Όλα τα μέτρα που φέρνει το νέο μνημόνιο

Κλείδωσε το κείμενο της συμφωνίας του νέου μνημονίου και πλέον ετοιμάζονται όλα τα κείμενα ώστε να περάσει από τη Βουλή ώς το τέλος της εβδομάδας. Αν και εφόσον το κείμενο ψηφιστεί η Ελλάδα συνεχίζει στη μνημονιακή εποχή για τουλάχιστον τρία χρόνια ακόμη μετά τη συμφωνία που επετεύχθη στις 8:30 το πρωί της Τρίτης. Σε κάθε περίπτωση το νέο μνημόνιο φέρνει σκληρά μέτρα, ορισμένα από τα οποία θα εφαρμοστούν άμεσα, ενώ προκαλεί αναταραχή στο κυβερνών κόμμα και όλα δείχνουν ότι η διάσπαση είναι πιο κοντά από ποτέ. Στην ψηφοφορία της Πέμπτης στη Βουλή για το μνημόνιο θα επιβεβαιωθεί το ρήγμα με την ομάδα του Παναγιώτη Λαφαζάνη που ετοιμάζει νέο κόμμα, ενώ θα κριθεί ο χρόνος που η χώρα θα οδηγηθεί σε πρόωρες κάλπες. Τα σενάρια για Σεπτέμβριο απομακρύνονται και ως πιθανότερη φαντάζει η προσφυγή σε εκλογές στα τέλη Οκτωβρίου. Για να κλείσει η συμφωνία χρειάστηκαν περίπου 23 ώρες και ολονύχτιες συζητήσεις του Ευκλείδη Τσακαλώτου και του Γιώργου Σταθάκη με το κουαρτέτο, ενώ κρίθηκε απαραίτητη η παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα ο οποίος βρήκε στήριξη στον Φρανσουά Ολάντ και τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Ταυτόχρονα είχε μια δύσκολη συνομιλία με την Άνγκελα Μέρκελ που επέμενε σε δάνειο γέφυρα. Η πρωτοβουλία αυτή κρίθηκε αναγκαία, ώστε να κλείσει η συμφωνία χωρίς επιπλέον προσκόμματα, καθώς η Αθήνα είχε αντιληφθεί πως υπήρχε διάθεση από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών να τορπιλιστεί η συμφωνία και ο Σόιμπλε είχε καταστήσει σαφές ότι προκρίνει ένα νέο δάνειο γέφυρα. Η συνεδρίαση του Eurogroup δεν φαίνεται να είναι περίπατος για την κυβέρνηση, καθώς είναι πλέον ξεκάθαρο ο Β. Σόιμπλε προτιμάει το δάνειο – γέφυρα. Σε κάθε περίπτωση την Παρασκευή 14 Αυγούστου αναμένεται να συνεδριάσει το Eurogroup, ώστε μέχρι τις 18 Αυγούστου να προχωρήσει η ψήφιση της συμφωνίας από Κοινοβούλια της ευρωζώνης και να δοθούν εν συνεχεία τα χρήματα για την πληρωμή του ομολόγου της ΕΚΤ ύψους 3,2 δισ. ευρώ στις 20 Αυγούστου. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες συμφωνήθηκαν οι δημοσιονομικοί στόχοι έως το 2018 Το πρωτογενές έλλειμμα ορίστηκε στο 0,25% για φέτος (αντί για 3% που προβλεπόταν στον προϋπολογισμό). Για το 2016 ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα είναι να φτάσει το 0,5% (αντικαθιστώντας το 4,5% για το 2016-2018), ενώ το 2017 θα πρέπει να φτάσει το 1,75% αντί για 4,5%. Το 3,5% που έπρεπε να επιτευχθεί τη διετία 2015-2016 ορίστηκε σαν στόχος για το 2018, αντί του αρχικού 4,5%. Τα παραπάνω – σύμφωνα με την κυβέρνηση -θα επιτευχθούν χωρίς να ληφθεί κανένα άλλο πρόσθετο δημοσιονομικό μέτρο για την διετία 2015-2016. