Σε δεινή οικονομική θέση έχει περιέλθει το ΙΚΑ, καθώς μετά βίας εξασφαλίζει κάθε μήνα τα χρήματα για την πληρωμή των συντάξεων.
«Κάθε μήνα δίνουμε μάχη για να πληρωθούν οι συντάξεις. Στις 19 κάθε μηνός αφού διασφαλισθεί το απαραίτητο ποσό, παίρνουμε ανάσα και ξεκινούμε την προσπάθεια για τον επόμενο μήνα», δηλώνει ο διοικητής του μεγαλύτερου ασφαλιστικού ταμείου κ. Ρ. Σπυρόπουλος σημειώνοντας ότι η αγωνία για την καταβολή των συντάξεων θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες του 2011.
«Το ΙΚΑ διανύει το δυσκολότερος χρόνος της ιστορία του, καθώς είναι ο φορέας στον οποίο μεταφέρονται άμεσα οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης», τονίζει ο υπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνης, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι το ταμείο δεν πρόκειται να καταρρεύσει, όπως δεν θα καταρρεύσουν και τα υπόλοιπα ασφαλιστικά ταμεία.
Ήδη το ΙΚΑ μέσα στο πρώτο εξάμηνο έχει λάβει το 91% της επιχορήγησης που προέβλεπε ο κρατικός προϋπολογισμός για ολόκληρο το 2011, ενώ κατά την πρόσφατη διαπραγμάτευση με την τρόικα συμφωνήθηκε να δοθεί έκτακτη επιπλέον επιχορήγηση ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ.
Το πρόβλημα του ΙΚΑ επιδεινώθηκε περαιτέρω το 2011 εξαιτίας των συνεπειών της κρίσης.
Η αύξηση της ανεργίας, η μείωση των αποδοχών κατά 5% περίπου στον ιδιωτικό τομέα αλλά και το πρόγραμμα επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών, για τη διατήρηση θέσεων εργασίας, θα κοστίσουν συνολικά στο ΙΚΑ για το 2011, 2,7 δις ευρώ και επιπλέον 500 εκ. ευρώ στον ΟΑΕΔ.
Έτσι το μεγαλύτερο ασφαλιστικό ταμείο της χώρας εμφανίζει υστέρηση εσόδων 1,2 δισ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του έτους σε σχέση με το 2010 και για να καταβάλει τις συντάξεις, αναγκάσθηκε να μετατρέψει ομόλογα που λήγουν το 2011 και 2012 σε repos, προκειμένου να εισπράξει 850 εκατομμύρια ευρώ.
Η διοίκηση του ΙΚΑ εκτιμά ότι η κατάσταση αυτή θα βελτιωθεί το 2012, τόσο από τον διαχωρισμό του κλάδου υγείας που είναι ελλειμματικός και θα περιέλθει πλέον στο νέο Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας που ξεκινά τη λειτουργία του από τον Σεπτέμβριο.
Ρυθμίσεις οφειλών
Σε αυστηρά μέτρα αναγκαστικής είσπραξης των οφειλών προς το ΙΚΑ προχωρεί η διοίκηση του ταμείου, εφαρμόζοντας ακόμη και την «κατάσχεση εις χείρας τρίτων» προκειμένου να πιέσει τους οφειλέτες να ρυθμίσουν τα χρέη τους.
Η τελευταία άκρως ευνοϊκή ρύθμιση χρεών έληξε χωρίς σημαντικά αποτελέσματα και το ΙΚΑ προχωρά σε δραστικά μέτρα για να εισπράξει τις οφειλές. Περίπου 8.259 επιχειρήσεις εντάχθηκαν σρη ρύθμιση για ποσό οφειλής που φθάνει τα 252 εκατ. ευρώ.
Η συνολικές οφειλές προς το Ίδρυμα φθάνουν τα 4,8 δισ. ευρώ, ενώ το ΙΚΑ έχει υπολογίσει ότι 3,5 δισ. ευρώ αφορούν επιχειρήσεις που «βρίσκονται εν ζωή» και μπορούν αν ανταποκριθούν στις οφειλές τους.
