Η Ελλάδα, διά του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Άμυνας, Δημήτρη Βίτσα, υποκλίθηκε μπροστά στα λείψανα 5 ανδρών της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου και ενός καταδρομέα, που υπερασπίστηκαν την Κύπρο στην τουρκική εισβολή του 1974 και στις δικοινοτικές συγκρούσεις της περιόδου 1963-1965. Και οι έξι θεωρούνταν αγνοούμενοι μέχρι την ανεύρεση των λειψάνων σε εκταφές στις ελεύθερες και κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου και την ταυτοποίηση των λειψάνων τους με τη μέθοδο του DNA. Τα λείψανα βρίσκονταν μέσα σε μικρά κιβώτια, που ήταν σκεπασμένα με τις σημαίες της Ελλάδος και της Κύπρου.
Σε μια απέριττη τελετή στο Γενικό Επιτελείο της Εθνικής Φρουράς στη Λευκωσία, ο επίτροπος προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα, Φώτης Φωτίου, παρέδωσε τα λείψανα στον αναπληρωτή υπουργό Εθνικής Άμυνας, Δημήτρη Βίτσα.
Η τελετή, στην οποία παρέστη η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Κύπρου, άρχισε με προσκλητήριο πεσόντων. Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση από τον μητροπολίτη Ταμασού, Ησαΐα, κατάθεση στεφάνων και επίδοση στους συγγενείς των πεσόντων τιμητικών μεταλλίων και διπλωμάτων. Επίσης, παρέστησαν οι πρόεδροι των Επιτροπών Συγγενών Αγνοουμένων Ελλάδος, Μαρία Καλμπουρτζή, και Κύπρου, Νίκος Θεοδοσίου. Αύριο, τα λείψανα θα μεταφερθούν στην Αθήνα, με μεταγωγικό αεροσκάφος της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας. Στο αεροδρόμιο Ελευσίνας θα γίνει τιμητική τελετή και στη συνέχεια τα λείψανα θα παραδοθούν στους συγγενείς για ενταφιασμό.
Τα λείψανα ανήκουν στον συνταγματάρχη Σωτήριο Σταύρου, τους στρατιώτες Δημήτριο Τσούκα και Ζαχαρία Καρδάρα, τον έφεδρο ανθυπασπιστή καταδρομέα Νικόλαο Καβροχωριανό και τους έφεδρους ανθυπασπιστές Θεοφάνη Λουκάκη και Νικόλαο Τσαγκιρόπουλο. Οι τρεις πρώτοι ήταν στον κατάλογο της Ερευνητικής Επιτροπής για Αγνοούμενα Πρόσωπα (ΕΕΑ) και οι άλλοι τρεις στον κατάλογο της Κυπριακής Δημοκρατίας των Ελλαδιτών πεσόντων κατά την εισβολή. Στον κατάλογοι της ΕΕΑ υπάρχουν 77 Ελλαδίτες αγνοούμενοι, οι 73 αγνοούμενοι ήταν από την τουρκική εισβολή και 4 από την περίοδο 1963-67. Από αυτούς ταυτοποιήθηκαν οι 14.
Ο συνταγματάρχης Σωτήριος Σταύρου, του οποίου ταυτοποιήθηκε και παραδόθηκε μόλις ένα μικρό οστό, υπηρετούσε τον Αύγουστο του 1974 στο 361 τάγμα πεζικού και θεάθηκε για τελευταία φορά στις 15 Αυγούστου 1974. Το οστό εντοπίστηκε από τη ΕΕΑ σε μαζικό τάφο που έτυχε σκόπιμης επέμβασης από Τούρκους. Οι στρατιώτες της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου Δημήτριος Τσούκας και Ζαχαρίας Καρδάρας απήχθησαν κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας τους και εκτελέστηκαν από εξτρεμιστές Τουρκοκύπριους, ο πρώτος στις 3 Φεβρουαρίου 1965 και ο δεύτερος στις 2 Φεβρουαρίου 1966. Τα λείψανα τους βρέθηκαν από την ΕΕΑ σε τοποθεσία του τουρκοκυπριακού χωριού Χαμίτ Μάνδρες στις παρυφές του Πενταδακτύλου.
Ο έφεδρος ανθυπασπιστής καταδρομέας Νικόλαος Καβροχωριανός συμμετείχε στην αποστολή των Noratlas, το βράδυ της πρώτης ημέρας της τουρκικής εισβολής. Μέρος των λειψάνων του ταυτοποιήθηκε μετά την εκταφή από το στρατιωτικό κοιμητήριο Λακατάμειας.
