Στην πορεία των σχέσεων Ελλάδας – ΗΠΑ επικεντρώνεται η ομιλία του προέδρου της Attica Bank, Παναγιώτη Ρουμελιώτη στο συνέδριο του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) του Παντείου Πανεπιστημίου με θέμα: «Οι σχέσεις Ελλάδας- ΗΠΑ: Μια στρατηγική συνεργασία για τον 21ο αιώνα».
Στην ομιλία του ο κ. Ρουμελιώτης αναφέρει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα είναι διαχρονικά σταθεροί σύμμαχοι και εμπορικοί εταίροι.
Η σχέση τους κατά την μεταπολεμική ιστορία εδράζει από μία σειρά πολιτικών και οικονομικών διεθνών συμφωνιών, όπως η συμφωνία της Γιάλτας και η μετέπειτα συμφωνία του BRETTON WOODS, οι οποίες πρόσδεσαν την Ελλάδα σταθερά, στο όχημα του Δυτικού δημοκρατικού κόσμου και των δυτικών οικονομιών.
Άλλωστε διαχρονικά, πολλές φορές έχει τονιστεί από κορυφαίους Αμερικανούς αξιωματούχους ότι, η Ελλάδα αποτελεί την κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού και δη της δημοκρατίας και ως τέτοια, δεν θα μπορούσε να μην είναι μέρος του ευρωατλαντικού δυτικού συστήματος.
Αιτία των σχέσεων
Σε εμπορικό επίπεδο οι Έλληνες ως εμπορικός και ναυτικός λαός έχουν καταφέρει να διατηρήσουν διαχρονικά περίοπτη θέση στην ποντοπόρο ναυτιλία, με τις κοινότητες των εφοπλιστών και των επιχειρηματιών 3 γενιάς πλέον μεταναστών, να αποτελούν ενεργά και δραστήρια μέλη της αμερικανικής οικονομικής και πολιτικής αρένας και να εργάζονται συστηματικά για την προάσπιση των ελληνικών εθνικών συμφερόντων και την προώθηση και αναβάθμιση των εμπορικών και γενικότερα οικονομικών σχέσεων μεταξύ των δυο χωρών.
Οι σχέσεις σήμερα
Οι εμπορικές σχέσεις των δυο χωρών διέπονται τόσο από το δίκτυο συμφωνιών μεταξύ Η.Π.Α. και Ε.Ε. όσο γενικότερα από το διεθνές πλαίσιο συνεργασίας του Π.Ο.Ε.
Ειδικότερα η συμφωνία μεταξύ Η.Π.Α. Ε.Ε. του 1993 παρέχει τη δυνατότητα σε ελληνικές εταιρίες να διεκδικήσουν έργα στις Η.Π.Α. με τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων με τις Η.Π.Α.
Όσον αφορά στις εξαγωγές ελληνικών προϊόντων σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων για το 9μηνο του 2018 στις Η.Π.Α. εξάγονται προϊόντα κυρίως του πρωτογενή και δευτερογενή τομέα αξίας περίπου 1 δις ευρώ, έχοντας μια ετήσια αύξηση σε σχέση με το 9μηνο του 2017 της τάξης του 13,1% και κατατάσσοντας τις Η.Π.Α. στην 7η θέση μεταξύ των χωρών εξαγωγής ελληνικών προϊόντων.
Τα βασικά προϊόντα που περιλαμβάνονται στις εξαγωγές είναι τρόφιμα και αγροτικά, πετρελαιοειδή, τσιμέντο, μάρμαρο, είδη ένδυσης και προϊόντα χάλυβα.
Σχετικά με τις εισαγωγές από τις Η.Π.Α., αυτές αποτελούνται πρωτίστως από προϊόντα υψηλής τεχνολογίας, αμυντικά συστήματα και εξοπλισμό, τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό φαρμακευτικά και ιατρικά είδη, βαριά μηχανήματα, ξυλεία, αγροτικά προϊόντα και προσφάτως, σχιστολιθικό φυσικό αέριο με τη μορφή του υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Σε επίπεδο διακυβερνητικής συνεργασίας λειτουργεί το στρατηγικό εργαλείο της Επιτροπή Οικονομικής και Εμπορικής Συνεργασίας, που σκοπό έχει την ενίσχυση των εμπορικών και επενδυτικών ροών και γενικότερα της συνεργασίας των δυο χωρών.
Επιχειρηματικά γίνονται προσπάθειες μέσω κοινοπραξιών και συμβάσεων υπεργολαβίας, προκειμένου να γίνει πιο εύκολη η πρόσβαση στις αγορές που λόγω κομβικής θέσης γειτνιάζει και έχει πρόσβαση η Ελλάδα και συγκεκριμένα στις αγορές της Μέσης Ανατολής, αλλά και της Μαύρης Θάλασσας, του Καυκάσου και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Πρόσφατες εξελίξεις – περαιτέρω ενδυνάμωση της συνεργασίας Ελλάδας Η.Π.Α.
