Οι νέες ασφαλιστικές εισφορές που θα πληρώνουν οι δικηγόροι

Εγκύκλιο, με θέμα «Ένταξη στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) των απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα με έμμισθη εντολή δικηγόρων ασφαλισμένων του τ. ΕΤΑΑ-Τομέα ΤΑΝ», εξέδωσε ο ΕΦΚΑ.

Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, έμμισθος δικηγόρος είναι «αυτός που προσφέρει αποκλειστικά νομικές υπηρεσίες, ως νομικός σύμβουλος ή ως δικηγόρος, σε συγκεκριμένο εντολέα, σταθερά και μόνιμα, αμειβόμενος αποκλειστικά με πάγια περιοδική αμοιβή. Ο ίδιος δικηγόρος μπορεί, επίσης να αναλαμβάνει υποθέσεις από οποιονδήποτε άλλον, αμειβόμενος είτε ανά υπόθεση είτε με άλλον τρόπο».

Τα ανωτέρω πρόσωπα, τα οποία, μέχρι τις 31/12/2016, λόγω ιδιότητος, υπάγονταν στην ασφάλιση του τ. ΕΤΑΑ–Τομέα ΤΑΝ, με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, ρητώς αναφέρονται ως κατηγορία ασφαλισμένων του ΕΦΚΑ υπαγόμενων, από 1-1-2017, στις ρυθμίσεις του άρθρου 38.

Συγκεκριμένα:

Α. Με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 38 (πρώτο εδάφιο του στ΄ στοιχείου) του ν. 4387/2016, ορίζονται τα ακόλουθα: «3. Καταβάλλεται ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης ποσοστού 20%, επιμεριζόμενη κατά ποσοστό 6,67% για τον εργαζόμενο και 13,33% για τον εργοδότη για τις ακόλουθες, ιδίως, κατηγορίες ασφαλισμένων, διατηρούμενης σε ισχύ του τεκμηρίου της ρύθμισης του άρθρου 2 παρ.1 του α.ν.1846/1951: στ. Για τους δικηγόρους με έμμισθη εντολή και άλλα πρόσωπα ασφαλιστέα, λόγω ιδιότητας, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, για το εισόδημα που προέρχεται από τη διαρκή σχέση παροχής υπηρεσιών.

Υπόχρεος για την καταβολή της εργοδοτικής εισφοράς είναι οποιοδήποτε πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, για λογαριασμό του οποίου οι ασφαλισμένοι που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 38, παρέχουν τις υπηρεσίες τους περιοδικά έναντι παροχής. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται και στις κατηγορίες αυτές οι πάσης φύσεως διατάξεις περί εισφορών του τ. ΙΚΑ−ΕΤΑΜ».

Επιπλέον και για την εν λόγω κατηγορία ασφαλισμένων, κατ’ εφαρμογή των γενικά οριζομένων στο άρθρο 38 του νόμου 4387/2016, ισχύουν τα ακόλουθα:

