Σε αδιέξοδο βρίσκονται λόγω της τραπεζικής αργίας και των κεφαλαιακών ελέγχων οι παραγωγοί ροδάκινων της Ημαθίας και της Πέλλας αλλά και οι Βορειοελλαδίτες κονσερβοποιοί, όπως δηλώνουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ οι εκπρόσωποί τους: η έλλειψη ρευστότητας και η αδυναμία πραγματοποίησης διασυνοριακών συναλλαγών έχουν ουσιαστικά μπλοκάρει τις εξαγωγές, αφού δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στις μεταφορές των προϊόντων προς εξαγωγή και στην εκτέλεση των παραγγελιών. Ως αποτέλεσμα, οι μεν αγρότες φοβούνται ότι η φετινή παραγωγή τους θα σαπίσει στα ψυγεία, οι δε κονσερβοποιοί ανησυχούν για τη μακροχρόνια επίπτωση των εξελίξεων στον κλάδο.
«Οι ελληνικές μεταφορικές εταιρείες μας ζητούν μετρητά για να αγοράσουν καύσιμα για τα φορτηγά- μετρητά που δεν έχουμε λόγω των εξελίξεων. Αν πάλι θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε μεταφορικές εταιρείες του εξωτερικού, επίσης δεν μπορούμε γιατί δεν επιτρέπεται να στείλουμε λεφτά στο εξωτερικό. Το πρόβλημα για τον κλάδο είναι τεράστιο και αν η κυβέρνηση δεν αποδεσμεύσει άμεσα τη ροή της ρευστότητας τουλάχιστον για τις εξαγωγές προϊόντων, η χρονιά θα χαθεί» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Κοινοπραξίας των Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών (ΚΑΣΟ) της Ημαθίας, Χρήστος Γιαννακάκης.
Ακυρώσεις συμβολαίων
Όπως προσθέτει, η απώλεια της φετινής χρονιάς δεν θα είναι το χειρότερο κακό για τους παραγωγούς, αφού αυτό που πλήττεται ισχυρότερα και με μακροχρόνιες επιπτώσεις είναι η εμπιστοσύνη των αγοραστών των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό. Οι ξένοι έμποροι δύσκολα θα ξαναγοράσουν ελληνικά φρούτα, αν η συμφωνημένη παραγγελία δεν φτάσει εγκαίρως και μείνουν με άδεια ράφια. Και αυτό σε μια περίοδο που ήδη υπήρχε δυσπιστία, λόγω του κλίματος αβεβαιότητας για την πορεία των διαπραγματεύσεων της Ελλάδας με τους εταίρους της, η οποία είχε οδηγήσει σε ακύρωση συμβολαίων.
«Είχα κλείσει συμφωνία με καινούργιο πελάτη στις σκανδιναβικές χώρες, ο οποίος υπαναχώρησε με το επιχείρημα ότι δεν μπορούσε να ξέρει αν θα ήμασταν συνεπείς στις παραδόσεις των προϊόντων» σημειώνει ο κ.Γιαννακάκης, σύμφωνα με τον οποίο όσα φορτία ελληνικών φρούτων οδεύουν προς το εξωτερικό αυτό τη στιγμή κινούνται με δανεικά, «δανεικά ακόμη και από τους φίλους μας, αλλά με αυτόν τον τρόπο δεν ασκείται εξαγωγική πολιτική». Παρά το γεγονός ότι η φετινή παραγωγή ροδάκινων ήταν λόγω καιρικών συνθηκών πολύ μειωμένη, κατά περίπου 25% λέει, ωστόσο ακόμη και έτσι έχουν αρχίσει να δημιουργούνται αποθέματα, τα οποία οι παραγωγοί δεν γνωρίζουν αν θα είναι σε θέση να διαθέσουν. «Ελπίζουμε ότι μετά τη χτεσινή ψήφιση των μέτρων στη Βουλή, η κυβέρνηση θα μπορέσει να βρει κάποια λύση στα θέματα που μας απασχολούν», καταλήγει ο κ. Γιαννακάκης.
Μελανή εικόνα μεταφέρει και ο πρόεδρος τής ΚΑΣΟ Πέλλας «Μ. Αλέξανδρος», Ευστράτιος Αυγουστής, σύμφωνα με τον οποίο «δεν υπάρχουν λεφτά για καύσιμα και δεν κινείται τίποτα ώστε να γίνουν εξαγωγές». ‘Οπως σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ως αποτέλεσμα της κατάστασης, η φετινή χρονιά εξελίσσεται χειρότερα από την περσινή -που ήταν ήδη κακή- σε ό,τι αφορά τις τιμές, καθώς φοβούμενοι όταν τα προϊόντα τους θα σαπίσουν, οι παραγωγοί τα διαθέτουν στους εμπόρους σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Οι έμποροι με τη σειρά τους τα κρατούν στα δικά τους ψυγεία επειδή δεν μπορούν να τα μεταφέρουν, ελπίζοντας πως κάτι θα αλλάξει πριν να είναι αργά.