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης ήταν όλο το βράδυ: – Το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων και το πώς θα λειτουργήσει, καθώς οι δανειστές ζητούν ταχεία ολοκλήρωση των εκκρεμών ιδιωτικοποιήσεων. Το θέμα φαίνεται να έχει κλείσει στο ολονύχτιο θρίλερ. – Τα κόκκινα δάνεια. Θα μπει ένα πλαφόν στην αξία της προστατευόμενης κατοικίας, πιθανώς στις 300.000 ευρώ. Οι πιστωτές ζητούν να προβλεφθεί η δυνατότητα πώλησης των προβληματικών δανείων σε ειδικά funds. Ωστόσο, η κυβέρνηση αρνείται. Το θέμα έκλεισε με αμοιβαίες υποχωρήσεις. – Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας. Οι υπουργοί Οικονομίας και Οικονομικών έλαβαν τις τελευταίες οδηγίες από τον πρωθυπουργό νωρίς το βράδυ της Δευτέρας και επέστρεψαν στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Στα μέρα που κλείδωσαν και ψηφίζονται από τη Βουλή βρίσκονται: – Η αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο σε δύο δόσεις: την 1η Οκτωβρίου 2015 και την 1η Οκτωβρίου 2016 – Η κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. Η κατάργηση θα γίνει τον Οκτώβριο. – Η αύξηση του ΦΠΑ στο 23% για τα ιδιωτικά σχολεία ως αντιστάθμισμα στη μείωση του ΦΠΑ στο μοσχαρίσιο κρέας από το 23% στο 13%. – Η μετενέργεια, δηλαδή η παράταση ισχύος των συλλογικών συμβάσεων μετά τη λήξη τους. – Στη ρύθμιση για τις 100 δόσεις προβλέπεται αύξηση επιτοκίου στο 5% από 3% που είναι σήμερα για χρέη άνω των 5.000 ευρώ. Τα χρέη κάτω από 5.000 ευρώ θα παραμείνουν άτοκα υπό προϋποθέσεις. – Αύξηση του ποσοστού της εισφοράς αλληλεγγύης στο 8% για εισοδήματα άνω των 500.000 ευρώ. Η εισφορά αλληλεγγύης παραμένει αμετάβλητη για εισοδήματα ως 30.000 ευρώ, αλλά ανεβαίνει στο 2% από 1,4% για εισοδήματα ώς 50.000 ευρώ, στο 4% από 2,1% για εισοδήματα ως 100.000 ευρώ, στο 6% από 2,8% για εισοδήματα ως 500.000 ευρώ και στο 8% από 2,8% για εισοδήματα από 500.000 ευρώ και πάνω.

Το προσχέδιο του μνημονίου

Η εφημερίδα «Καθημερινή» παρουσιάζει το προσχέδιο του νέου μνημονίου, το οποίο περιλαμβάνει ένα «βαρύ» πακέτο προαπαιτουμένων που θα πρέπει να ψηφιστούν άμεσα και ένα δεύτερο πακέτο μέτρων που θα πρέπει να υιοθετηθεί από τον Οκτώβριο και μετά. Στο νέο μνημόνιο περιγράφεται με πολύ περιεκτικό και σαφή τρόπο ένας τεράστιος αριθμός παρεμβάσεων που ξεκινούν από τον προϋπολογισμό και καταλήγουν μέχρι και το εκπαιδευτικό σύστημα. Στο ένα άρθρο του νομοσχεδίου θα υπάρχουν η δανειακή σύμβαση και το νέο μνημόνιο, ενώ στο δεύτερο (περίπου 60 σελίδων) τα προαπαιτούμενα μέτρα για την εκταμίευση της πρώτης δόσης (επιδιώκεται να είναι 25 δισ. ευρώ). Το προσχέδιο (draft) του μνημονίου που παρουσιάζει η εφημερίδα είναι 27 σελίδων. Ειδικότερα, τα προαπαιτούμενα μέτρα που θα πρέπει να ψηφιστούν άμεσα, όπως αυτά προκύπτουν από το προσχέδιο του νέου μνημονίου, είναι: 1. Αυστηροποίηση του ορισμού του αγρότη. 