• Ως βάση υπολογισμού των εισφορών ορίζονται οι πάσης φύσεως αποδοχές, με εξαίρεση τις κοινωνικού χαρακτήρα έκτακτες παροχές, λόγω γάμου, γεννήσεως τέκνων, θανάτου και βαριάς αναπηρίας.
• Το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των ασφαλισμένων και των εργοδοτών, από 1-1-2017, ανέρχεται στο ποσό των 5.860,80 ευρώ και προκύπτει ως το δεκαπλάσιο του ποσού που αντιστοιχεί στον εκάστοτε προβλεπόμενο κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού και, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, στο δεκαπλάσιο του ποσού που αντιστοιχεί στο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, που ανέρχεται στο ποσό των 586,08 ευρώ (παρ. 3 της υπ. ΙΑ.11 του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (ΦΕΚ Α΄ 222/2012).
• Το εν λόγω ανώτατο όριο εφαρμόζεται και επί πολλαπλής μισθωτής απασχόλησης ή έμμισθης εντολής, όσον αφορά, όμως, μόνο στην εισφορά ασφαλισμένου. (Άρθρο 38 παρ.2β΄).
• Με τις διατάξεις της παρ. 1, του άρθρου 27 του ν. 4445/2016 (ΦΕΚ 236/Α΄/19-12-2016), προστίθεται στην παρ. 2 του άρθρου 38 του 3 ν. 4387/2016 περίπτωση γ΄, σύμφωνα με την οποία καθορίστηκε-ως ελάχιστη μηνιαία βάση υπολογισμού επί της οποίας υπολογίζεται το εκάστοτε προβλεπόμενο ποσοστό εισφοράς των ασφαλισμένων και των εργοδοτών που, από 1/1/2017, εντάσσονται στον ΕΦΚΑ.
• Το ποσό που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, το οποίο, επί πλήρους απασχόλησης ανέρχεται στο ποσό των 586,08 ευρώ με ισχύ από 1-1-2017.

Επισημαίνεται ότι οι διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 1512/1985, που προβλέπουν την καταβολή εργοδοτικής εισφοράς σε δικηγόρους με έμμισθη εντολή, καταργούνται από 1/1/2017.

Β. Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 41 του ν. 4387/2016, όπως τροποποιήθηκαν με το άρθρο 1 του ν. 4425/2016 (185/Α΄/30-9-16), ορίζεται ότι: «1. Από 1/1/2017, η ασφαλιστική εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης των μισθωτών και λοιπών κατηγοριών που υπάγονται στον ΕΟΠΥΥ, των οποίων οι ασφαλιστικές εισφορές κλάδου σύνταξης υπολογίζονται κατά τα προβλεπόμενα του παρόντος νόμου, ορίζεται σε ποσοστό 7,10%, επί των πάσης φύσεως αποδοχών και κατανέμεται κατά ποσοστό 6,45% για παροχές σε είδος, εκ του οποίου 2,15% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 4,30% βαρύνει τον εργοδότη και ποσοστό 0,65% για παροχές σε χρήμα, εκ του οποίου 0,40% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 0,25% βαρύνει τον εργοδότη».

Κατά συνέπεια και για τους δικηγόρους με έμμισθη εντολή, παρακρατούνται, από 1/1/2017, εισφορές υπέρ υγειονομικής περίθαλψης, επί της ίδιας ως ανωτέρω βάσης υπολογισμού εισφορών.

Γ. Όσον αφορά την επικουρική ασφάλιση, καταβάλλονται, από 1/1/2017, οι προβλεπόμενες από τις διατάξεις του άρθρου 97 του ν. 4387/2016 ασφαλιστικές εισφορές (σχετ. το με αριθμ. Φ80020/οικ22104/Δ15.405/30.6.2016 – Α.Δ.Α.: ΩΒΔ4465Θ1Ω-ΒΥ0 έγγραφο της Γ.Γ.Κ.Α.).

Συγκεκριμένα, με τις προαναφερόμενες διατάξεις, ορίζονται: «1. Από 1/6/2016 και μέχρι τις 31/5/2019, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς για την επικουρική ασφάλιση στο ΕΤΕΑ όλων των μισθωτών, ασφαλισμένων, πριν και μετά την 1/1/1993, υπολογίζεται σε ποσοστό 3,5% για τον ασφαλισμένο και 3,5% για τον εργοδότη επί των ασφαλιστέων αποδοχών του εργαζομένου, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 38.

Από 1/6/2019 και μέχρι την 31/5/2022, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς στο ΕΤΕΑ όλων των μισθωτών, ασφαλισμένων, πριν και μετά την 1/1/1993, υπολογίζεται σε ποσοστό 3,25% για τον ασφαλισμένο και 3,25% για τον εργοδότη επί των ασφαλιστέων αποδοχών του εργαζομένου, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 38.

