Με την αλήθεια των αριθμών, για τους παράγοντες που οδήγησαν στην ένταξη της Ελλάδας στον τριμερή μηχανισμό στήριξης, επιχειρεί να μιλήσει η έκδοση βιβλίου «Η ελληνική πολιτική οικονομία 2000-2015 – Από την ΟΝΕ στο Μηχανισμό Στήριξης», που επιμελήθηκαν οι Σπυρίδωνος Ρουκανάς και Παντελής Σκλιάς και παρουσιάστηκε πρόσφατα στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΕΒΕΑ.

*Του Κωνσταντίνου Μίχαλου

Ένα από τα πρώτα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει κανείς, διαβάζοντας τα επιστημονικά άρθρα της έκδοσης, είναι ότι οι ρίζες της βρίσκονται στις δομικές αδυναμίες της ίδιας της ελληνικής οικονομίας: σε ένα σαθρό μοντέλο ανάπτυξης, αλλά και σε μια κουλτούρα στηριγμένη στην πελατειακή σχέση των πολιτών με το κράτος.

Ταυτόχρονα, όμως, γίνεται προφανής ο ρόλος των εξωγενών παραγόντων, όπως η εκδήλωση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2007, αλλά και οι σοβαρές αδυναμίες τόσο στη δομή όσο και στη διακυβέρνηση του ευρώ. Ένα εξίσου σημαντικό συμπέρασμα είναι ότι ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός που οδήγησε στο μνημόνιο ήταν απόρροια του διαχρονικά υψηλού ελλείμματος και χρέους που συσσώρευε η χώρα τα τελευταία 40 χρόνια και όχι της οικονομικής διαχείρισης της διετίας 2007 – 2009.

Ανάμεσα στις πικρές αλήθειες, που αποκαλύπτονται στις σελίδες του βιβλίου, είναι η αδυναμία των πολιτικών δυνάμεων να συνεννοηθούν και να συμφωνήσουν στα αυτονόητα. Η ένταξη στο μηχανισμό στήριξης θα μπορούσε, ενδεχομένως, να έχει αποφευχθεί, εάν κατά τους κρίσιμους μήνες του 2009 οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου είχαν καταφέρει να συμφωνήσουν στη λήψη δύσκολων αλλά εθνικά αναγκαίων αποφάσεων.

Επιβεβαιώνεται, επίσης, ότι από την αρχή, με ευθύνη τόσο των δανειστών, όσο και της ελληνικής κυβέρνησης επιβλήθηκε στη χώρα ένα λανθασμένο μείγμα πολιτικής, το οποίο στη συνέχεια εφαρμόστηκε, μόνο ως προς το δημοσιονομικό σκέλος, ενώ το σκέλος των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σε μεγάλο βαθμό αγνοήθηκε.

Όλα αυτά τα συμπεράσματα μας φέρνουν αντιμέτωπους με μια σειρά από ενοχλητικές αλήθειες, με τις οποίες οφείλουμε πλέον να αναμετρηθούμε όλοι, μακριά από κομματικές και ιδεολογικές παρωπίδες. Μόνο έτσι θα καταφέρουμε να διαχειριστούμε και να επουλώσουμε σταδιακά το εθνικό τραύμα της κρίσης.

*Ο Κωνσταντίνος Μίχαλος είναι πρόεδρος του ΕΒΕΑ και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας