Με θετικό μάτι είδαν πολλά μέλη της ιταλικής κυβέρνησης την ομιλία του Εμανουέλ Μακρόν, το βράδυ της Δευτέρας (10/12). Διότι η ανακοίνωσή του αναφορικά με τα μέτρα για αύξηση των δαπανών και τη μείωση των φόρων, προκειμένου να κατευνασθεί η οργή των «κίτρινων γιλέκων», αποτέλεσε… βενζίνη των γειτόνων στο «ρεζερβουάρ» της διαπραγμάτευσης του προϋπολογισμού τους με τις Βρυξέλλες. Τουλάχιστον αυτό αναφέρει με άρθρο της η ισπανική εφημερίδας El Pais.
Η Ιταλία παρουσιάζει την Τετάρτη στις Βρυξέλλες μια νέα πρόταση για τον προϋπολογισμό του ερχομένου χρόνου, στην οποία θα εμπεριέχεται και μία σημαντική μείωση του ύψους του ελλείμματος από το αρχικό ποσοστό του 2,4%. Τα αριθμητικά δεδομένα δεν είναι ακόμη σαφή, όμως τα μέτρα που ανήγγειλε ο Μακρόν για να επιλύσει τα εσωτερικά προβλήματά του, προβλέπουν μία αύξηση κατά 100 ευρώ στον κατώτατο μισθό, φοροαπαλλαγές και εξαίρεση των υπερωριών από τον φόρο.
Ο Γάλλος πρόεδρος ναι μεν έβαλε το χέρι στην τσέπη για να γλιτώσει, αλλά συνάμα ξεπέρασε το όριο του 3% του ελλείμματος που επιτρέπει η Ε.Ε. Η κίνησή του αυτή έδωσε μία σανίδα σωτηρίας στον ιταλικό επεκτατικό προϋπολογισμό και παράλληλα εξέθεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία πλέον θα πρέπει να ζυγίσει καλά τα διορθωτικά της μέτρα.
Το γραφείο του Ιταλού πρωθυπουργού, Τζουζέπε Κόντε, έβαλε τα δυνατά του έως την ύστατη στιγμή, χθες βράδυ, για να περαιώσει το «φινίρισμα» της εκδοχής του προϋπολογισμού, που θα υποβληθεί σήμερα (17:00 ώρα Ελλάδος) από τον υπουργό Οικονομίας, Τζοβάνι Τρία. Κεντρική ιδέα του ιταλικού προϋπολογισμού είναι η μείωση των κονδυλίων, που η κυβέρνηση είχε πρόθεση να διαθέσει για τα μέτρα που αποτελούσαν τη «σημαία» της επικράτησής της: το κατώτατο κοινωνικό επίδομα και τη μεταρρύθμιση του νόμου περί συντάξεων.
Για το πρώτο μέτρο αρχικά προβλέπονταν περίπου 9 δισ. ευρώ και για το δεύτερο περίπου 6.5 δισ. Ωστόσο, η ιταλική κυβέρνηση πιστεύει ότι και μπορεί να μειώσει το ύψος τους, αλλά και να θέσει σε εφαρμογή τα μέτρα εκκινώντας από μικρότερα κονδύλια. «Μετά την επανεξέτασή τους από τα τεχνικά κλιμάκια, θεωρούμε πως τα μέτρα θα κοστίσουν λιγότερα από τον αρχικό σχεδιασμό τους», τόνισαν κυβερνητικές πηγές στην ισπανική εφημερίδα El Pais, τις οποίες επικαλείται το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
H ελάττωση των κονδυλίων που προβλέπονται για τα δύο μέτρα -αλλά και η καθυστέρηση επί μήνες για την εφαρμογή τους- θα έχει ως αποτέλεσμα ένα έλλειμμα που θα βρίσκεται εγγύτερα προς το 1,9% που αξίωναν οι Βρυξέλλες, αν και πάλι δύσκολα θα φτάνει στο ύψος αυτό. Ο ίδιος ο Τρία, που από την πρώτη στιγμή συντασσόταν με την άποψη των Βρυξελλών για αυστηρότερο προϋπολογισμό, διετύπωσε χθες τη δημοσιονομική γραμμή που θα ακολουθήσει πλέον η κυβέρνησή του -και που ο ίδιος θα ήθελε να είχε ακολουθήσει από μίας αρχής.
