Στις αρχές του νέου έτους θα δημοσιοποιηθούν στην ολοκληρωμένη μορφή τους οι τρεις νομοθετικές πρωτοβουλίες του υπουργείου Οικονομικών, τα βασικά σημεία των οποίων παρουσίασε, στο υπουργικό συμβούλιο χθες, ο υπουργός Γιώργος Παπακωνσταντίνου.
Πρόκειται, για το «άνοιγμα» των «κλειστών επαγγελμάτων», τη ρύθμιση της αγοράς τυχερών και τεχνικών παιχνιδιών, καθώς και την αναδιάρθρωση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών του υπουργείου Οικονομικών και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Σημειώνεται ότι στο νομοσχέδιο για τη φοροδιαφυγή θα υπάρχει και η διάταξη για τη μείωση του συντελεστή των νομικών προσώπων από 24% σε 20% για τα κέρδη που δεν διανέμονται.
Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία από το υπουργείο Οικονομικών, οι νομοθετικές πρωτοβουλίες θα έχουν ως εξής:
1. Άνοιγμα «κλειστών επαγγελμάτων». Στο σχέδιο νόμου θα υπάρχει «Οριζόντια Διάταξη», η οποία θα εφαρμόζει τη συνταγματική πρόβλεψη για ελεύθερη άσκηση επαγγέλματος, καταργώντας περιορισμούς επί της αρχής, στην άσκηση οποιασδήποτε επαγγελματικής δραστηριότητας. Οι περιορισμοί ανά επάγγελμα, θα επιβάλλονται από τα αρμόδια υπουργεία, μέσω Προεδρικών Διαταγμάτων ή υπουργικών αποφάσεων, πλην εκείνων όπου τίθεται θέμα αντισυνταγματικότητας ή δημοσίου συμφέροντος. Παράλληλα, οι διατάξεις του νομοσχεδίου θα τροποποιούν την υφιστάμενη νομοθεσία, για την άρση των περιορισμών σε συγκεκριμένα επαγγέλματα, συμπεριλαμβανομένων όσων προβλέπονται και στο μνημόνιο.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Παπακωνσταντίνου στο υπουργικό συμβούλιο, οι έως σήμερα περιορισμοί αφορούν στη διαδικασία αδειοδότησης για την άσκηση επαγγέλματος, στον αριθμό των αδειών και τον καθορισμό των τιμών υπηρεσιών ή ελάχιστων αμοιβών, καθώς και στα γεωγραφικά κριτήρια για την άσκηση επαγγέλματος. Ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι επιβάλλεται το «άνοιγμα» των «κλειστών επαγγελμάτων», καθώς στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, δεν υφίστανται πλέον οι λόγοι που επέβαλαν στο παρελθόν συγκεκριμένους περιορισμούς. Αντίθετα, η διατήρηση των υφιστάμενων περιορισμών, αυξάνει το κόστος για τους καταναλωτές και τους επαγγελματίες, αποτρέπει και αποκλείει σε άτομα την άσκηση ενός συγκεκριμένου επαγγέλματος- παρά το γεγονός ότι έχουν ή θα μπορούσαν να αποκτήσουν τα τυπικά προσόντα-, και περιορίζει τον ανταγωνισμό και την δυναμική ανάπτυξης συγκεκριμένων κλάδων.
Το «άνοιγμα» των «κλειστών επαγγελμάτων» έχουν ζητήσει διεθνείς οργανισμοί, όπως ο ΟΟΣΑ, ενώ αποτελεί και υποχρέωση της χώρας για την εφαρμογή της κοινοτικής Οδηγίας 123. Σύμφωνα, εξάλλου, με πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, εκτιμάται ότι το αποτέλεσμα της υιοθέτησης διαρθρωτικών αλλαγών στην οικονομία συμπεριλαμβανομένου του «ανοίγματος» των «κλειστών επαγγελμάτων», θα επιφέρει μια αύξηση του εθνικού εισοδήματος άνω του 10%.
Η κυβέρνηση εκτιμά ότι από το «άνοιγμα» των «κλειστών επαγγελμάτων» θα προκύψουν πολλαπλά οφέλη για την οικονομία και τους πολίτες, όπως η μείωση στην τιμή των παρεχόμενων υπηρεσιών ως απόρροια της αύξησης του ανταγωνισμού, η διευκόλυνση των νέων και των νεοεισερχόμενων επαγγελματιών στην πρόσβαση στην αγορά εργασίας, η μεσο-μακροπρόθεσμη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, επίσης ως συνέπεια της αύξησης του ανταγωνισμού, καθώς και η αύξηση της παραγωγικότητας και ο εκσυγχρονισμός του συνόλου της οικονομίας.
