Ένα επιπρόσθετο ΕΣΠΑ θα κερδίσει η χώρα μας όπως δήλωσε χθες και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς από την πρόταση της Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης, ύψους 750 δισ. ευρώ.
Βέβαια, το πακέτο ανάκαμψης έχει ακόμη δρόμο μέχρι να μπει σε πλήρη εφαρμογή και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα αυτό θα συμβεί στις αρχές του 2021, αν και έκανε την ευχή να επισπευσθεί και να είναι τα χρήματα διαθέσιμα τους τελευταίους μήνες του έτους.
Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν η Ελλάδα θα λάβει 22,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 9,4 δισ. ευρώ σε δάνεια. Ο Χρήστος Σταϊκούρας χαρακτήρισε «φιλόδοξη» την πρόταση της Κομισιόν, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για ένα «γενναίο» σχέδιο το οποίο αφορά κυρίως σε επιχορηγήσεις και προκύπτει «από κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό».
Σύμφωνα με τον υπουργό τα ποσά θα αφορούν αφ’ ενός στην αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών από την υγειονομική κρίση (ενίσχυση συστήματος Υγείας και στήριξη επιχειρήσεων και διαθέσιμου εισοδήματος εργαζομένων) και αφ’ ετέρου σε ευρωπαϊκές προτεραιότητες, όπως η κλιματική αλλαγή, οι νέες τεχνολογίες κ.ά. Έσπευσε όμως να διευκρινίσει ότι θα χρειαστεί έγκριση από τα ευρωπαϊκά όργανα, ενώ σύμφωνα με άλλες πηγές τόσο το ποσό αυτό όσοι οι όροι που θα το συνοδεύουν θα περάσουν από σαράντα κύματα μέχρι να φθάσουμε στο τελικό στάδιο.
Το κείμενο που έδωσε στη δημοσιότητα η Κομισιόν περιέχει αρκετά θολά σημεία και γκρίζες ζώνες καθώς δεν ξεκαθαρίζεται:
- Αν στο συνολικό μερίδιο των 32 δισ. ευρώ που αναλογεί στην Ελλάδα (22,5 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις και 9,5 δισ. ευρώ δάνεια) περιλαμβάνονται και τα κονδύλια του ΕΣΠΑ την περίοδο 2021-2027 που υπολογίζονται σε 19 δισ. ευρώ. Με βάση την «κλείδα» κατανομής των 750 δισ. ευρώ ανά κράτος που αναφέρει στα κείμενά της η Κομισιόν, η Ελλάδα θα μπορούσε να λάβει επιπλέον ποσό 43,5 δισ. ευρώ μεικτά ή 33,4 δισ. ευρώ καθαρά αν αφαιρεθεί η εθνική συνδρομή (10,1 δισ. ευρώ).
- Αν και τα χρήματα από το πακέτο των 750 δισ. ευρώ θα αρχίσουν να εκταμιεύονται από το 2021 η Κομισιόν προτείνει την ενίσχυση του φετινού προϋπολογισμού με 55 δισ. ευρώ σε συνδυασμό με ανακατανομή πιστώσεων προϋπολογισμού (11,5 δισ. ευρώ ) σε όλα τα κράτη χωρίς να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες για το όφελος που θα έχουν η κάθε χώρα συνεπώς και η Ελλάδα.
Επίσης:
- Υπάρχει αναφορά για εκταμίευση των χρημάτων σε δόσεις εφόσον εκπληρώνονται συγκεκριμένα ορόσημα μεταρρυθμίσεων και για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, πράγμα που παραπέμπει στην εφαρμογή των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας. Δηλαδή έλεγχος των εθνικών προϋπολογισμών από την Κομισιόν στη βάση της δημοσιονομικής εξυγίανσης, της εκπλήρωσης συγκεκριμένων δεσμεύσεων και της χρήσης των κονδυλίων.
- Δεν εξειδικεύονται οι τομείς και οι δαπάνες που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο. Απλά καταγράφονται τρεις πυλώνες ενισχύσεων.
- Δεν αποσαφηνίζεται η διάρκεια αποπληρωμής του πακέτου από τις χώρες παρά μόνο ότι θα ξεκινήσει το 2028. Ένα από τα σενάρια προβλέπει ότι θα «απλωθεί» σε βάθος 30 ετών.
Πού θα πάνε τα κονδύλια
Ο σχεδιασμός του οικονομικού επιτελείου προβλέπει ότι κατά προτεραιότητα οι πόροι από το Ταμείο θα κατευθυνθούν σε νευραλγικούς κλάδους που επλήγησαν δραστικά από την πανδημία, όπως ο τουρισμός, η εστίαση, οι μεταφορές και οι μικρομεσαίοι στο λιανικό εμπόριο.