Έως την ερχόμενη Τρίτη 24 Μαΐου μπορούν οι βουλευτές της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων να μελετήσουν το 100σελιδο κείμενο-απόσταγμα των προτάσεων που διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών της Επιτροπής, με θέμα τον εθνικό διάλογο για την Παιδεία, καθώς αναβλήθηκε η σχετική συζήτηση χθες.
Το εν λόγω κείμενο αποτελείται από διαπιστώσεις, προτάσεις και ένα χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων και εκφράζει τις αρχές που διατυπώθηκαν από σχεδόν όλους όσοι πήραν μέρος στις εργασίες της επιτροπής, για συστηματική συζήτηση των προβλημάτων της Εκπαίδευσης, για αναγνώριση των πρωτοβουλιών των εκπαιδευτικών, για αξιοποίηση της εμπειρίας προηγούμενων διαλόγων και της εμπειρίας ευρωπαϊκών χωρών, αλλά και για επίτευξη μίας ευρείας συναίνεσης ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα για το περιεχόμενο των ρυθμίσεων και τη διαδικασία εφαρμογής τους.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Επιτροπής Κώστα Γαβρόγλου, μετά την τελική συζήτηση, δεν αποκλείεται η διατύπωση και μειοψηφικών απόψεων στο τελικό κείμενο προτάσεων, που θα φτάσει στην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, αποκλείοντας, όμως, την προσθήκη παραρτημάτων με τις προτάσεις του κάθε κόμματος ξεχωριστά.
Όπως αναφέρεται στο σχετικό πόρισμα, οι προτάσεις που προέκυψαν από τις εργασίες της Επιτροπής, έτυχαν επεξεργασίας με βασικό κριτήριο το «τι είδους πολίτες θέλουμε να έχουμε» και, κατά συνέπεια, «έχουν διαμορφώσει ένα πλαίσιο μεταρρυθμιστικής πολιτικής με στόχο η εκπαίδευση να συμβάλλει στη διαμόρφωση μορφωμένων νέων με δημοκρατικό ήθος και κριτική σκέψη».
Η έκθεση διαιρείται σε έξι ενότητες:
1. Αυτονομία: Στην 1η ενότητα, το ενδιαφέρον εστιάζεται στις μεγάλες αλλαγές που οδήγησαν σε μία διερεύνηση εκπαιδευτικών πολιτικών, οι οποίες ευνοούσαν την ενίσχυση της αυτονομίας στις σχολικές μονάδες. Η αυτονομία αυτή διαρθρώνεται στους εξής τομείς: α. Παιδαγωγική/ διδακτική αυτονομία, β. Διοικητική αυτονομία, και γ. Οικονομική αυτονομία.
2. Διδακτική/Μαθησιακή διαδικασία: Στη 2η ενότητα, το ενδιαφέρον εστιάζεται στο πλαίσιο της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας και σε σχέση με τα νέα Προγράμματα Σπουδών, κρίνεται σκόπιμη η επαναθεώρηση του περιεχομένου των υπαρχόντων σχολικών εγχειριδίων, προκειμένου να υλοποιηθεί η αναγκαία αναδιαμόρφωση/μείωση της ύλης, η ανανέωση των βιβλίων εκείνων τα οποία απαιτούν ριζική αναμόρφωση καθώς και η μείωση της διδακτέας ύλης και η ταύτισή της με την εξεταστέα ύλη.
3. Εκπαίδευση/Μετεκπαίδευση εκπαιδευτικών: Στην 3η ενότητα, το ενδιαφέρον εστιάζεται στις νέες θεωρητικές προσεγγίσεις και οπτικές, αναφορικά με το έργο του εκπαιδευτικού (φύση της γνώσης, μάθηση, διδασκαλία, εκπαιδευτικός ρόλος), επιβάλλουν την ανανέωση της διδακτικής πράξης μέσω του επαναπροσδιορισμού της εκπαίδευσης των μελλοντικών εκπαιδευτικών, κυρίως της παιδαγωγικής και διδακτικής τους εκπαίδευσης και κατάρτισης.
4. Οργάνωση, διοίκηση και οικονομικά της εκπαίδευσης: Στην 4η ενότητα το ενδιαφέρον εστιάζεται στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε θέματα διοίκησης και στην ανάγκη ανάληψης καθηκόντων σε θέση ευθύνης.
5. Τύποι Σχολείων: στην 5η ενότητα το ενδιαφέρον εστιάζεται στη γενίκευση του ολοήμερου σχολείου μέσω του εξορθολογισμού της λειτουργίας του θεσμού και της παιδαγωγικής βελτίωσής του.
6. Ειδική Αγωγή:
Στην 6η ενότητα το ενδιαφέρον εστιάζεται στον ανασχεδιασμό της ειδικής αγωγής με σκοπό τη μετάβαση σε ένα ενιαίο εκπαιδευτικό σύστημα που θα διέπεται από τις αρχές της ένταξης και της παροχής ίσων ευκαιριών στη μάθηση, στον επαγγελματικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, πολιτικό τομέα για όλους τους μαθητές συμπεριλαμβανομένων και αυτών με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Σημαντικό σημείο της έκθεσης είναι η κατάρτιση ενός χρονοδιαγράμματος υλοποίησης των προτάσεων, μέσω της κατηγοριοποίησής τους σε βραχυπρόθεσμες (Ιούνιος 2016- Νοέμβριος 2016), μεσοπρόθεσμες (Δεκέμβριος 2016 – Μάιος 2018) και μακροπρόθεσμες (Ιούνιος 2018 – Μάιος 2022).
Πιο αναλυτικά, προτάσεις για βραχυπρόθεσμη υλοποίηση αφορούν στην ενίσχυση της παιδαγωγικής αυτονομίας των σχολικών μονάδων, τη μείωση/αναδιαμόρφωση της ύλης των υπαρχόντων σχολικών εγχειριδίων, την καθιέρωση της πιστοποίησης της γλωσσομάθειας στο σχολείο, την επέκταση του θεσμού των βιβλιοθηκών και στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και τη γενίκευση του ολοήμερου σχολείου.
Στη μεσοπρόθεσμη υλοποίηση εντάσσονται η ενίσχυση της διοικητικής αυτονομίας των σχολικών μονάδων, η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, η διαμόρφωση Πρότασης για Πειραματικά Επαγγελματικά Λύκεια, και η επιλογή Σχολικών Συμβούλων με προσόντα και γνώσεις σε θέματα ΕΑΕ.
Τέλος, το μακροπρόθεσμο πλαίσιο υλοποίησης αφορά σε: διοικητική αυτονομία των σχολικών μονάδων, θέσπιση νέου συστήματος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση που να αποδεσμεύει το Λύκειο από τις εξετάσεις εισαγωγής, επέκταση των προγραμμάτων ενισχυτικής διδασκαλίας και πρόσθετης στήριξης για μαθητές με μαθησιακά προβλήματα και χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό υπόβαθρο, καθώς και για μαθητές που δεν έχουν μητρική γλώσσα την ελληνική, καθώς επίσης και επέκταση του θεσμού των Πειραματικών Σχολείων, γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης σε όλη την ελληνική επικράτεια.