2. Αύξηση του φόρου χωρητικότητας στη ναυτιλία. 3. Αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ του 2015, ώστε να ξεκινήσει η αποστολή των σημειωμάτων τον Σεπτέμβριο. 4. Διόρθωση εισπρακτικών μέτρων που υιοθετήθηκαν προσφάτως. 5. Επιστροφή του καθεστώτος συνταγογράφησης φαρμάκων. 6. Μείωση των τιμών των γενόσημων φαρμάκων. 7. Κατάργηση των προνομίων στο αγροτικό πετρέλαιο. 8. Καλύτερη στόχευση του πετρελαίου θέρμανσης το 2016. 9. Πλήρης αξιολόγηση του συστήματος κοινωνικής προστασίας με στόχο την ετήσια εξοικονόμηση 0,5% του ΑΕΠ. 10. Αναδιάρθρωση δημόσιας διοίκησης. 11. Αντιμετώπιση των αστοχιών στην είσπραξη φορολογικών εσόδων. 12. Κατάργηση του ανώτατου ορίου του 25% επί των μισθών και των συντάξεων για τις κατασχέσεις. 13. Μείωση όλων των ορίων για τις κατασχέσεις στα 1.500 ευρώ. 14. Αλλαγή στα επιτόκια της ρύθμισης των 100 δόσεων και εξαίρεση από αυτήν των κακοπληρωτών. 15. Μεταφορά των υπηρεσιών και του προσωπικού φορολογικών ελέγχων στο ΣΔΟΕ. 16. Δέσμευση ότι δεν θα υπάρξουν άλλες ρυθμίσεις για φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές. 17. Διευκρίνιση των προϋποθέσεων για την επιλεξιμότητα στην καταβολή της ελάχιστης εγγυημένης σύνταξης μετά τα 67 έτη. 18. Εκδοση εγκυκλίων για την πλήρη εφαρμογή του νόμου του 2010 για το ασφαλιστικό. 19. Σταδιακή εξάλειψη των εξαιρέσεων στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις. 20. Διευκρίνιση του καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά, με τις εκπτώσεις να καταργούνται μέχρι το τέλος του 2016. 21. Ολοκληρωμένο σχέδιο για ανακεφαλαιοποίηση, ενίσχυση ρευστότητας τραπεζών και αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων. 22. Κατάργηση του νόμου για τη μετενέργεια στις συμβάσεις εργασίας που ψηφίστηκε στις 2 Ιουλίου του 2015. 23. Εφαρμογή όλων των συστάσεων του ΟΟΣΑ που προβλέπονταν από την Εργαλειοθήκη Ι (πλην των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων) και όλων των συστάσεων της Εργαλειοθήκης ΙΙ σχετικά με τα μη αλκοολούχα ποτά και τα πετρελαιοειδή. 24. Ανοιγμα επαγγελμάτων, όπως μηχανικοί, συμβολαιογράφοι κ.λπ. 25. Περιορισμός των φόρων υπέρ τρίτων. 26. Μείωση της γραφειοκρατίας και επιτάχυνση αδειοδοτήσεων για επενδύσεις χαμηλού ρίσκου. 27. Μεταρρύθμιση στην αγορά ενέργειας και ειδικά του φυσικού αερίου που θα οδηγήσει σε πλήρη απελευθέρωση το 2018. 28. Εγκριση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων που ήδη έχει αναλάβει το ΤΑΙΠΕΔ. 29. Υιοθέτηση των καλύτερων πρακτικών στην Ε.Ε. για το μη μισθολογικό κόστος (επιδόματα, οδοιπορικά κ.λπ.) με εφαρμογή από 1ης Ιανουαρίου 2016. 30. Νόμος για την αναδιάρθρωση του ΟΑΣΑ. 31. Προτάσεις μέτρων για μείωση των καθυστερήσεων στις δικαστικές αποφάσεις.

