Το πρώτο -βασικό- βήμα για να πάρει οικονομική βοήθεια η Ελλάδα είναι να καταθέσει η κυβέρνηση αίτημα στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM). Αυτή η τυπική αλλά και συγχρόνως ουσιαστική διαδικασία θα «ξεκλειδώσει» τις ενέργειες στο Eurogroup ώστε να συζητηθεί κάτω από ποιες συνθήκες και ποιους όρους θα εγκρίνουν οι εταίροι την βοήθεια στη χώρα μας.
Σε αυτό στάθηκε ο Γέρουν Ντάισελμπλουμ μετά το τέλος του άκαρπου Eurogroup της Τρίτης. «Ακούσαμε τον νέο έλληνα συνάδελφό μας. Ακούσαμε τι σήμαινε το ελληνικό δημοψήφισμα. Δεν έκανε προτάσεις, αλλά θα μας στείλει επιστολή με την οποία θα ζητά νέα βοήθεια από τον ESM και προτάσεις στη συνέχεια. Αύριο θα έχουμε μια τηλεδιάσκεψη», δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup και ξεκαθάρισε: «Μετά θα συνεδριάσει το Eurogroup για να αποφασίσουμε εάν θα μπούμε σε διαπραγματεύσεις για ένα νέο πρόγραμμα».
Η πρώτη αντίδραση του Ντάισελμπλουμ δεν ήταν ούτε αρνητική, ούτε θετική. Ήταν μια ρεαλιστική προσέγγιση η οποία θα μπορέσει, αν προχωρήσει, να δώσει μια άμεση λύση στο οικονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Το θέμα είναι τι θα προσφέρει η Ελλάδα γι’ αυτά που ζητά να πάρει. Τι μέτρα δηλαδή…
Αν εγκριθεί το αίτημα και προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις στο Eurogroup, θα ξεκλειδωθούν κεφάλαια που θα έρθουν στην Ελλάδα ώστε να αντιμετωπιστεί το μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας και το κλείσιμο των τραπεζών. Αν όχι, και εδώ είναι το μεγάλο ρίσκο, χάθηκαν δύο ακόμη μέρες με την κατάσταση στην ελληνική οικονομία να είναι ασφυκτική.
Βέβαια όποια λύση όταν και αν βρεθεί, σε πολιτικό ή οικονομικό επίπεδο, το μόνο σίγουρο είναι πως έρθουν νέα επώδυνα μέτρα για τον ελληνικό λαό, όπως δήλωσαν και οι αρχηγοί των ελληνικών κομμάτων που βρέθηκαν χθες στο πολιτικό συμβούλιο.
Ο Αλέξης Τσίπρας, με το 61% του δημοψηφίσματος αλλά και με τις υπογραφές των ηγετών της ελληνικής πολιτικής σκηνής, θα φέρει στην ελληνική Βουλή μια συμφωνία που δύσκολα θα καταψηφισθεί. Αν δε φέρει καθόλου πρόταση, τότε η Ελλάδα θα μπει στο πιο δύσκολο μονοπάτι της σύγχρονης ιστορίας της.
Αιχμηρή η ελληνική απάντηση
Νωρίτερα, η ελληνική πλευρά κατηγορήθηκε πως δεν κατέθεσε στο Eurogroup κάποια νέα πρόταση. Την ίδια στιγμή, ελληνικοί κυβερνητικοί κύκλοι ήταν κατηγορηματικοί: «”Δεν έχουμε προτάσεις”, υποστηρίζουν διάφοροι κύκλοι. Όπως δεν είχαμε με τις 47 σελίδες, το ίδιο την προπερασμένη Δευτέρα, το ίδιο σήμερα. Δεν έχουμε προτάσεις ή δεν τους αρέσουν οι προτάσεις μας;», ήταν το αιχμηρό σχόλιο της ελληνικής πλευράς μετά το τέλος του Eurogroup.