2. Ρύθμιση αγοράς τυχερών και τεχνικών παιγνίων. Το σχέδιο νόμου θα προβλέπει:
– τη διενέργεια παιγνίων μετά από αδειοδότηση
– την ίδρυση «Επιτροπής Εποπτείας Παιγνίων», η οποία θα παρακολουθεί την αγορά που ανοίγει και που σταδιακά θα ενσωματώσει τις αρμοδιότητες όλων των υφιστάμενων εποπτικών αρχών
– τον ορισμό κανόνων υπεύθυνου παιχνιδιού για την προστασία των παικτών γενικά, των ανηλίκων ιδιαίτερα και της κοινωνίας γενικά (όπως ελάχιστο κόστος συμμετοχής στο παίγνιο ή στο στοίχημα, περιορισμός της συμμετοχής ανηλίκων μόνο στα τεχνικά- ψυχαγωγικά παίγνια, ατομική κάρτα παίκτη ώστε να παρακολουθούνται η ηλικία και οι χρηματορροές, κανόνες απορρήτου για την προστασία των παικτών, με εξαίρεση τις ελεγκτικές και φορολογικές αρχές, κυρώσεις για την παραβίαση των όρων συμμετοχής στην αγορά)
– τη φορολόγηση με διοικητικά τέλη εκκίνησης και λειτουργίας, τον φόρο παιγνίου και στοιχήματος επί του κύκλου εργασιών, και τον φόρο στα κέρδη των παικτών, όπως από τα λαχεία
– την ελεύθερη διάθεση τεχνικών- ψυχαγωγικών παιγνίων και τη διεξαγωγή τους μόνο σε αδειοδοτημένους χώρους.
– κανόνες αδειοδότησης τυχερών παιγνίων ή στοιχήματος με παιγνιομηχανήματα
– υποχρεώσεις φορέων με παιγνιομηχανήματα
– κανόνες και περιορισμούς παροχής υπηρεσιών διαδικτυακού στοιχήματος στην Ελλάδα και
– την αναθεώρηση του πλαισίου για το ιπποδρομιακό στοίχημα.
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, οι βασικοί στόχοι είναι τρεις:
– Το ελεγχόμενο «άνοιγμα» της σχετικής αγοράς, με στόχο την προστασία του δημοσίου συμφέροντος και ειδικά των νέων, την ένταξη και παρακολούθηση σε νόμιμο πλέον πλαίσιο των διεξαγόμενων παιγνίων
– Η διασφάλιση και είσπραξη εσόδων για το κράτος από τη ρυθμιζόμενη λειτουργία της αγοράς. Ειδικά για το 2011, προβλέπεται η είσπραξη 500 εκατ. ευρώ από την έκδοση αδειών και 200 εκατ. ευρώ από τα τέλη των τυχερών παιγνίων (τα οποία θα εισπράττονται σε ετήσια βάση), και
– Η προσαρμογή των εθνικών διατάξεων στην κοινοτική νομοθεσία.
Σημειώνεται ότι σήμερα, στην Ελλάδα ισχύουν τα εξής:
” Τεχνικά- ψυχαγωγικά παιχνίδια: Υπάρχει γενική απαγόρευση διενέργειας τεχνικών παιχνιδιών (σε αυτά περιλαμβάνονται τα παιχνίδια που μπορεί να παίζονται μέσω διαδικτύου στα internet cafe, αλλά και οποιαδήποτε άλλη παιχνιδομηχανή που είναι εγκατεστημένη σε κατάστημα). Το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έκρινε ότι η Ελλάδα παραβίασε τις κοινοτικές διατάξεις επειδή η ολική απαγόρευση διενέργειας τεχνικών- ψυχαγωγικών παιγνίων αντίκειται στις ελευθερίες κυκλοφορίας των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών και έχει επιβάλει καταβολή προστίμου περίπου 32.000 ευρώ ημερησίως. Για την άρση της απόφασης επιβολής προστίμου, είναι αναγκαία η νομοθετική ρύθμιση.
” Τεχνικά- τυχερά παιχνίδια: Εκτιμάται ότι στη χώρα μας λειτουργούν περισσότεροι από 250 διαδικτυακοί τόποι στοιχηματισμού, έως και 20.000 ηλεκτρονικές μηχανές ψυχαγωγικών παιχνιδιών περιορισμένου κέρδους (AWPs) και έως και 150.000 ηλεκτρονικοί υπολογιστές που παρέχουν παράνομα τυχερά παιχνίδια (τύπου φρουτάκια). Συνολικά ο παράνομος τζίρος όλων αυτών των τυχερών παιχνιδιών εκτιμάται σε πάνω από 4 δισ. ευρώ ετησίως, χωρίς το Δημόσιο να εισπράττει ένα ευρώ.
