Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μπορεί να παράσχει μόνο «περιορισμένη» βοήθεια στα κράτη-μέλη της ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν κρίσεις χρέους, προειδοποίησε ο πρόεδρός της Μάριο Ντράγκι, αντιδρώντας στις συνεχιζόμενες εκκλήσεις προς τον ευρωπαϊκό θεσμό που εδρεύει στην Φρανκφούρτη να κάνει περισσότερα για να αποτρέψει το ενδεχόμενο να διαλυθεί το ενιαίο νόμισμα.
Αντιδρώντας στην αύξηση του κόστους δανεισμού της Ιταλίας και της Ισπανίας, η ΕΚΤ προβαίνει σε αγορές των ομολόγων τους από τον Αύγουστο. Έκτοτε όμως τα επιτόκια δανεισμού έχουν αυξηθεί περαιτέρω, και σε περιπτώσεις χωρών όπως το Βέλγιο και η Γαλλία–που προηγουμένως θεωρείτο ότι δεν απειλούνταν από πιέσεις των αγορών.
Πάντως μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες ο Ντράγκι επέμεινε πως το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ “μπορεί να είναι μόνο ορισμένης” [διάρκειας], διότι αποσκοπεί απλώς να συμβάλλει να αντιμετωπιστεί η αναστάτωση στις χρηματαγορές και οι συνέπειές της για τη νομισματική πολιτική.
«Δεν έχει στόχο την δημιουργία ρευστότητας, δεν αποτελεί χρηματοδότηση κυβερνήσεων», επισήμανε ο Ντράγκι. «Δεν θα είναι αιώνιο, δεν μπορεί να συνεχίζεται επ’ αόριστον», επέμεινε.
Παρ’ όλ’ αυτά ο Τζούλιαν Κάλοου, επικεφαλής οικονομολόγος της Barclays Capital για την Ευρώπη, είπε ότι ερμήνευσε την τοποθέτηση του Ντράγκι ως ένδειξη πως η ΕΚΤ ενδέχεται να κλιμακώσει «σημαντικά» την αγορά ομολόγων κρατών-μελών της ευρωζώνης σε περίπτωση που οι ηγέτες της ΕΕ συμφωνήσουν την επόμενη εβδομάδα να καταστήσουν αυστηρότερη την δημοσιονομική τους πολιτική και να προχωρήσουν σε στενότερη δημοσιονομική ολοκλήρωση στη σύνοδο κορυφής.
«Άλλωστε, το ‘άπειρο’ (για τις αγορές ομολόγων από την ΕΚΤ) απέχει πολύ από το σημερινό ρυθμό, όσο σημαντικός κι αν είναι», ανέφερε ο Κάλοου σε σχόλιό του.
Γάλλοι πολιτικοί και αρκετοί οικονομολόγοι καλούν την ΕΚΤ να επεκτείνει το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων και να αναλάβει ρόλο δανειστή της τελευταίας προσφυγής, υποστηρίζοντας ότι αυτά τα μέτρα είναι η μόνη βραχυπρόθεσμη λύση για να αποκρουστεί ο κίνδυνος διάλυσης της ευρωζώνης.
Οι συνθήκες της ΕΕ απαγορεύουν στην ΕΚΤ να δανείζει άμεσα σε κυβερνήσεις ή στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), ωστόσο η ιδέα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να δώσει δάνεια στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), ώστε με τη σειρά του να προχωρεί σε δανειακές συμβάσεις, συζητείται τις τελευταίες ημέρες.
Ο Ντράγκι επέμεινε ότι «θα ήταν λάθος η ΕΚΤ να ενεργήσει εκτός της Συνθήκης» της ΕΕ, διότι «θα υποβαθμιζόταν η αξιοπιστία» του θεσμού, «που αυτές τις ημέρες είναι ο ισχυρότερος» στην ευρωζώνη.
Ευθυγραμμιζόμενος με τη γερμανική επιχειρηματολογία, ο πρόεδρος της ΕΚΤ επέμεινε ότι η βέλτιστη λύση θα ήταν μάλλον να συμφωνηθούν αυστηρότεροι κανόνες για την δημοσιονομική πειθαρχία «για να αρχίσει η αποκατάσταση [της] αξιοπιστίας» των κυβερνήσεων έστω κι αν οι μεταρρυθμίσεις θα χρειαστεί κάποιο διάστημα για να εφαρμοστούν.
«Μπορεί να ερωτηθούμε εάν και κατά πόσο ένα νέο σύνολο κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας θα αρκούσε για να σταθεροποιήσει τις αγορές και πώς ένα αξιόπιστο μακροπρόθεσμο όραμα μπορεί να βοηθήσει βραχυπρόθεσμα. Η απάντησή μας είναι ότι ασφαλώς είναι το πιο σημαντικό στοιχεία για να αρχίσει να αποκαθίσταται η αξιοπιστία», είπε ο Ντράγκι.
Η θέσπιση νέων αυστηρότερων δημοσιονομικών κανόνων αναμένεται να μονοπωλήσει τη σύνοδο κορυφής της 8ης και 9ης Δεκεμβρίου.
«Πρέπει να διατηρήσουμε τις επιλογές μας ανοικτές. Οι βαθιές αλλαγές στις συνθήκες δεν θα πρέπει να αποκλειστούν αλλά υπάρχουν και ταχύτερες διαδικασίες», ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΚΤ.
«Το πιο σημαντικό πράγμα για την ΕΚΤ είναι να αποκαταστήσει τις ροές πιστώσεων ώστε να χρηματοδοτείται η πραγματική οικονομία», ανέφερε ο Ντράγκι.
Αναλυτές αναμένουν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μειώσει άλλες 25 μονάδες βάσης του επιτοκίου της την ερχόμενη Πέμπτη και να λάβει περαιτέρω μέτρα για την ενίσχυση της ρευστότητας στον τραπεζικό τομέα.