Οικιακά Φωτοβολταϊκά Net Billing: Δίκαια αυτοπαραγωγή για όλους

Πέρασαν σχεδόν 15 χρόνια μέχρι το κόστος των φωτοβολταϊκών να γίνει τόσο χαμηλό ώστε η παραγωγή ενέργειας από τον Ήλιο να είναι πολύ οικονομικότερη από οποιαδήποτε άλλη τεχνολογία. Τα πρώτα χρόνια την μερίδα του λέοντος κατέλαβαν τα φωτοβολταϊκά σε αγροτεμάχια που εγκαταστάθηκαν από επενδυτές οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν τις επιδοτήσεις και τις υψηλές ταρίφες που το κράτος χορήγησε με στόχο την απολιγνιτοποίηση του ενεργειακού μίγματος. Ήρθε η ώρα (όπως γίνεται στις υπόλοιπες προηγμένες χώρες) η παραγωγή ενέργειας να γίνει χωρικά κατανεμημένα προς όφελος των πολλών.

Τα οικιακά φωτοβολταϊκά συστήματα στην Ελλάδα σήμερα αποτελούν λιγότερο από το 5% της παραγωγής από ηλιακή ενέργεια, όταν σε άλλες χώρες ξεπερνούν το 90%. Στην Ελλάδα, την χώρα του ατέρμονος ηλίου αλλά και της Δημοκρατίας, ενεργειακά θα λέγαμε ότι επικράτησε η ολιγαρχία.

Η τεχνολογία ωρίμασε, οι κυβερνήσεις έχουν καταλάβει το λάθος τους (να αβαντάρουν τις επενδύσεις σε απομακρυσμένες περιοχές καταστρέφοντας το φυσικό περιβάλλον) και από ότι φαίνεται με την νομοθέτηση του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (net billing) οδεύουμε προς μία πιο δίκαιη για όλους ενεργειακή παραγωγή.

Οικιακά Φωτοβολταϊκά: Οι επιλογές

Τα φωτοβολταϊκά συστήματα διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: α) τα αυτόνομα (off-grid ή stand-alone photovoltaic systems) και β) τα διασυνδεδεμένα με το δημόσιο δίκτυο (on-grid ή grid-connected).

Τα αυτόνομα φωτοβολταϊκά λειτουργούν ανεξάρτητα από το δημόσιο δίκτυο ηλεκτροδότησης (όπως η ΔΕΗ), διασφαλίζοντας την παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας χωρίς την ανάγκη διασύνδεσης. Η επιπλέον ενέργεια που παράγεται αποθηκεύεται σε μπαταρίες για μελλοντική χρήση. Αντίθετα, τα διασυνδεδεμένα συστήματα είναι άμεσα συνδεδεμένα με το δημόσιο δίκτυο.

Αυτόνομα Φωτοβολταϊκά

Τα αυτόνομα φωτοβολταϊκά αφορούν κυρίως σπίτια που δεν έχουν διασύνδεση με το Δίκτυο ή αντιμετωπίζουν συχνές διακοπές ρεύματος, λειτουργούν ανεξάρτητα από το δημόσιο δίκτυο, αξιοποιώντας αποκλειστικά την ηλιακή ακτινοβολία. Η παραγόμενη ενέργεια χρησιμοποιείται άμεσα για την τροφοδότηση φορτίων, ενώ η περίσσεια αποθηκεύεται σε συστοιχίες συσσωρευτών για χρήση τις νυχτερινές ώρες ή σε περιόδους χαμηλής ηλιοφάνειας. Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις, υποστηρίζονται από ανεμογεννήτριες ή γεννήτριες για ενίσχυση της αυτονομίας.

Το κύριο πλεονέκτημα είναι η ενεργειακή ανεξαρτησία, ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες περιοχές όπου το κόστος διασύνδεσης είναι υψηλό. Επιπλέον, χρησιμοποιούνται και ως εφεδρικές λύσεις σε περιπτώσεις συχνών διακοπών ρεύματος. Τα τελευταία χρόνια, τα αυτόνομα συστήματα επιλέγονται όλο και περισσότερο για μόνιμες κατοικίες μέσα στον αστικό ιστό, π.χ., για την τροφοδότηση κλιματιστικών ή φορτιστών ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Τα αυτόνομα φωτοβολταϊκά δεν αποτελούν αντικείμενο του παρόντος άρθρου.

Διασυνδεδεμένα Φωτοβολταϊκά και Net Billing

Τα διασυνδεδεμένα φωτοβολταϊκά βασίζονται πλέον στο σύστημα ταυτόχρονου συμψηφισμού net billing, όπου η παραγόμενη ενέργεια αντισταθμίζεται άμεσα κατά την παραγωγή της. Σε αντίθεση με το έως τώρα σύστημα του net metering, που αποθηκεύει την περίσσεια ενέργεια για μελλοντική χρήση, το net billing επιτρέπει τη διοχέτευση της περίσσειας ενέργειας στο δημόσιο δίκτυο, με αποζημίωση σύμφωνα με τις τιμές του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Με αυτό τον τρόπο δεν επιβαρύνεται ο Πάροχος ο οποίος μέχρι τώρα λάμβανε την περίσσεια ενέργειας τις ώρες που η ενέργεια ήταν φτηνή και την έδινε πίσω στον αυτοπαραγωγό όταν η ενέργεια ήταν πολύ ακριβότερη. Γι αυτό τον λόγο το σύστημα net billing χαρακτηρίζεται ως η πιο δίκαιη επιλογή για όλους.