«Ελπίζουμε να ρυθμίσουμε άμεσα οφειλές ύψους 1,2 δισ. ευρώ, έτσι ώστε τα έσοδα του ΙΚΑ να αυξηθούν με ένα ρυθμό 300 εκατομμυρίων ευρώ μηνιαίως», τονίζει ο κ. Ρ. Σπυρόπουλος επισημαίνοντας ότι όσες επιχειρήσεις δεν ενταχθούν στη ρύθμιση θα υποστούν αναγκαστικά μέτρα είσπραξης της οφειλής.
Οι υπηρεσίες του ΙΚΑ θα ξεκινήσουν από τους μεγάλους οφειλέτες δίδοντας προθεσμία 10 ημερών να προβούν σε ρύθμιση της οφειλής. Εφόσον η προθεσμία παρέλθει θα προχωρούν σε κατασχέσεις περιουσιακών τους στοιχείων.
Το 2013 οι ασφαλισμένοι θα παίρνουν σύνταξη σε μια ώρα
Η λειτουργική και οργανωτική αναμόρφωση του ΙΚΑ θα δώσει την απάντηση στις μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται σήμερα στην απονομή των συντάξεων, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις της διαδοχικής ασφάλισης, υποστήριξε κατά τη διάρκεια της σημερινής συνέντευξης Τύπου ο διοικητής του ΙΚΑ Ροβέρτος Σπυρόπουλος.
Ο κ. Σπυρόπουλος μάλιστα εμφανίστηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος, λέγοντας ότι «από το 2013, οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να πάρουν σύνταξη μέσα σε μια ώρα».
Σύμφωνα με το διοικητή του ΙΚΑ, το μεγαλύτερο μέρος των αιτήσεων «λιμνάζουν» στην περιφέρεια της Αττικής. Από τις 136.262 αιτήσεις που εκκρεμούν στην Αττική, οι 45.884 βρίσκονται στην περιφερειακή διοίκηση της οδού Νικηφόρου, οι 11.265 στον Πειραιά, οι 23.000 στη Θεσσαλονίκη και οι 3.500 στην Πάτρα.
Με το νέο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης του Ιδρύματος που εξήγγειλε ο κ. Σπυρόπουλος, προβλέπεται μια σειρά αλλαγών που οδηγούν σε ταχύτερη απονομή σύνταξης.
Αλλάζει ριζικά η δομή του ΙΚΑ με τον ανακαθορισμό των Κεντρικών Διευθύνσεων και τη δημιουργία 13 περιφερειακών δομών διοίκησης και διεύθυνσης με αποφασιστική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και ευθυνών. Το νέο σχέδιο θα δοθεί για διαβούλευση το Σεπτέμβριο του 2011 και θα ισχύσει από 01-01-2012.
Από την 1η Σεπτεμβρίου, αποκεντρώνεται και ανατίθεται στους Διευθυντές των Τοπικών Υποκαταστημάτων απονομών συντάξεων η αρμοδιότητα για την αναγνώριση δικαιώματος σε παροχές του κλάδου κύριας σύνταξης στους ασφαλισμένους του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ. Μέχρι σήμερα την αρμοδιότητα αυτή είχαν μόνο τα περιφερειακά υποκαταστήματα.
Ακόμη, σχεδιάζεται η ανακατανομή των χωρικών αρμοδιοτήτων έκδοσης συνταξιοδοτικών αποφάσεων με σκοπό την αποσυμφόρηση των μεγάλων κέντρων απονομής συντάξεων. Για την εκλογίκευση των ασφαλιστικών μεγεθών ανά υποκατάστημα με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών και την ισοκατανομή εργασίας στους υπαλλήλους, θα αλλάξουν τα ασφαλιστικά όρια των υποκαταστημάτων απονομής συντάξεων, κυρίως των τεσσάρων μεγάλων περιφερειακών, τα οποία διαχειρίζονται το 65% περίπου των συντάξεων της χώρας. Οι ασφαλιστικές περιοχές, που θα αποσπαστούν θα καθοριστούν με βάση στατιστικά στοιχεία για τους όγκους που προέρχονται από τα υποκαταστήματα που εξυπηρετούν, σε συνδυασμό με τις δυνατότητες των λοιπών όμορων υποκαταστημάτων απονομής για απορρόφηση συνταξιοδοτικών περιπτώσεων όμορων δήμων.
