Πατάει «γκάζι» ο ΕΦΚΑ καθώς οι εκκρεμείς συντάξεις για το 2020, μηδενίστηκαν, με τον Οργανισμό  να βάζει οριστικά τέλος στην «ομηρία» χιλιάδων απόμαχων της δουλειάς. Τους κινδύνους της fast track διαδικασίας των συντάξεων καθώς και τον περιορισμό της πιθανότητας σφάλματος εκ μέρους του υποψήφιου συνταξιούχου, παρουσιάζει στο Newsbeast, ο δικηγόρος Γιώργος Κουτσούκος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

Όπως επισημαίνει ο νομικός, με τη fast track διαδικασία, είναι αλήθεια ότι έχουν επισημανθεί αυτές τις ημέρες κάποιοι βάσιμοι κίνδυνοι, καθώς η σύνταξη εκδίδεται κατεξοχήν με βάση 2 δεδομένα:

  • Το καταγεγραμμένο ασφαλιστικό ιστορικό στο ηλεκτρονικό σύστημα «ΑΤΛΑΣ» του ΕΦΚΑ, το οποίο ενδέχεται να μην αποτυπώνει σημαντικές (ως προς τη διαμόρφωση του ύψους της σύνταξης) χρονικές περιόδους (ιδίως, κατά τα παρελθόντα έτη) ασφάλισης του υποψηφίου συνταξιούχου, είτε σε ένα Ταμείο είτε σε περιοσσότερα εξ αυτών.
  • Τις καταχωρήσεις των ίδιων των ασφαλισμένων στη φόρμα της υποβληθείσας αίτησής τους για
    συνταξιοδότηση.

Αυτό συμβαίνει καθώς «το σύστημα κάποιες φορές “διαβάζει” τον μισό χρόνο ασφάλισης ή τον χρόνο ασφάλισης που διήνυσε ο ασφαλισμένος μόνο από το ένα Ταμείο και όχι από τα δύο ή τρία ή και περισσότερα, στα οποία ασφαλίστηκε διαδοχικά» ανέφερε ο κ. Κουτσούκος.

O δικηγόρος Γιώργος Κουτσούκος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Κουτσούκο, ο ασφαλισμένος για να αντιμετωπίσει τους ανωτέρω κινδύνους, θα πρέπει να έχει προβεί εγκαίρως στις κάτωθι ενέργειες:

  • Πλήρης επιβεβαίωση της συμπλήρωσης των προϋποθέσεων για τη θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης.

Ιδιαιτέρως σημαντικό είναι, κατά την στιγμή της υποβολής της αίτησης, να πληρούνται οι συνδυαστικές προϋποθέσεις – χρόνος ασφάλισης και όριο ηλικίας – για να μην απορριφθεί η αίτηση. Σημειώνεται πως παγίως περίπου το 10% των αιτήσεων απορρίπτεται, λόγω ανεπαρκούς ελέγχου από την πλευρά του ασφαλισμένου ως προς τη συμπλήρωση των προβλεπόμενων εκ του νόμου προϋποθέσεων. Ειδικότερα, οι υποψήφιοι συνταξιούχοι, προτού αποφασίσουν την υποβολή συνταξιοδοτικού αιτήματος, θα πρέπει να ελέγξουν εάν ανήκουν στις κατηγορίες των ασφαλισμένων που δεν θίγονται από τις νέες ηλικιακές αυξήσεις που επέφερε ο Ν. 4336/2015, δηλαδή να ανήκουν στην κατηγορία των ασφαλισμένων που συνταξιοδοτούνται με τα παλαιά όρια ηλικίας. Εάν πάλι ανήκουν στις κατηγορίες που υπόκεινται σε αυξήσεις στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, πρέπει να βεβαιωθούν για την ορθότητα του νέου ορίου ηλικίας. Τονίζεται ότι οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι μέχρι τις 18/8/2015 είχαν θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, δηλαδή είχαν συμπληρώσει τόσο τις χρονικές όσο και τις ηλικιακές προϋποθέσεις που κατά περίπτωση απαιτούνται, δεν συνταξιοδοτούνται με τα νέα αυξημένα όρια ηλικίας, αλλά με τα παλαιά, δηλαδή αυτά που ίσχυαν πριν τις 18/8/2015. Συνεπώς, οι εκπαιδευτικοί, στην περίπτωση αυτή, εξαιρούνται ως προς τις μεταβολές των ορίων ηλικίας και μπορούν, υπό προϋποθέσεις, να υποβάλουν αίτηση για σύνταξη, αποφεύγοντας μάλιστα τα 62 και τα 67.

  • Συνεργασία με ειδικό (και ιδίως με πιστοποιημένο επαγγελματία στον e-ΕΦΚΑ για την έκδοση συντάξεων) επιστήμονα.