Τα στοιχεία που θεωρεί ως πλεονεκτήματα καταγράφει μέσω άτυπης ενημέρωσης η κυβέρνηση

Με non paper το Μέγαρο Μαξίμου υποστηρίζει ότι τα χαμηλά πλεονάσματα που προβλέπονται προσφέρουν τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο για να δοθεί περιθώριο για ανάπτυξη. Προστατεύονται οι καταθέσεις ενώ επιχειρείται να δοθεί λύση στα κόκκινα δάνεια, όπως σημειώνει. Παράλληλα δίνει έμφαση στα 86 δισ. ευρώ που θα δοθούν ως δάνειο αλλά και στο αναπτυξιακό πακέτο των 35 δισ. ευρώ. Όπως αναφέρεται τα μέτρα τα οποία προβλέπονται στην παρούσα συμφωνία είναι τα ίδια -με αρκετές βελτιώσεις, ωστόσο- τα οποία προβλέπονταν στην συμφωνία της κυβέρνησης ΝΔ/ΠΑΣΟΚ η οποία δεν υλοποιήθηκε. Στην συμφωνία εκείνη, η κυβέρνηση είχε υποχρέωση να υλοποιήσει τα μέτρα αυτά προκειμένου να ολοκληρωθεί η 5η αξιολόγηση και να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση 4 δισ. ευρώ. Τα ίδια μέτρα, περίπου, επανήλθαν στην πρόταση που κατέθεσαν οι θεσμοί στην συνεδρίαση του Eurogroup της 25ης Ιουνίου, συνοδευόμενα από 5 μήνες παράταση του προγράμματος και χρηματοδότηση ύψους 7 δισ. Σήμερα, με τα ίδια μέτρα, με σημαντικές όμως βελτιώσεις, μετά την διαπραγμάτευση, η χώρα εξασφαλίζει την κάλυψη των δανειακών της υποχρεώσεων καθώς και των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου για την επόμενη τριετία, με χρηματοδότηση περίπου 85 δισ. Αναλυτικά: 1. Η συμφωνία στα δημοσιονομικά προβλέπει ήπια προσαρμογή, δεν είναι καθόλου ασφυκτική αφήνοντας χώρο στην ανάπτυξη. Προβλέπει: – 0,25% πρωτογενές έλλειμμα το 2015 και πλεονάσματα + 0,50% το 2016 + 1,75% το 2017 και + 3,5% το 2018. Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία που είχε υπογράψει η κυβέρνηση Σαμαρά / Βενιζέλου προέβλεπε πρωτογενή πλεονάσματα 3% για το 2015, 4,5% για το 2016 και 2017 καθώς και 4,2% για το 2018! Πλεονάσματα που δεν άφηναν κανένα περιθώριο για ανάπτυξη. Με την παρούσα συμφωνία, οι υποχρεώσεις της Ελλάδας για πλεονάσματα στην 3ετία είναι μειωμένες κατά ποσοστό 11% του ΑΕΠ, δηλαδή αποφεύγονται μέτρα ύψους περίπου 20 δισ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι με την παρούσα συμφωνία δεν θα υπάρξει καμία νέα δημοσιονομική επιβάρυνση –δηλαδή νέα μέτρα- κατά το προσεχές διάστημα. 2. Η συμφωνία διέπεται από το Διεθνές Ευρωπαϊκό Δίκαιο και όχι από το Αγγλικό, όπως είχε συμφωνήσει η κυβέρνηση ΝΔ και ΠαΣοΚ, και δεν προβλέπει κατάργηση της κρατικής ασυλίας, όπως προέβλεπαν οι προηγούμενες συμφωνίες. 3. Η συμφωνία προβλέπει όχι μόνο την αναχρηματοδότηση του χρέους μέχρι το α’ εξάμηνο του 2018 αλλά και αρκετά χρήματα προκειμένου να εξοφληθούν ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου προκειμένου να υπάρξει «φρέσκο» χρήμα στην αγορά. Κίνηση που θα αναζωογονήσει τον εμπορικό κόσμο. 