Το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι, εκτός από τη ρύθμιση της αγοράς και την προστασία των ανηλίκων, θα εισπραχθούν έσοδα πάνω από 1 δισ. ευρώ σε διάστημα 2- 3 ετών, ποσό που αντιστοιχεί στο 1/3 της περικοπής των μισθών και των συντάξεων, ή στο 100% της περικοπής του ΠΔΕ.
3. Νέο φορολογικό πλαίσιο για την αναδιάρθρωση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Το σχετικό σχέδιο νόμου χωρίζεται σε τρία τμήματα, και θα περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
Α. Δράσεις για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής
– Πλαίσιο επίλυσης φορολογικών διαφορών. Ορισμένες προτάσεις για βελτίωση του κώδικα διοικητικής δικονομίας έχουν ήδη ενταχθεί στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης
– Φορολογική διαιτησία. Θα είναι ένας νέος θεσμός ανεξάρτητης διαιτησίας για φορολογικές διαφορές, που θα επιταχύνει την επίλυσή τους και θα αποσυμφορεί τα δικαστήρια.
– Προσαρμογή και αυστηροποίηση του πλαισίου ποινών για φοροδιαφυγή
– Αξιοποίηση πληροφοριών από το εξωτερικό και αντιμετώπιση της φορολογητέας ύλης που αποκαλύπτεται στο πλαίσιο συμβάσεων ανταλλαγής πληροφοριών.
Β. Αναδιοργάνωση ελεγκτικού και εισπρακτικού μηχανισμού
– Αναδιοργάνωση του συστήματος (και της διοίκησης) ελέγχων, συμπεριλαμβανομένης της διοικητικής αναδιάρθρωσης του ελεγκτικού μηχανισμού.
– Σύνδεση με τον μόνιμο μηχανισμό και σταδιακή ενσωμάτωση του έργου της έκτακτης διοικητικής δομής με τις πέντε ομάδες δράσης (φορολογικής μεταρρύθμισης, φορολογούμενων με μεγάλα εισοδήματα και μεγάλη περιουσία, επώνυμη και μεγάλη φοροδιαφυγή, ληξιπρόθεσμων οφειλών, απόδοσης παρακρατούμενων φόρων και φορολογικής συμμόρφωσης)
– Πλαίσιο για τη διαχείριση και την οργάνωση της είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών
– Κεντρικοποίηση συστήματος ελέγχων για μεγαλύτερη αντικειμενικότητα, ταχύτητα και πάταξη της διαφθοράς
– Νέο σύστημα αξιολόγησης εφοριακών και ελεγκτών
– Αντιμετώπιση της διαφθοράς στον φοροελεγκτικό μηχανισμό και αποτελεσματικό πλαίσιο άμεσης πειθαρχικής δίωξης και αποπομπής
Γ. Στη νομοθετική παρέμβαση θα περιλαμβάνονται και άλλες διατάξεις, όπως είναι η μείωση του συντελεστή των νομικών προσώπων από 24% σε 20% για τα κέρδη που δεν διανέμονται, αλλά και διορθωτικές και συμπληρωματικές διατάξεις που βελτιώνουν το ισχύον σύστημα.
Σύμφωνα, επίσης, με το υπουργείο Οικονομικών, στις αρχές του 2011 θα ανακοινωθεί το συνολικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, στο οποίο θα περιλαμβάνονται:
– Όλες οι θεσμοθετημένες πτυχές του φορολογικού πλαισίου για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την ενίσχυση της φορολογικής συνείδησης (οι οποίες ισχύουν από το 2010 ή θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2011)
– Όλα τα νέα πληροφοριακά συστήματα στην υπηρεσία της φορολογικής διοίκησης που θα τεθούν σε παραγωγική λειτουργία από την αρχή του έτους και που αλλάζουν ριζικά το πλαίσιο ελέγχων και διαχείρισης της φορολογικής πληροφορίας
– Η αναδιοργάνωση του φοροεισπρακτικού και κυρίως του ελεγκτικού μηχανισμού (διοικητικές και θεσμικές αλλαγές) για τον εντοπισμό της φορολογητέας ύλης. Σε αυτό συμπεριλαμβάνονται οι συγχωνεύσεις- καταργήσεις ΔΟΥ και η βέλτιστη κατανομή του προσωπικού στις υπηρεσίες
– Το νέο πλαίσιο δίωξης (διοικητικής και ποινικής) της φοροδιαφυγής, συμπεριλαμβανομένης της αυστηροποίησης και της ορθολογικοποίησης του συστήματος ποινών, και
– Δράσεις για την ενίσχυση της φορολογικής συνείδησης των πολιτών (επικοινωνιακή εκστρατεία και δράσεις ενημέρωσης).
