Σε 35 ημέρες από σήμερα ολοκληρώνεται το τρίτο Μνημόνιο και η ελληνική οικονομία εισέρχεται σε ένα νέο μεταμνημονιακό καθεστώς ενισχυμένης επιτήρησης.
Βασικός στόχος της Αθήνας είναι η βιώσιμη επάνοδος στις διεθνείς αγορές. Όμως για να μπορεί η χώρα να δανείζεται με λογικά επιτόκια από τις αγορές, δεν θα πρέπει να παρεκκλίνει από τις μεταμνημονιακές δεσμεύσεις και να υλοποιεί με συνέπεια τις περίπου 250 μεταρρυθμίσεις που προβλέπει το ολιστικό σχέδιο της ανάπτυξης για την περίοδο 2018 – 2022.
Η μείωση των «κόκκινων» δανείων, η αναθεώρηση των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων, η πλήρης κατάργηση του ΕΚΑΣ ,η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων (ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ, Μαρίνα του Αλίμου, Εγνατία, ΔΕΠΑ Εμπορίου, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ), ο μηδενισμός των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους και η ολοκλήρωση του κτηματολογίου είναι ορισμένες μόνο από τις μεταρρυθμίσεις που θα εποπτεύονται στενά από το κουαρτέτο. Μέσω των εκθέσεων αξιολόγησης που θα συντάσσουν θα γίνεται και η εκταμίευση των χρημάτων από τα ANFA’s (κέρδη ελληνικών ομολόγων που έβγαλαν η ΕΚΤ και οι υπόλοιπες τράπεζες του ευρωσυστήματος ) με ρυθμό 600 εκατ. ευρώ το εξάμηνο ως το 2022.
Το νέο καθεστώς θα τεθεί σε ισχύ αμέσως μετά την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος, ενώ η επιτήρηση θα ανανεώνεται ανά εξάμηνο.
Η πρώτη μεταμνημονιακή επίσκεψη στην Αθήνα αναμένεται το Σεπτέμβριο ενόψει της κατάρτισης του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2019 από την ελληνική πλευρά.
Η Ελλάδα και οι άλλες χώρες
Η έξοδος της Ελλάδας από τα μνημόνια έχει κοινά σημεία με τις άλλες χώρες που μπήκαν και βγήκαν σε προγράμματα. Έχει όμως και διαφορές.
1.Το πρόγραμμα αυξημένης εποπτείας στο οποίο θα υπαχθεί η χώρα μας είναι πολύ πιο αυστηρό σε σχέση με το πρόγραμμα παρακολούθησης στο οποίο βρέθηκαν οι άλλες τέσσερις χώρες της ευρωζώνης (Ιρλανδία, Πορτογαλία, Κύπρος, Ισπανία) μετά την έξοδο τους από τον μηχανισμό διάσωσης.
2. Με εξαίρεση την Ισπανία που εξόφλησε πρόωρα το 75% των δανείων που έλαβε από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό η Πορτογαλία θα εποπτεύεται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) ως το 2026,η Κύπρος ως το 2029 και η Ιρλανδία ως το 2031. Η Ελλάδα έχει ακόμη πολύ δρόμο έως το 2060…
3. Η ενισχυμένη εποπτεία δεν είναι καθαρή έξοδος καθώς προβλέπονται αυστηροί τριμηνιαίοι έλεγχοι. Οι αποστολές θα έρχονται τέσσερις φορές τον χρόνο στην Αθήνα όταν τις άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες επισκέπτονται μόνο δύο. Επίσης, η Γερμανία θέλει να «κουμπώσει» αυτή η επιτήρηση με την επιτήρηση από το Ταμείο, δηλαδή να συμμετέχουν και οι εκπρόσωποι του Ταμείου στις τριμηνιαίες αξιολογήσεις.
4. Οι πιστωτές θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν και νέα μέτρα αν η Αθήνα αποκλίνει από τον στόχο για τη διατήρηση πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% ώς το 2022. Δηλαδή θα εισηγούνται διορθωτικά μέτρα σε περίπτωση που διαπιστώνουν παρεκκλίσεις.
5. Η διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων 2,2% του ΑΕΠ έως και το 2060 δεσμεύει τη χώρα σε μια σφικτή περιοριστική πολιτική και οδηγεί σε ένα πλαίσιο λιτότητας για δεκαετίες.
6. Η επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών και της ΕΚΤ από τις αγοραπωλησίες ελληνικών ομολόγων συνδέεται με δεσμεύσεις του «προγράμματος μεταμνημονιακής παρακολούθησης».