Μετά το πέρας της εξαετίας, το ποσοστό της μηνιαίας εισφοράς επανέρχεται στο ύψος που ίσχυε κατά τις 31/12/2015».

Συνεπώς, από 1/1/2017, εισφορές υπέρ επικουρικής κάλυψης παρακρατούνται υπέρ του κλάδου επικουρικής ασφάλισης του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) πρώην Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Δικηγόρων.

Δ. Με το υπ. αριθ. πρωτ.Φ.80000/οικ. 61689/2215/30.12.2016 (Α.Δ.Α.:7Χ78465Θ1Ω-1Λ3) έγγραφο της Γ.Γ.Κ.Α., για τους δικηγόρους με έμμισθη εντολή δεν υφίσταται υποχρέωση ασφάλισης στους συνεισπραττόμενους από το τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ κλάδους ανεργίας (ΟΑΕΔ–ΛΑΕΚ ΟΑΕΔ–Λ.ΠΕ.ΑΕ) ΟΕΚ (εργατική κατοικία) & ΟΕΕ (εργατική εστία).

Ε. Με τις διατάξεις του άρθρου 96 του ν. 4461/2017, αντικαθίσταται η περίπτωση β΄ της παρ. 2 του άρθρου 35 του ν. 4387/2016, ως ακολούθως: «β. Τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές των ασφαλισμένων και των εργοδοτών, όπου προβλέπεται εργοδοτική εισφορά για τους μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένους μισθωτούς. Από 1.1.2017, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς στον κλάδο εφάπαξ παροχών του ΕΤΕΑΕΠ των ασφαλισμένων, από 1.1.1993 και εφεξής, μισθωτών και όλων των πριν και μετά την 1.1.1993 ασφαλισμένων αυτοτελώς απασχολουμένων ορίζεται σε ποσοστό 4%, υπολογιζόμενο για τους μισθωτούς επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους, όπως προσδιορίζονται στα άρθρα 5 και 38 και για τους αυτοτελώς απασχολούμενους επί του εισοδήματος τους, όπως, ειδικότερα, προσδιορίζεται στο άρθρο 39, εφαρμοζομένου και του άρθρου 98.

Για το ύψος και τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών των μέχρι 31-12-1992 ασφαλισμένων μισθωτών, εφαρμόζονται οι επιμέρους καταστατικές διατάξεις των εντασσόμενων ταμείων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών προνοίας στο ΕΤΕΑΕΠ, με εξαίρεση τους μισθωτούς ασφαλισμένους στους τομείς προνοίας του τ. ΕΤΑΠ–ΜΜΕ, των οποίων τα ποσοστά εισφορών υπολογίζονται επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 38 του παρόντος. Κάθε άλλη διάταξη που ρυθμίζει το θέμα διαφορετικά καταργείται».

Συνεπώς, από 1/1/2017, εισφορές υπέρ κλάδου πρόνοιας των απασχολουμένων με έμμισθη εντολή δικηγόρων Αθηνών υπέρ του ΕΤΕΑΕΠ τ. Τομέας Πρόνοιας Δικηγόρων Αθηνών παρακρατούνται σε ποσοστό 4%.

ΣΤ. Με τις διατάξεις της παρ. 11 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016, ορίζονται τα ακόλουθα: «11.α. Ειδικά, για τους δικηγόρους, υπέρ του ΕΦΚΑ καταβάλλεται ποσοστό 20% επί της ελάχιστης αμοιβής ανά δικηγορική πράξη ή παράσταση, για την οποία προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία έκδοση γραμματίου προείσπραξης. Ο οικείος δικηγορικός σύλλογος αποστέλλει στον ΕΦΚΑ τη σχετική συγκεντρωτική κατάσταση ανά δικηγόρο. Τα ποσά που έχουν καταβληθεί, μέσω ενσήμων ή της ανωτέρω διαδικασίας, που τα αντικαθιστά, αφαιρούνται από την εισφορά που οφείλει ο δικηγόρος. Ειδικά, για τους δικηγόρους που απασχολούνται με έμμισθη εντολή, τα ποσά αυτά αφαιρούνται από την εισφορά του ασφαλισμένου. … γ. Σε περίπτωση που τα ποσά που καταβλήθηκαν, υπερβαίνουν την προβλεπόμενη μηνιαία εισφορά, δεν επιστρέφονται, αλλά συμψηφίζονται με την ετήσια ασφαλιστική οφειλή του αντίστοιχου έτους».