Ένα από τα μειονεκτήματα του net billing είναι η χαμηλή αποζημίωση κατά τις μεσημεριανές ώρες, όταν η αυξημένη παραγωγή φωτοβολταϊκών στο Δίκτυο μειώνει την αξία της κιλοβατώρας πανελληνίως. Αντίθετα, το απόγευμα και το βράδυ, όταν αυξάνεται η ζήτηση και τα φωτοβολταϊκά σταματούν να παράγουν, η τιμή του ρεύματος ανεβαίνει. Την λύση στο πρόβλημα αυτό έρχονται να προσφέρουν οι μπαταρίες.

Η χρήση συσσωρευτών δίνει τη δυνατότητα αποθήκευσης της επιπλέον ενέργειας για χρήση σε ώρες με λιγότερη ηλιοφάνεια, μειώνοντας έτσι την εξάρτηση από το δίκτυο αλλά και το αυξημένο κόστος ενέργειας όταν δεν υπάρχει ηλιοφάνεια. Παρόλα αυτά, τα συστήματα net billing με μπαταρίες δεν εξασφαλίζουν πλήρη ενεργειακή ανεξαρτησία, καθώς οι περισσότερες μπαταρίες έχουν περιορισμένη χωρητικότητα και είναι ακριβές. Επιπλέον, οι αντιστροφείς δεν μπορούν να διατηρήσουν το σύστημα σε λειτουργία για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς υποστήριξη από το δίκτυο. Αν κανείς θέλει πλήρη ανεξαρτησία θα πρέπει να επιλέξει ένα αυτόνομο φωτοβολταϊκό

Παραδείγματα Οικιακού φωτοβολταϊκού Net Billing

Ένα τυπικό ελληνικό νοικοκυριό με ετήσια κατανάλωση 7.000 – 8.000kWh μπορεί να εγκαταστήσει ένα φωτοβολταϊκό σύστημα 5kWp με κόστος περίπου 8.000€. Αν υποθέσουμε ότι η μεγαλύτερη κατανάλωση γίνεται απόγευμα και βράδυ (καθώς η οικογένεια λείπει για σχολεία, φροντιστήρια, δουλειά) τότε από τις 8000kwh οι 3000kwh θα καταναλωθούν απευθείας (περίπου 400€ όφελος το χρόνο) και οι υπόλοιπες 5000kwh θα αποζημιωθούν (περίπου 300€ όφελος το χρόνο). Να σημειώσουμε εδώ ότι όλες οι τιμές αποτελούν εκτιμήσεις καθώς το κόστος κιλοβατώρας μεταβάλλεται διαρκώς. Ολοκληρώνοντας το παράδειγμα, με τη φορολογική έκπτωση ενεργειακής αναβάθμισης που έχει θεσμοθετηθεί, το τελικό κόστος μειώνεται στις 6-7.000€ η απόσβεση του αρχικού κεφαλαίου έρχεται σε περίπου 10 χρόνια.

Παραδείγματα Οικιακού φωτοβολταϊκού Net Billing με μπαταρία

Αν στο παραπάνω παράδειγμα προσθέσουμε μία μπαταρία 10kwh, το κόστος του φωτοβολταϊκού συστήματος θα ανέλθει περίπου στις 15.000€ και με την φοροέκπτωση στις 10.000€. Πέρα όμως από τις 3000kwh που θα καταναλωθούν απευθείας (με όφελος 400€) θα έχουμε όφελος από άλλες 3500kwh νυχτερινές (τις οποίες θα τις πληρώναμε πολύ ακριβότερα, περίπου 800-900€) και φυσικά άλλα 100€ για τις υπόλοιπες 1500kwh έγχυσης που θα αποζημιωθούν. Έτσι, το συνολικό όφελος θα ανέλθει στα 1400€ μειώνοντας την απόσβεση της επένδυσης στα 7 έτη.

Τα οικιακά φωτοβολταϊκά συστήματα αποτελούν μια αποδοτική επένδυση στην Ελλάδα, προσφέροντας όχι μόνο περιβαλλοντικά οφέλη αλλά και οικονομική εξοικονόμηση. Αν κάποιος επιθυμεί πλήρη ενεργειακή ανεξαρτησία, η λύση είναι ένα αυτόνομο σύστημα με μπαταρίες. Αν μία κατοικία έχει μεγάλη κατανάλωση, ένα net billing σύστημα μπορεί να μειώσει το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας έως 60% ειδικά αν προστεθούν μπαταρίες. Το πιο σημαντικό είναι η επιλογή μιας αξιόπιστης και έμπειρης εταιρείας εξειδικευμένης στα φωτοβολταϊκά, ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη απόδοση της επένδυσης.

Μάθετε τα πάντα για τα οικιακά φωτοβολταϊκά στην Ελλάδα: αυτόνομα συστήματα, net billing, κόστος, απόσβεση και πώς να μειώσετε έως και 60% το κόστος ενέργειας.