Από την άλλη, μπαράζ δηλώσεων των ευρωπαίων εταίρων, έκανε λόγο για μη κατάθεση νέας πρότασης. «Δεν μας δόθηκε καμία πρόταση. Μιλήσαμε για γενικά θέματα. Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο», είπε ο Ισπανός υπουργός Οικονομικών Ντε Γκίντος. Ο πρωθυπουργός της Μάλτας Τζόζεφ Μούσκατ δήλωσε: «Η έλλειψη μίας σαφούς πρότασης από την ελληνική κυβέρνηση δεν βοηθάει στην σημερινή συνάντηση των ηγετών της Ευρωζώνης» ενώ ο Τζόζεφ Ντάουλ, ο πρόεδρος της ευρωομάδας του ΕΛΚ, κινήθηκε επίσης στην ίδια λογική: «Όχι πρόταση, όχι πρόοδος. Το γεγονός ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήρθε με άδεια χέρια στο Eurogroup δείχνει την ανικανότητα και την απερισκεψία».
Νέα ενημέρωση από την ελληνική πλευρά ξεκαθάριζε ακόμη περισσότερο το τοπίο των όσων διαδραματίστηκαν νωρίτερα. «Το σημερινό δεν είχε σκοπό να πάρει αποφάσεις, αλλά να προετοιμάσει τη Σύνοδο Κορυφής», αναφέρει το Μέγαρο Μαξίμου.
Η στρατηγική
Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν πως η ελληνική πλευρά κινήθηκε με μια συγκεκριμένη στρατηγική. Ο Αλέξης Τσίπρας δε θέλησε να συζητηθεί η πρόταση της Ελλάδας στο Eurogroup αλλά επέλεξε να κυλήσουν οι διαδικασίες στη Σύνοδο Κορυφής.
Με αυτόν τον τρόπο, ο πρωθυπουργός θα έθετε το πρόβλημα της Ελλάδας στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο, μεταξύ των ηγετών, και την επομένη θα πήγαινε το θέμα μεταξύ των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών στο Eurogroup. Μην ξεχνάμε πως εδώ και πολλούς μήνες η προσπάθεια του Αλέξη Τσίπρα ήταν να μεταφέρει το πρόβλημα σε πολιτικό επίπεδο, ψάχνοντας από εκεί μια πολιτική λύση και όχι απλά μια οικονομική.
Μια πιθανή απόρριψη της ελληνικής πρότασης στο Eurogroup θα «έκαιγε» αυτομάτως τη διαπραγματευτική γραμμή της κυβέρνησης.
Μέρκελ: Έχουμε λίγες ημέρες στη διάθεσή μας
Η Άγγελα Μέρκελ, λίγο μετά το τέλος του Eurogroup και πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής, παρουσίασε και πάλι τη σκληρή της στάση. Χρησιμοποιώντας αρχικά την… αγαπημένη της έκφραση, «αλληλεγγύη ως αντάλλαγμα στις μεταρρυθμίσεις» συνέχισε λέγοντας: «Μετά το πέρας του δευτέρου προγράμματος και μετά το τελείως σαφές όχι στο ελληνικό δημοψήφισμα, δεν υπάρχει ακόμη η βάση για να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις. Ισχύει όμως ότι θα πρέπει να υπάρχει η ίδια ευθύνη, αλληλεγγύη κ υπευθυνότητα. Να το πω κι αλλιώς, χωρίς αλληλεγγύη δεν υπάρχει δυνατότητα να βοηθηθεί κανείς και χωρίς μεταρρυθμίσεις δεν είναι δυνατόν να υπάρξει ένας πετυχημένος δρόμος. Δεν πρόκειται πια για εβδομάδας, αλλά για λίγες μέρες που έχουμε στη διάθεση μας. Θα δούμε τι θα μας πει ο Έλληνας πρωθυπουργός».
Γιούνκερ: Δεν υπήρξε σήμερα νέα πρόταση
«Έχουμε καταστήσει σαφές στον κ. Τσίπρα τι πρέπει να κάνει» δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν και υπογράμμισε πως δεν υπάρχει νέα ελληνική πρόταση. «Είμαι ευτυχής κάθε φορά που βλέπω τον Τσίπρα. Μιλήσαμε χθες και θα προσπαθήσουμε να βρούμε μια λύση. Δεν ήρθε σήμερα με νέα πρόταση αλλά του έχουμε καταστήσει σαφές τι πρέπει να κάνει», τόνισε ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής.
Την ίδια ώρα, ο Μάριο Ντράγκι περιμένει την πολιτική λύση για δει πως θα κινηθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τη στιγμή που η ρευστότητα στην Ελλάδα υπάρχει με το σταγονόμετρο…