Μεταξύ άλλων, στην εγκύκλιο επισημαίνεται ότι η υποβολή των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων (ΑΠΔ) πραγματοποιείται, κατά τα γνωστά, τον επόμενο μήνα από αυτόν της απασχόλησης (Α.Π.Φ.80000/οικ.60298/1472/23.12.2016 Υ.Α.), στις ημερομηνίες υποβολής που αναφέρονται στη σχετική εγκύκλιο κάθε φορά σε μηνιαία βάση (για το έτος 2017 οδηγίες έχουν δοθεί με το υπ. αριθ. Ε40/879/19.12.2016 Γ.Ε. της Διεύθυνσης Ασφάλισης–Εσόδων του τ. ΙΚΑ–ΕΤΑΜ), οι δε αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα της απασχόλησης με χρήση της Ταυτότητας Πληρωμής Τρεχουσών Εισφορών (ΤΠΤΕ) (σχετ. Γ.Ε Ε40/907/14.12.2015, Ε40/535/28.7.2015 και E40/433/10.6.2016 της Διεύθυνσης Ασφάλισης–Εσόδων του τ. ΙΚΑ–ΕΤΑΜ).

Υπενθυμίζεται ότι, κατά την πρώτη υποβολή ΑΠΔ και, συγκεκριμένα, για τις μισθολογικές περιόδους 01/2017, 02/2017, 03/2017, 04/2017 και 05/2017, εφόσον οι αντίστοιχες ΑΠΔ υποβληθούν έως 31/07/2017 με μαγνητικό ή ψηφιακό μέσο στην αρμόδια Υπηρεσία του ΕΦΚΑ (έδρας του εργοδότη), θα θεωρηθούν εμπρόθεσμες.

Οι προαναφερθείσες ΑΠΔ πρέπει να υποβληθούν με τύπο δήλωσης:

– (01) – Κανονική, εφόσον δεν έχει υποβληθεί για την ίδια μισθολογική περίοδο ΑΠΔ με απασχολούμενο προσωπικό ή – (04) – Συμπληρωματική σε περίπτωση που έχει ήδη υποβληθεί ΑΠΔ για την ίδια μισθολογική περίοδο.

Οι Πράξεις Επιβολής Πρόσθετης Επιβάρυνσης Εισφορών (Π.Ε.Π.Ε.Ε.), που θα προκύψουν από την υποβολή των ανωτέρω ΑΠΔ, θα πρέπει να ακυρωθούν οίκοθεν. Οι ασφαλιστικές εισφορές των ανωτέρω μισθολογικών περιόδων, εφόσον καταβληθούν, μέχρι τις 31/07/2017, θα θεωρηθούν εμπρόθεσμες.

Ομοίως, το αρμόδιο υποκατάστημα της έδρας του εργοδότη πρέπει οίκοθεν να ακυρώσει ή να μειώσει κατά το αντίστοιχο ποσό που αναλογεί την πράξη (Π.Ε.Π.Τ.), που θα προκύψει.

Τέλος, οι καταληκτικές ημερομηνίες υποβολής ΑΠΔ, μέσω διαδικτύου, για μισθολογικές περιόδους από 06/2017 είναι οι οριζόμενες με το Γενικό Έγγραφο Ε40/879/19.12.2016 της Διεύθυνσης Ασφάλισης–Εσόδων της Διοίκησης τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.