Την ανάγκη να τεθεί σε εφαρμογή μια πρόσθετη δημοσιονομική προσπάθεια μόνιμου χαρακτήρα, προκειμένου να επιτευχθεί και να διατηρηθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 4% του ΑΕΠ μέχρι το 2018, σύμφωνα με τον στόχο της μείωσης του δημόσιου χρέους σε περίπου 100% του ΑΕΠ μέχρι το 2020, επισημαίνουν οι διεθνείς δανειστές της Κύπρου στην έκθεσή τους μετά την πέμπτη αξιολόγηση οικονομικού προγράμματος.

Σύμφωνα με την έκθεση, την οποία παρουσίασε κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης η επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ Ντέλια Βελκουλέσκου, το κρατικό μισθολόγιο θα πρέπει να συρρικνωθεί περαιτέρω, μέσω αναδιάρθρωσης του τρόπου πληρωμής, ώστε να συνδέεται με την απόδοση, εξαλείφοντας αυτόματες προσαυξήσεις.

Αυτό, προστίθεται, θα πρέπει να γίνει πριν το «ξεπάγωμα» των μισθών το 2016, ενώ ταυτόχρονα σημειώνεται ότι περαιτέρω εξοικονόμηση θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη μεταρρύθμιση του τομέα της εκπαίδευσης και των συντάξεων.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι η Κύπρος συσσώρευσε μεγάλες ανισορροπίες, οι οποίες εκτέθηκαν στην κρίση. Κατά τα έτη που προηγήθηκαν της κρίσης, σημαντικές εξωτερικές εισροές οδήγησαν σε ταχεία επέκταση του τραπεζικού τομέα έως οκτώ φορές του μεγέθους της οικονομίας, τονίζεται, ενώ σημειώνεται ότι ο εύκολος δανεισμός τροφοδότησε την άνθηση του στεγαστικού τομέα και την αύξηση της δανειακής επιβάρυνσης του ιδιωτικού τομέα, σε ένα από τα υψηλότερα επίπεδα στη ζώνη του ευρώ.

Τις ανισορροπίες του δημόσιου τομέα επιστέγασε η κατάρρευση του τραπεζικού τομέα, επισημαίνουν οι δανειστές.

Η έκθεση αναφέρεται συνοπτικά στα μέτρα που ελήφθησαν από τις κυπριακές Αρχές στο πλαίσιο του οικονομικού προγράμματος που συμφωνήθηκε με την τρόικα και αφορούσαν τόσο στα δημόσια οικονομικά, όσο και τις μεταρρυθμίσεις και τον τραπεζικό τομέα.

Η έκθεση σημειώνει πως μολονότι έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος, για να ξεπερασθεί η κληρονομιά της κρίσης θα πρέπει να αντιμετωπιστούν προκλήσεις. Αναφέρεται στα επιτεύγματα, όπως στην εξάλειψη των περιορισμών στις εγχώριες πληρωμές, που, σε συνδυασμό με τις καλύτερες του αναμενομένου οικονομικές και δημοσιονομικές επιδόσεις, επέτρεψαν στην Κύπρο την εκ νέου πρόσβαση στις διεθνείς αγορές, νωρίτερα αυτό τον χρόνο.

Ανησυχίες εκφράζονται για το ύψος του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, αλλά και για το αυξανόμενο ποσοστό ανεργίας, ζητήματα τα οποία, όπως σημειώνεται, περιορίζουν τις προοπτικές για την επανέναρξη της πιστωτικής επέκτασης, την αύξηση της παραγωγής και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, καθώς και για την κατάργηση των ελέγχων κεφαλαίου.

Ταυτόχρονα, υπογραμμίζουν την ανάγκη βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας και σημειώνουν ότι η επιτυχής αντιμετώπιση των προκλήσεων εξαρτάται από τη συνεχή σταθερή εφαρμογή της πολιτικής.

Κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης, η κ. Βελκουλέσκου είπε ότι η ψήφιση του νομοσχεδίου για τις εκποιήσεις αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της 5ης δόσης και στην περίπτωση που δεν ψηφιστεί η αναθεώρηση από τη Βουλή, η τρόικα θα πρέπει να επανέλθει στην Κύπρο για να εξετάσει την κατάσταση.

Προστίθεται ακόμα ότι οι Αρχές πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι μεταρρυθμίσεις θα εφαρμοστούν πλήρως και οι δραστηριότητες δεν θα διαταραχθούν κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου.

Η τρόικα κάνει αναφορά στις ιδιωτικοποιήσεις, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να συνεχιστεί η διαδικασία. Επιπρόσθετα, οι δανειστές επισημαίνουν την ανάγκη όπως εφαρμοστούν μεσοπρόθεσμες μεταρρυθμίσεις από τις κυπριακές Αρχές, όπως του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης και της δημόσιας διοίκησης, με στόχο να ελαχιστοποιηθούν οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι που παραμένουν.