4. Οι τράπεζες θα ανακεφαλοποιηθούν μέχρι το τέλος του 2015 και άμεσα θα ενισχυθούν τουλάχιστον με 10 δισ. ευρώ. Έτσι δεν υπάρχει, πλέον, κανένας απολύτως κίνδυνος για «κούρεμα» καταθέσεων, όπως προβλέπει η κοινοτική οδηγία για ανακεφαλοποιήσεις τραπεζών μετά την 01.01.2016. 5. Η κυβέρνηση δεν δέχθηκε να πωλούνται τα «κόκκινα δάνεια» σε εταιρίες, ενώ με νομοθεσία έχει προστατεύσει την πρώτη κατοικία από τους πλειστηριασμούς, έως το τέλος του 2015. Μέσα στο φθινόπωρο θα υπάρξουν κυβερνητικές πρωτοβουλίες ώστε να τακτοποιηθούν οριστικά, όσο αυτό μπορεί να γίνει σε μια «αγορά» περίπου 95 δισ. ευρώ, όσα και τα «κόκκινα δάνεια». Γι’ αυτό το λόγο θα υπάρξει ομάδα διαβούλευσης με τους θεσμούς. 6. Ο ΑΔΜΗΕ παραμένει δημόσιο αγαθό, ενώ δεν υπήρξε καμία αναφορά σε «μικρή ΔΕΗ». Υπάρχει, βέβαια, δέσμευση για απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου, που αποτελεί όμως, ούτως ή άλλως, υποχρέωση προσαρμογής στις ευρωπαϊκές οδηγίες. 7. Θυμίζουμε ότι η συμφωνία προβλέπει ακόμα αναπτυξιακό πακέτο 35 δισ. ευρώ, γνωστό και ως «πακέτο Γιουνκέρ»! 8. Στο τραπέζι των διαβουλεύσεων μπήκαν τα εργασιακά. Μετά από πρόταση της κυβέρνησης, στην διαπραγμάτευση αποφασίστηκε οι σχετικές διαβουλεύσεις με τους θεσμούς για την προώθηση νομοθετικής ρύθμισης, να ξεκινήσουν το επόμενο διάστημα. Σημειώνεται ωστόσο ότι οι διαβουλεύσεις θα γίνουν σε συνεργασία με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας – ILO καθώς και με διεθνούς κύρους εμπειρογνώμονες, γεγονός που διασφαλίζει ότι στην Ελλάδα δεν θα υπάρχει εξαίρεση από τα ισχύοντα στην Δυτική Ευρώπη. 9. Οι πολίτες θα εξακολουθήσουν να μην πληρώνουν τα 5 ευρώ για εξετάσεις στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων. 10. Τα μέτρα τα οποία προβλέπονται στην παρούσα συμφωνία είναι τα ίδια -με αρκετές βελτιώσεις, ωστόσο- τα οποία προβλέπονταν στην συμφωνία της κυβέρνησης ΝΔ/ΠΑΣΟΚ η οποία δεν υλοποιήθηκε. Στην συμφωνία εκείνη, η κυβέρνηση είχε υποχρέωση να υλοποιήσει τα μέτρα αυτά προκειμένου να ολοκληρωθεί η 5η αξιολόγηση και να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση 4 δισ. ευρώ. Τα ίδια μέτρα, περίπου, επανήλθαν στην πρόταση που κατέθεσαν οι θεσμοί στην συνεδρίαση του Eurogroup της 25ης Ιουνίου, συνοδευόμενα από 5 μήνες παράταση του προγράμματος και χρηματοδότηση ύψους 7 δισ. Σήμερα, με τα ίδια μέτρα, με σημαντικές όμως βελτιώσεις, μετά την διαπραγμάτευση, η χώρα εξασφαλίζει την κάλυψη των δανειακών της υποχρεώσεων καθώς και των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου για την επόμενη τριετία, με χρηματοδότηση περίπου 85 δισ. 11. Η συμφωνία προβλέπει το Ταμείο αποκρατικοποιήσεων μέσα από το οποίο η δημόσια περιουσία δεν πάει προς πώληση, όπως στο ΤΑΙΠΕΔ, αλλά αξιοποιείται.