«Είναι προφανές ότι εάν είναι δυνατή μια συμφωνία με την Ε.Ε., τότε είναι ίσως προτιμότερο να μειωθεί το έλλειμμα. Όχι επειδή τα επεκτατικά μέτρα του προϋπολογισμού δεν λειτουργούν, αλλά επειδή έχει δημιουργηθεί μία αβεβαιότητα και η εμπιστοσύνη θα πρέπει να αποκατασταθεί πάση θυσία», τόνισε ο υπουργός.
Όμως, τι θα γίνει με τη Γαλλία; Η ιταλική κυβέρνηση είναι πεπεισμένη πως η διαδρομή που επέλεξε ο Μακρόν αποτελεί περίτρανη απόδειξη πως οι πολιτικές λιτότητας δεν είναι βιώσιμες. Ο στόχος -λένε οι ίδιες πηγές- είναι να αποφευχθεί με κάθε τρόπο η τιμωρητική διαδικασία για την υπέρβαση του προϋπολογισμού και η μετωπική σύγκρουση με τις Βρυξέλλες. Μια θέση, που απέχει παρασάγγας από τη σφοδρή αρχική αντιπαράθεση, η οποία προκλήθηκε για διάφορους λόγους. Πολλές σφυγμομετρήσεις καταδεικνύουν πως η μεγάλη πλειοψηφία των Ιταλών θέλει να έχει η κυβέρνηση ειρηνικές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα έβλεπε με κακό μάτι μια διαδικασία στην οποία θα κατηγορείτο η κυβέρνησή τους.
Επιπλέον, η Ομοσπονδία Βιομηχάνων της χώρας (Confindustria) έχει ασκήσει μεγάλες πιέσεις τις τελευταίες ημέρες για να υπάρξει μία εκτόνωση, μέσα από μία διόρθωση των στοιχείων του προϋπολογισμού, που δεν θα θέτει σε κίνδυνο την πιστοληπτική ικανότητα, ή τη σταθερότητα στη χώρα, η οποία ένεκα της κρίσης με την Ε.Ε. φλερτάρει επικίνδυνα με την ύφεση.
Οι Ιταλοί επιχειρηματίες, ένα από τα λίγα συγκρουσιακά μέτωπα αυτής της κυβέρνησης, έδειξαν την περασμένη εβδομάδα από το Τορίνο τη δυσφορία τους για τα μέτρα της κυβέρνησης. Μια επίδειξη δύναμης, που ο υπουργός Εσωτερικών, Ματέο Σαλβίνι, προσπάθησε να κατευνάσει, όπως έκανε και προ ολίγων μηνών. Διαβεβαίωσε μάλιστα πως το κόμμα του, η Λέγκα του Βορρά, δεν πρόκειται να επιτρέψει στην κατάσταση να ξεφεύγει από τον έλεγχο. Ένα μήνυμα που δεν ήχησε καλά στα αυτιά του έτερου αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Λουΐτζι Ντι Μάιο, δεδομένου ότι το Κίνημα των Πέντε Αστέρων είναι διαπρύσιος υποστηρικτής της σύγκρουσης με τις Βρυξέλλες.
Η πρωτοβουλία του Σαλβίνι προκάλεσε την οργή του υπουργού Οικονομικής Ανάπτυξης, ο οποίος αντέτεινε πως εάν οι επιχειρηματίες θέλουν να λυθούν τα προβλήματα να περάσουν από το γραφείο του. Αυτό το περιστατικό υπήρξε άλλο ένα δείγμα για τη σχέση ρήξης και οριακής συνοχής των εταίρων της κυβέρνησης, που αρχίζει να διασπάται εξαιτίας του ζητήματος του προϋπολογισμού.
Παρόλα αυτά, η ένταση για την Ιταλία θα μπορούσε και πάλι να αυξηθεί αισθητά, ανάλογα με την απάντηση των Βρυξελλών στις αλλαγές στον γαλλικό προϋπολογισμό. Στους κόλπους της κυβέρνησης της γειτονικής χώρας, στην πραγματικότητα υπάρχει η αίσθηση ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν διπλά μέτρα και σταθμά στην εξέταση των μέτρων που περιέχονται στους επεκτατικούς προϋπολογισμούς και των δύο χωρών.