Οι έφεδροι ανθυπασπιστές Θεοφάνης Λουκάκης και Νικολάος Τσιγκαρόπουλος έπεσαν κατά την επική αντίσταση που πρόβαλε η ΕΛΔΥΚ στην περιοχή του κατεχόμενου τώρα στρατοπέδου της Δύναμης. Οι δύο έφεδροι ανθυπασπιστές τάφηκαν επίσης στο στρατιωτικό κοιμητήριο Λακατάμειας και πρόσφατα έγινε η ταυτοποίηση των λειψάνων τους.
Ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας είπε πως η Κύπρος και η Ελλάδα αποτίουν φόρο τιμής στους πεσόντες για την πατρίδα, τα οστά των οποία παραδόθηκαν σήμερα. «Φόρο τιμής που ποτέ δεν θα είναι ο οφειλόμενος, γιατί η θυσία σας θα τον υπερβαίνει πάντοτε», τόνισε .
Ο Δημήτριος Βίτσας σημείωσε πως η Κύπρος και η Ελλάδα, δύο κράτη ειρήνης και σταθερής προσήλωσης στις πανανθρώπινες αξίες, δύο κράτη με μια ιστορία, θα προσπαθήσουν μέχρι τη στιγμή που θα επικρατήσει η δικαιοσύνη.
Απευθυνόμενος στις οικογένειες των πεσόντων, ο κ. Βίτσας εξέφρασε τον θαυμασμό του για την αστείρευτη καρτερικότητά τους και για την επιμονή, με την οποία αναζητούσαν τις τύχες των αγαπημένων τους. Τους διαβεβαίωσε, παράλληλα, πως «η πατρίδα δεν θα σταματήσει να τιμά όλους όσοι χάθηκαν για αυτή και θα συνεχίσει να αναγνωρίζει την προσφορά τους και να προσπαθεί να την ανταποδίδει στις οικογένειές τους».
Ο ελληνοκύπριος εκπρόσωπος στην ΕΕΑ, Νέστορας Νέστορος, μιλώντας κατά την τελετή, εξέφρασε το σεβασμό του στις οικογένειες και ανακοίνωσε «θετικές εξελίξεις, αφού αναμένονται νέες ταυτοποιήσεις το Φεβρουάριο».
Επίσης, δήλωσε ότι το γραφείο του, μετά και «από τις δυστυχώς λανθασμένες ενέργειες του παρελθόντος», έχει προσδώσει αξιοπιστία και ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη διαχείριση των δύσκολων πτυχών του ζητήματος των Ελλαδιτών αγνοουμένων.
Ο επίτροπος προεδρίας, Φώτης Φωτίου, ανέφερε ότι το θέμα των αγνοουμένων είναι η τραγικότερη από τις πτυχές του κυπριακού προβλήματος και δυστυχώς, επεσήμανε, «δεν υπήρξε όλα αυτά τα χρόνια η απαιτούμενη συνεργασία για επίλυσή του από την τουρκική πλευρά. Επίσης είπε πως η απόφαση από το στρατό κατοχής για το άνοιγμα 30 έως 35 σημείων εντός των λεγόμενων στρατιωτικών ζωνών πιθανόν να οδηγήσει στον εντοπισμό ενός αριθμού λειψάνων αγνοουμένων σε διάστημα μιας τριετίας.
Σε δηλώσεις της μετά το πέρας της τελετής, η πρόεδρος της Πανελλήνιας Επιτροπής Συγγενών Αγνοουμένων, Μαρία Καλμπουρτζή, είπε πως η σημερινή παράδοση των λειψάνων είναι «η κατάληξη μιας τραγικής πορείας αναζήτησης πολλών χρόνων». Οι συγγενείς που παρέλαβαν σήμερα τα οστά των δικών τους ανθρώπων είναι από τους «τυχερούς», γιατί, όπως ανέφερε, έχουν κάτι που αντιπροσωπεύει τους ανθρώπους τους. Τόνισε, ωστόσο, ότι τα ερωτήματα παραμένουν και δεν μπορούν να απαντηθούν με την εξεύρεση κάποιων λειψάνων και την επιστροφή τους στην Ελλάδα.
Η κ. Καλμπουρτζή προσέθεσε πως οι οικογένειες από την Ελλάδα άρχισαν να ανταποκρίνονται σε επιστροφές λειψάνων, με αποτέλεσμα αυτό που είχε γίνει με τη λανθασμένη παράδοση να αποκαθίσταται σταδιακά έτσι ώστε στο μέλλον να έχουμε σαφέστερη εικόνα για τους αγνοουμένους.
