Με την ελληνική οικονομία να επιστρέφει στον αστερισμό των πρωτογενών πλεονασμάτων αλλά και να παραμένει εγκλωβισμένη στον υψηλό πληθωρισμό, κατατίθεται σήμερα Δευτέρα (21/11) στη Βουλή ο νέος προϋπολογισμός.

Ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει έκτακτο αποθεματικό της τάξης του 1 δις. ευρώ για τη χρηματοδότηση μέτρων στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων απέναντι στα πλήγματα της ενεργειακής κρίσης ενώ ενσωματώνει και φοροελαφρύνσεις σχεδόν 2,5 δις. ευρώ με ανοιχτό το παράθυρο για πρόσθετες παρεμβάσεις ανάλογα με τα δημοσιονομικά περιθώρια.

Στο μέτωπο της ανάπτυξης ο ρυθμός ανεβαίνει φέτος στην περιοχή του 5,5% έναντι πρόβλεψης στο προσχέδιο για 5,3% ενώ για το 2023 αναθεωρείται οριακά κάτω από το 2,1%. Ο πληθωρισμός θα κινηθεί στη ζώνη του 10% για το 2022 και στο 4,5%-5% για το 2023 από 3%. Η επί τα χείρω αναθεώρηση του πληθωρισμού είναι αποτέλεσμα των νέων προβλέψεων για μεγαλύτερη ένταση και διάρκεια του κύματος των ανατιμήσεων σε ευρύ φάσμα αγαθών και υπηρεσιών με «πηγή» της ακρίβειας την ενέργεια. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου η αποκλιμάκωσή του πληθωρισμού αναμένεται να ξεκινήσει από το δεύτερο τρίμηνο του 2023 αλλά το σκηνικό παραμένει ομιχλώδες.

Στο δημοσιονομικό μέτωπο το πρωτογενές έλλειμμα για φέτος συμπιέζεται στο 1,7% του ΑΕΠ λόγω της ισχυρότερης ανάπτυξης και των υπερεισπράξεων από φόρους ενώ το 2023 θα υπάρξει πρωτογενές πλεόνασμα στην περιοχή του 0,7% του ΑΕΠ.

Ο νέος προϋπολογισμός δεν αναμένεται να καταγράφει μέτρα-έκπληξη για την ενίσχυση των νοικοκυριών με πηγές του οικονομικού επιτελείου να επισημαίνουν ότι δεν αποκλείονται νέες κινήσεις για τη προστασία και την ενίσχυση των εισοδημάτων με βάση την πορεία του πληθωρισμού και τις εξελίξεις στη πραγματική οικονομία και τα δημόσια οικονομικά. Πάντως σε κάθε περίπτωση οι όποιες πρόσθετες παρεμβάσεις θα είναι μετρημένες και στοχευμένες.

Το βέβαιο είναι ότι στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού θα περιλαμβάνεται το πακέτο των φόρο-ελαφρύνσεων με κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης από την 1-1-2023 και για τους εργαζόμενους στο δημόσιο και τους συνταξιούχους όλων των ταμείων, τη διατήρηση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών, την κατάργηση υπό προϋποθέσεις του τέλους επιτηδεύματος, την αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές, του φόρο υπεραξίας στις αγοραπωλησίες ακινήτων και του φόρο-μπόνους για την ανακαίνιση ακινήτων έως το τέλος του 2024 και την εξάμηνη παράταση του μειωμένου ΦΠΑ στις συγκοινωνίες, τον καφέ και μη αλκοολούχα ποτά, την εστίαση.

Νέα μέτρα

Αν και είναι ακόμη νωρίς για τα νέα μέτρα που θα ενεργοποιηθούν το 2023,η κατεύθυνση είναι προς την επέκταση της επιδότησης στο πετρέλαιο θέρμανσης έως και τον Απρίλιο καθώς στόχος είναι τα νοικοκυριά να κάνουν χρήση πετρελαίου και όχι φυσικού αερίου ή ρεύματος για τη θέρμανση τους, της πιθανής καταβολής μιας νέας επιταγής ακρίβειας ή εναλλακτικά ενός food pass για την αγορά τροφίμων από τα σούπερ μάρκετ. Η χορήγηση του food pass θα γίνει με αυστηρά εισοδηματικά κριτήρια, ανάλογα την οικογενειακή κατάσταση και το ύψος του ετήσιου εισοδήματος. Προτεραιότητα θα δοθεί στις οικογένειες με παιδιά, όπου ανάλογα τον αριθμό των παιδιών θα υπάρξουν και ανάλογες προσαυξήσεις στην επιδότηση για τα τρόφιμα.

Γέφυρα 3

Ταυτόχρονα η κυβέρνηση εξετάζει τη στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών που έχουν επιβαρυνθεί από την αύξηση των επιτοκίων στα πρότυπα προγραμμάτων ΓΕΦΥΡΑ1 και 2 που εφαρμόσθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού. Ουσιαστικά θα επιδοτούνται οι μηνιαίες δόσεις στεγαστικών, καταναλωτικών και επιχειρηματικών δανείων, προκειμένου να μην υπάρχει επιπλέον επιβάρυνση από την άνοδο των επιτοκίων. Σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο θα επιδοτείται η διαφορά στη δόση που θα προκύπτει από την αύξηση των δανείων από τον Ιούλιο του 2022 σε σχέση με τη δόση του μήνα που θα εφαρμοσθεί το μέτρο.