Ακόμη, ολοκληρώνεται η ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας για χρονικό διάστημα έως το 2001. Σήμερα απαιτείται πολύς χρόνος για την εξέταση στοιχείων που αφορούν το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στο οποίο δεν υπήρχε μηχανοργάνωση.
Με το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του ΣΕΠΕ που ψηφίζεται από την ολομέλεια της Βουλής την ερχόμενη Τρίτη, εισάγεται το μέτρο της προσωρινής σύνταξης. Μέσα σε 45 ημέρες από την υποβολή της αίτησης θα εκδίδεται η απόφαση για καταβολή προσωρινής σύνταξης, το ύψος της οποίας θα αντιστοιχεί σε ποσοστό 80% των τελευταίων αποδοχών. Σε περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης ο χρόνος έκδοσης θα είναι 75 ημέρες.
Παρέχονται εργαλεία για την καλύτερη πληροφόρηση των ασφαλισμένων χωρίς να καταφεύγουν στις υπηρεσίες. Στην ιστοσελίδα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι διαθέσιμο για όλους τους ασφαλισμένους το εργαλείο θεμελίωσης δικαιώματος σύνταξης με βάση την ηλικία και το χρόνο ασφάλισης.
Δίνεται η δυνατότητα παρακολούθησης της πορείας του συνταξιοδοτικού αιτήματος μέσω διαδικτύου. Σύντομα θα είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο το ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης της ροής (work-flow) της κάθε συνταξιοδοτικής υπόθεσης προς χρήση κάθε ενδιαφερομένου. Σήμερα το σύστημα αυτό είναι προσβάσιμο μόνο σε υπαλλήλους του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Συντομεύεται ο χρόνος πληρωμής του ποσού των συντάξεων μετά την οριστικοποίηση της απόφασης συνταξιοδότησης και εισάγεται νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων και αυστηροποίηση διαδικασιών ελέγχου διαμονής. Στις περιπτώσεις που συνυπολογίζεται χρόνος ασφάλισης που διανύθηκε σε άλλη κοινοτική χώρα, δεν υπολογίζονται για το χρόνο αυτό προσαυξήσεις σε όσους δεν ξεπερνούν τις 4.500 ημέρες ασφάλισης στην Ελλάδα. Επιπλέον αυστηροποιούνται οι έλεγχοι διαμονής, ώστε να εξαλειφθούν φαινόμενα λήψης συντάξεων από μη δικαιούμενα πρόσωπα.
Ακόμη με την εφαρμογή του νέου συστήματος οι ασφαλισμένοι δεν θα είναι υποχρεωμένοι να προσφεύγουν στα Υποκαταστήματα του ΙΚΑ προκειμένου να βεβαιώσουν ατομικά δικαιώματά τους που είναι αναγκαία για τις παροχές των ΟΑΕΔ, ΟΕΚ, ΟΕΕ, καθώς και για έκδοση αδειών διαμονής και εργασίας σε αλλοδαπούς.
Οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ θα μπορούν να θεωρούν τα Βιβλιάρια Υγείας και να πληρώνονται για παροχές ασθενείας σε οποιοδήποτε υποκατάστημα του Ιδρύματος, χωρίς να εξετάζεται ο τόπος κατοικίας ή απασχόλησής τους.
Ακόμη καταργείται η χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας μέσω της θεώρησης του Βιβλιαρίου Υγείας και αποστολής ειδικών ετικετών και η πιστοποίηση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων θα γίνεται κατά τη χρήση των υπηρεσιών υγείας από τον υπολογιστή του γιατρού ή κατά το κλείσιμο του ραντεβού από το «184» ή μέσω διαδικτύου από όλους τους πιστοποιημένους ιδιωτικούς παρόχους υγείας.