Στα πλαίσια – περαιτέρω ενδυνάμωση της συνεργασίας και των εμπορικών και οικονομικών γενικότερα σχέσεων των δύο χωρών ο Υπ. Εμπορίου των Η.Π.Α. ανακοίνωσε την συγκατάθεση του αμερικανικού υπουργείου οικονομικών προς την ενίσχυση των επενδύσεων στους τομείς των υποδομών, της ενέργειας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα μέσω της E.B.R.D. για την επόμενη πενταετία.
Επίσης με πρόσφατο κοινό ανακοινωθέν, οι Υπ. Εξωτερικών των Η.Π.Α. και της Ελλάδος αντίστοιχα, εγκαινίασαν εναρκτήριο στρατηγικό διάλογο, ο οποίος περιλαμβάνει υψηλού επιπέδου εκπροσώπηση και από τις δύο χώρες σε έξι θεματικές ενότητες, μεταξύ των οποίων είναι και το εμπόριο και η ενέργεια.
Ειδικότερα στον τομέα της ενέργειας, στόχος και των δύο πλευρών είναι η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και της ενεργειακής διαφοροποίησης της Ευρώπης, και προς αυτό εργάζονται με συνεχόμενες διαπραγματεύσεις για την κατάρτιση και εφαρμογή μιας μακροπρόθεσμης συμφωνίας προμήθειας αμερικανικού φυσικού αερίου από την Ελλάδα.
Οι Η.Π.Α. εξέφρασαν την πρόθεσή τους να συμβάλλουν στην περαιτέρω ενίσχυση του αυξανόμενου ρόλου της Ελλάδας ως ενεργειακού, μεταφορικού και εμπορικού κόμβου στην στρατηγικής γεωπολιτικής και γεωοικονομικής σημασίας περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Επίσης, οι Η.Π.Α. επαίνεσαν την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα σε ενεργειακά έργα που σχετίζονται με την διεύρυνση του τερματικού σταθμού φυσικού αερίου της Ρεβυθούσας, τον Διαδριατικό Αγωγό φυσικού αερίου (TAP) και τον αγωγό διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας.
Επιπλέον, οι Η.Π.Α. εξέφρασαν τη στήριξη τους στην ενίσχυση του τερματικού σταθμού φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη και στον αγωγό EastMed με έναν εμπορικά εφικτό τρόπο.
Εξέχουσας σημασίας είναι και το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους για την αύξηση της υποστήριξής τους στον τριμερή διάλογο αλλά και στην από κοινού δράση Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου.
Στον τομέα του εμπορίου, μέσω της Ομάδας Εργασίας για το Εμπόριο και τις Επενδύσεις, οι δύο κυβερνήσεις δεσμεύονται για τη συνέχιση της συνεργασίας με σκοπό, την υποστήριξή των Η.Π.Α. στις ελληνικές προσπάθειες για την πραγματοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων προς βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.
Τέλος, οι δύο πλευρές εξέτασαν τις επενδύσεις και την ανάπτυξη υποδομών στα Δυτικά Βαλκάνια.
Φορείς προώθησης των οικονομικών σχέσεων
Ιδιαίτερη μνεία οφείλουμε να κάνουμε στη δραστηριοποίηση των δυο επιμελητηρίων και συγκεκριμένα, του Αμερικανικό Ελληνικού Εμπορικού Επιμελητήριου και του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητήριο.
Το Αμερικανο-ελληνικό Εμπορικό Επιμελητήριο είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο ενεργά αμερικανικά επιμελητήρια στην Ευρώπη με έδρα στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 1932 για να προωθήσει τις οικονομικές και επιχειρηματικές σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας. Με τα μέλη του σήμερα να αριθμούν περίπου 1.000 εταιρείες, μέσα στις οποίες εμπεριέχονται, αμερικανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και μεγάλες ελληνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις Η.Π.Α. το Επιμελητήριο συνεχίζει να ενθαρρύνει και να διευκολύνει εμπορικές, επενδυτικές και επαγγελματικές συνεργασίες και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο δημιουργήθηκε περίπου πριν από 70 χρόνια το 1947. Ο στόχος του Επιμελητηρίου κατά την ίδρυσή του ήταν να προωθήσει και να εξυπηρετήσει τα σημαντικά ελληνικά ναυτιλιακά συμφέροντα στις Η.Π.Α. Σήμερα λειτουργεί στη Νέα Υόρκη με σκοπό την προώθηση και ενίσχυση των οικονομικών και πολιτιστικών δεσμών μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και της Ελλάδας.