Ελπίδες από το χρηματοδούμενο πρόγραμμα δωρεάν διάθεσης φρούτων
Μοναδική «ακτίδα φωτός» οι πληροφορίες ότι από 1ης Αυγούστου θα ξεκινήσει το 12μηνο πρόγραμμα δωρεάν διάθεσης οπωροκηπευτικών σε κοινωνικούς φορείς, που υλοποιείται με τη συνδρομή της ΕΕ, το οποίο μπορεί ν’ αποτελέσει εναλλακτική λύση για τη διάθεση της παραγωγής. Ωστόσο, κατά τον κ.Αυγουστή, ακόμη και για αυτό το πρόγραμμα, ο χρόνος μετράει αντίστροφα -και περνάει γρήγορα. «Το πρόγραμμα λένε ότι θα ξεκινήσει στις αρχές Αυγούστου. Με 40 βαθμούς θερμοκρασία όμως, το ροδάκινο μπορεί μέχρι τις 15/8 να τελειώσει. Πόσα θα προλάβουμε να διαθέσουμε λοιπόν;» διερωτάται.
Πάνω στην έναρξη της σεζόν «χτυπήθηκε» η κονσερβοποιία
Δύσκολο καλοκαίρι ζουν και οι επιχειρηματίες της ελληνικής κονσερβοποιίας, ενός κλάδου που αριθμεί 17 μεγάλες μονάδες σε όλη την Ελλάδα (κυρίως σε Πέλλα, Ημαθία και Λάρισα αλλά και σε μικρότερο βαθμό στην Πελοπόννησο) και αποφέρει ετησίως έσοδα της τάξης των 400 εκατ. ευρώ στην εθνική οικονομία.
«Οι εξελίξεις με τους κεφαλαιακούς ελέγχους μας χτύπησαν στη χειρότερη εποχή: η παραγωγή μας ξεκινά κανονικά τώρα, τα εργοστάσια ήταν έτοιμα να βάλουν μπροστά, και πάνω σε αυτή τη στιγμή μας βρήκαν τα capital controls. Με δεδομένο ότι δουλεύουμε μόνο 50-60 μέρες κάθε χρόνο γίνεται σαφής η επίπτωση στην παραγωγή» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδας, Κώστας Αποστόλου. Ως αποτέλεσμα, τα εργοστάσια δουλεύουν στο «ρελαντί» και οι επιχειρηματίες ευελπιστούν να αποφύγουν τα χειρότερα.
Οι επιχειρήσεις του κλάδου δεν είχαν ακυρώσεις συμβολαίων λέει. Ωστόσο, οι εξελίξεις σταδιακά αλλάζουν τα δεδομένα που ισχύουν τα τελευταία χρόνια σε ό,τι αφορά τα μερίδια αγοράς των ελληνικών προϊόντων και των ανταγωνιστών τους. «Αν μια ξένη εταιρεία, που μεταποιεί το δικό μας προϊόν για να παράγει ένα δικό της (π.χ., χρησιμοποιεί την ελληνική κονσέρβα για την παρασκευή ενός γλυκού), αγόραζε μέχρι πρότινος από την Ελλάδα τον μεγάλο όγκο των πρώτων υλών και προμηθευόταν ένα 20% πχ, από την Ισπανία, τώρα το ελληνικό ποσοστό μειώθηκε και η αναλογία τείνει να αλλάξει» εξηγεί. Κι αυτό γιατί έχει υποβαθμιστεί η ικανότητα των Ελλήνων επιχειρηματιών να διαπραγματεύονται από ισχυρή θέση ενώ παρούσα είναι και η αβεβαιότητα ως προς την έγκαιρη παράδοση.
Προσθέτει ότι όταν η εμπιστοσύνη ενός πελάτη αίρεται κι αυτός στρέφεται σε άλλους προμηθευτές, τότε το μερίδιο αγοράς που χάνεται δύσκολα αποκαθίσταται. «Υπενθυμίζω τις μεγάλες απεργίες στα ελληνικά λιμάνια το 2008. Τότε, εκμεταλλευόμενοι το κενό που δημιουργήθηκε, οι Κινέζοι βρήκαν την ευκαιρία να μπουν στην αγορά της Ρωσίας, παίρνοντας μερίδια που κατείχαν τα ελληνικά προϊόντα. Παρότι έχουν περάσει τόσα χρόνια από τη στιγμή που μπήκαν στη ρωσική αγορά, δεν βγήκαν ποτέ, με ό,τι αυτό σημαίνει για τις ελληνικές εξαγωγές» τονίζει και προσθέτει ότι η αποδέσμευση των εξαγωγικών επιχειρήσεων από τους κεφαλαιακούς ελέγχους θα έδινε άμεσες λύσεις.
Σύσκεψη για το θέμα πραγματοποιήθηκε χτες στην Έδεσσα, με πρωτοβουλία των αντιπεριφερειαρχών Ημαθίας και Πέλλας, Κώστα Καλαϊτζίδη και Θεόδωρου Θεοδωρίδη αντίστοιχα.