υπουργών που αξιοποίησαν την ηλιόλουστη καλοκαιρινή μέρα για καφέ και κουβέντα έξω από τις αίθουσες των συνεδριάσεων. Για την 4η Υπουργική Συνάντηση έχει διατυπωθεί η πρόταση να γίνει στα Τίρανα. Στη Συνάντηση συμμετείχαν από την Αλβανία οι υπουργοί Εξωτερικών Ντιτμίρ Μπουσάτι, Εσωτερικών Ροβένα Βόντα, Ενέργειας Κόλι Μπέλε, από τη Βουλγαρία οι υπουργοί Εξωτερικών Αικατερίνα Ζαχαρίεβα, Εσωτερικών Βαλεντίν Ράντεφ, Ενέργειας Ρόσεν Σιμίτσιεφ, από την πΓΔΜ οι υπουργοί Εξωτερικών Νικόλα Ντιμιτρόφ, Εσωτερικών Ολιβερ Σπασόφσκι, Ενέργειας Κρέσνικ Μπέκτεσι και από την Ελλάδα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας και ο γενικός γραμματείας Ενέργειας Μιχάλης Βερροιόπουλος.