Η συνεργασία με ειδικό σύμβουλο (δικηγόρο-εργατολόγο), κατά το χρονικό σημείο λήψης της απόφασης και, σε κάθε περίπτωση, προ της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, μπορεί να αποβεί καθοριστική, διότι η γνώμη που θα διατυπώσει ο εξειδικευμένος σύμβουλος ενδέχεται ακόμη και να αποτρέψει τον υποψήφιο συνταξιούχο από τη δρομολόγηση της συνταξιοδοτικής διαδικασίας, εάν κριθεί είτε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, είτε κριθεί ότι πληρούνται μεν αλλά τα συνταξιοδοτικά αποτελέσματα (κυρίως το ύψος της σύνταξης) είναι πενιχρά και ασύμφορα! Σε αυτή την περίπτωση, η αποτροπή του ασφαλισμένου από μια εσφαλμένη και ζημιογόνο κίνηση είναι σαφώς πολύ καλύτερη από μια συνταξιοδότηση που θα αποδειχθεί άγονη και επιβλαβής. Αν πάλι, οι προποθέσεις πληρούνται και τα αποτελέσματα δείχνουν ικανοποιητικά, ο σύμβουλος, με τις κατάλληλες γνώσεις, μπορεί να υποδείξει και εν τέλει να ωθήσει τον ασφαλισμένο να αξιοποιήσει και άλλες δυνατότητες που του παρέχει η νομοθεσία, οι οποίες μπορούν να του εξασφαλίσουν προσαυξήσεις στο συνταξιοδοτικό ποσό, οι οποίες δεν θα του ήταν συνειδητές!

  • Καταμέτρηση ενσήμων (ανακεφαλαίωση χρόνων ασφάλισης) προγενέστερων φορέων ασφάλισης

Η μεγάλη πλειοψηφία των υποψηφίων συνταξιούχων θα κάνει εν τέλει χρήση της διαδοχικής ασφάλισης. Καθοριστικό “κλειδί” για την ορθή αποτύπωση του ασφαλιστικού χρόνου, αλλά και τον άρτιο υπολογισμό των συνταξιοδοτικών παροχών στη fast track διαδικασία είναι η έκδοση πριν την αίτηση συνταξιοδότησης βεβαιώσεων για το χρόνο ασφάλισης (καταμέτρηση ενσήμων) που έχει διανυθεί στους ασφαλιστικούς φορείς (π.χ ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κλπ). Με τις βεβαιώσεις ασφάλισης, πιστοποιείται ο χρόνος που έχουν διανύσει οι ασφαλισμένοι σε ένα ή σε περισσότερα Ταμεία και έτσι εξασφαλίζεται η εγκυρότητα και νομιμότητα της συνταξιοδοτικής απόφασης.

  • Προσεκτική συμπλήρωση της ηλεκτρονικής φόρμας της αίτησης συνταξιοδότησης (www.efka.gov.gr)

H ορθή και προσεκτική συμπλήρωση των κενών πεδίων στην ηλεκτρονική αίτηση συνταξιοδότησης θεωρείται κομβικής σημασίας ζήτημα, μετά την καθιέρωση της έκδοσης των fast track συντάξεων. Σημειώνεται ότι ο ΕΦΚΑ εκδίδει πράξη απονομής κύριας σύνταξης (ή απορρίπτει τη σχετική αίτηση αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις απονομής της), εντός προθεσμίας τριών μηνών. 

Στο διάστημα αυτό, δηλαδή, οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ θα πρέπει να ελέγξουν το ασφαλιστικό ιστορικό του αιτούντος και να αποφασίσουν εάν  δικαιούται σύνταξη και πόση. Μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής, οι πράξεις απονομής της σύνταξης εκδίδονται σύμφωνα με τα δεδομένα του ασφαλιστικού ιστορικού που είναι καταγεγραμμένα στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΑΤΛΑΣ» (ή άλλα πληροφοριακά συστήματα που διαθέτει ο ΕΦΚΑ) και των δηλώσεων και στοιχείων που έχουν υποβάλει οι ασφαλισμένοι μαζί με την αίτησή τους για συνταξιοδότηση για να τεκμηριώσουν ότι έχουν περισσότερο ασφαλιστικό χρόνο από αυτόν που αναγνωρίζεται στο ηλεκτρονικό σύστημα. Ο επιπλέον χρόνος μπορεί να θεμελιώνεται και με βεβαιώσεις πιστοποιημένων επαγγελματιών, επομένως μπορεί να υπάρχει συνδυασμός του ασφαλιστικού ιστορικού που βρίσκεται στο σύστημα «ΑΤΛΑΣ» (για τον ασφαλιστικό χρόνο που είναι καταγεγραμμένος εκεί) και της βεβαίωσης του πιστοποιημένου επαγγελματία για τον υπόλοιπο χρόνο.

Τα στοιχεία που έχουν υποβληθεί δεν επαληθεύονται πριν από την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης, αλλά ελέγχονται εκ των υστέρων.  Αυτή είναι η βασική φιλοσοφία της διαδικασίας ταχείας απονομής σύνταξης (fast track).

  • Έγκαιρη επαφή με τον εισηγητή του συνταξιοδοτικού φακέλου–εμπρόθεσμη υποβολή σχετικής ένστασης κατά της συνταξιοδοτικής απόφασης

Η διαδικασία του άρθρου 46 του ν. 2676/1999, περί της ακρόασης του ασφαλισμένου πριν από την έκδοση διοικητικής πράξης απόρριψης αίτησης για την απονομή σύνταξης, δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις αιτήσεων για απονομή σύνταξης που υποβάλλονται σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 17 του ν. 4670/2020, περί του ψηφιακού μετασχηματισμού της διαδικασίας απονομής σύνταξης. Κατά συνέπεια, η επαφή με τον εισηγητή του φακέλου, αλλά και η ετοιμότητα για την κατάθεση ενστάσεως, σε περίπτωση διαπίστωσης σφάλματος στο περιεχόμενο της συνταξιοδοτικής απόφασης κρίνονται ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ!