Διευκρινίσεις για τις αλλαγές που αναμένονται στο κληρονομικό δίκαιο έδωσε η δικηγόρος Κατερίνα Φραγκάκη.

Μιλώντας στην εκπομπή «Update» εξήγησε ότι θα εξακολουθήσουν να ισχύουν οι ιδιόχειρες διαθήκες.

Η κ. Φραγκάκη εξήγησε όλες τις λεπτομέρειες που αφορούν στις κληρονομιές: «Έχουν γίνει αρκετές αλλαγές που επεξεργάζεται αυτή τη στιγμή η επιτροπή. Είχε ξεκινήσει μια τελείως διαφορετική συζήτηση όπου συζητούσαμε για κατάργηση των ιδιόγραφων διαθηκών. Αυτό όμως δεν πρόκειται να γίνει σε πρώτη φάση. Ας ξεκινήσουμε με τις ιδιόγραφες, που πολύς κόσμος έκανε μια ιδιόγραφη διαθήκη, γιατί δεν είχε κόστος, γιατί μπορούσαν να τη συντάξουν ανά πάσα στιγμή, στην ηρεμία του, όταν ήταν στο κρεβάτι του, όταν σκεφτόταν πώς θέλει να διαθέσει την περιουσία του μετά τον θάνατό του.

Έτσι, λοιπόν, να πούμε ότι αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι οι ιδιόγραφες διαθήκες θα συνεχίσουν να υπάρχουν κανονικά, ακριβώς με τον ίδιο τρόπο, με τη μόνη διαφοροποίηση ότι θα πρέπει με ένα χαμηλό κόστος να κατατίθενται σε συμβολαιογράφο. Αυτή η αλλαγή, λοιπόν, είναι ιδιαιτέρως σημαντική, γιατί γνωρίζετε πάρα πολύ καλά πως σε πολλές περιπτώσεις οι οικογένειες τσακώνονταν, πήγαιναν στα δικαστήρια για να αποδείξουν ότι κάποια διαθήκη ήταν άκυρη, ήταν πλαστή και τότε βλέπαμε χρόνια να τρέχουν οι οικογένειες αυτές στα δικαστήρια, χωρίς να μπορούν να χρησιμοποιήσουν την περιουσία τους και με πολλά ζητήματα».

Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στις δικλείδες ασφαλείας που θα πρέπει υπάρξουν στην κατάθεση των διαθηκών: «Αυτό, όμως, μένει να το δούμε. Πώς θα γίνεται αυτή η κατάθεση; Θα υπάρχουν αυτά τα ζητήματα της τήρησης ουσιαστικά ότι κάποιος έχει σώας τας φρένας, που είναι προϋπόθεση για να μπορέσει να είναι έγκυρη μια διαθήκη. Όλα αυτά θα τα δούμε, θα εξειδικευτούν στον νόμο και περιμένουμε να δούμε την ακριβή τροποποίηση που θα υπάρξει σε σχέση με αυτά που γνωρίζαμε, που κάποιος μπορούσε να κρατάει μια διαθήκη σε ένα συρτάρι. Να το πούμε έτσι απλά, μετά να εξαφανιστεί αυτή η διαθήκη, να την έχει κάποιος και να μην τη δημοσιεύσει».

Ερωτηθείς ακόμη για τις περιπτώσεις που κάποιος επιθυμεί να αφήσει την περιουσία του σε σύντροφο με τον οποίο έχει μοιραστεί τη ζωή του, αλλά δεν έχει γίνει γάμος και δεν υπάρχει έννομο πλαίσιο, απάντησε: «Πρέπει να λυθούν αυτά, διότι σε πολλές χώρες της Ευρώπης προβλέπεται η κληρονομική σύμβαση, σε αυτό που αναφέρεστε, όταν ο διαθέτης ουσιαστικά αφήνει σε άτομα και σε μη κληρονόμους κάποια δικαιώματα, είτε είναι περιουσία είτε είναι πνευματική ιδιοκτησία είτε είναι ένα σήμα είτε να αφήσει την επιχείρησή του ακόμα και σε πρόσωπα που δεν είναι του συγγενικού κύκλου ή ακόμα και σε συντρόφους ζωής. Έχουμε ακούσει το τελευταίο χρονικό διάστημα για τον σύντροφο ζωής, όταν κάποιος δεν έχει παντρευτεί με το έτερον ήμισυ και ουσιαστικά τι κάνει αυτό το πρόσωπο χωρίς να τον έχει παντρευτεί, να μην μπορεί να κληρονομήσει, εδώ έρχεται να αλλάξει και αυτό με την κληρονομική σύμβαση, η οποία, όμως, να πούμε κάτι σημαντικό: θα είναι όπως είναι και τα συμβόλαια.

Θα έχουν τον ίδιο τοπικό τύπο, όμως. θα μπορούν να ανακαλούνται ή θα μπορεί ο κληρονομούμενος ανά πάσα στιγμή να κάνει μια διαθήκη όπου να αλλάξει τη σύμβαση αυτή. Εκεί λοιπόν η επιτροπή μελετά πώς θα μπορέσει να γίνει αυτή η σύμβαση να είναι έγκυρη, πώς θα μπορεί να αλλάζει γνώμη» και προσέθεσε ακόμη: «Ας πούμε, αν κάποιος έδειξε μια αχαριστία ή δεν ήταν σωστός σε αυτά που ήθελε να δει όσο είναι εν ζωή, να μπορεί να τροποποιήσει τη σύμβασή του αυτή, όπως κάνουμε σε πολλές συμβάσεις και με αυτόν τον τρόπο να είναι η πραγματική του βούληση, διότι αυτός έχει την περιουσία, αυτός είναι που αποφασίζει μετά τον θάνατό του τι θα συμβεί».

Τέλος, όσον αφορά στα θέματα που θα λυθούν με το νέο πλαίσιο τόνισε: «Αλλάζουν τα ζητήματα της νόμιμης μοίρας, όπου και εκεί έρχεται ο σύντροφος ζωής να αποκτά νόμιμη μοίρα, που και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Θα υπάρξει ένα άλλο πολύ σημαντικό ζήτημα, για τα χρέη, που βλέπαμε ότι τα προηγούμενα χρόνια, ειδικά στην κρίση, ο κόσμος έτρεχε να κάνει αποποίηση. Δεν προλάβαινε να κάνει αποποίηση, γιατί είχε παρέλθει το τετράμηνο που ορίζει ο νόμος. Εδώ η επιτροπή μελετά το ενδεχόμενο να αυξηθεί η προθεσμία αυτού του τετραμήνου.

Ακόμα, μελετά την προϋπόθεση ότι, εφόσον κάποιος αγνοούσε ότι παίρνει μία περιουσία που να έχει χρέη, να αποδέχεται μεν, με το ευεργέτημα της απογραφής. Τι σημαίνει αυτό; Να το πούμε απλά: όταν κάποιος κληρονομεί με το ευεργέτημα της απογραφής δεν κινδυνεύει η προσωπική του περιουσία, αλλά κινδυνεύει μόνον η περιουσία που κληρονομεί. Δηλαδή, ό,τι έχει περιουσιακά στοιχεία δικά του, δεν υπάρχει κίνδυνος να τα χάσει εξαιτίας των χρεών που έχει κληρονομήσει. Και αυτό είναι μια πολύ σημαντική αλλαγή και φαίνεται ότι θα λύσει αυτό το πολύ σημαντικό ζήτημα με τα χρέη που ακολουθούν την κληρονομιά. Ειδικά όταν κάποιος κληρονόμος δεν έχει καθόλου υπόψη του τι χρέη είχε ο θανών και αναγκάζονται να πάνε στα δικαστήρια να αποδείξουν ότι δεν γνώριζαν, να κάνουν δικαστήρια επί δικαστηρίων. Και ακόμα χειρότερα, να σας πω την περίπτωση των παιδιών. Πολύς κόσμος νομίζει ότι επειδή τα παιδιά του είναι ανήλικα, δεν κληρονομούν τον θανόντα.

Όμως και σε αυτή την περίπτωση πρέπει να γίνει αποποίηση με το τρέχον νομικό σύστημα. Εδώ, λοιπόν, αυτό θα είναι μια πολύ σημαντική αλλαγή. Δεν θα μπαίνει κάποιος ακόμη και στα έξοδα αυτά τα δικαστικά που είναι σημαντικά, ειδικά όταν πρόκειται για τέκνα που πρέπει να κάνουμε δικαστήριο. Εκεί λοιπόν φαίνεται ότι η επιτροπή μελετά πώς θα λύσει αυτό το μεγάλο ζήτημα με τα χρέη των κληρονομιών και εκεί επεξεργάζεται αυτό το σχέδιο που σας λέω. Το να μπορεί κάποιος να κληρονομήσει μεν, αλλά να μην τίθεται σε κίνδυνο η προσωπική του περιουσία».