Το αγοραστικό ενδιαφέρον για την αγορά ακινήτων δείχνει να έχει μειωθεί σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο, σύμφωνα με τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας.
Ωστόσο, οι υποψήφιοι αγοραστές παραμένουν σε αριθμό υπερδιπλάσιοι σε σχέση με τους πωλητές, κάτι που δημιουργεί μια συνεχώς εντεινόμενη ανισορροπία στην αγορά ακινήτων.
Αυτή η διαπίστωση περιλαμβάνεται στα βασικά συμπεράσματα του 3ου Βαρόμετρου για την αγορά ακινήτων, το οποίο διεξήχθη σε δείγμα 1.500 ατόμων στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη από τη Μονάδα Ερευνών Κοινής Γνώμης και Αγοράς του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Γιώργου Σιάκα.
Όπως δείχνει η έρευνα, σε σύγκριση με τον περασμένο Μάιο, το ποσοστό των ατόμων που ενδιαφέρονται να αγοράσουν ακίνητο έχει μειωθεί από το 28% στο 22%, ενώ αντίστοιχα μειώθηκε και το ποσοστό των πωλητών, από το 9% στο 7%. Παρά τη γενική μείωση του ενδιαφέροντος για αγορά ακινήτων, είναι αξιοσημείωτο ότι από το 22% των υποψήφιων αγοραστών, μόλις το 15% δηλώνει ότι σκοπεύει να προχωρήσει σε αγορά άμεσα ή εντός εξαμήνου.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι το 17,5% σκοπεύει να αγοράσει εντός ενός έτους, ενώ το 26,5% δηλώνει ότι η αγορά κατοικίας είναι στα σχέδιά του εντός τριών ετών. Το 39,5% των υποψήφιων αγοραστών αναφέρει ότι η αγορά ακινήτου είναι κάτι που σκέφτεται να κάνει στο μέλλον, χωρίς να έχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Εντυπωσιακό είναι ότι το 69,5% αυτών που επιθυμούν να αγοράσουν ακίνητο, το κάνουν για να καλύψουν στεγαστικές ανάγκες, ενώ το 29% δηλώνει ότι θέλουν να κάνουν την αγορά για επενδυτικούς λόγους και εκμετάλλευση. Αυτά τα ποσοστά δείχνουν ότι παρά την πτώση στο ποσοστό των υποψήφιων αγοραστών, η ανάγκη για κατοικία παραμένει ιδιαίτερα ισχυρή στην αγορά, ενώ οι επενδυτές συνεχίζουν να βλέπουν την αγορά ακινήτων ως έναν ελκυστικό τομέα για τοποθέτηση κεφαλαίων.
Ένα ακόμη σημαντικό εύρημα της έρευνας αφορά την κατακόρυφη πτώση του ποσοστού των πωλητών που προχωρούν στην πώληση του ακινήτου τους λόγω οικονομικών αναγκών.
Συγκεκριμένα, το ποσοστό αυτών μειώθηκε από το 47% τον περασμένο Μάιο σε μόλις 31%. Αυτό δείχνει ότι οι πωλητές πλέον δεν αντιμετωπίζουν την ίδια πίεση να πουλήσουν σε χαμηλότερες τιμές, γεγονός που ενδεχομένως να οδηγήσει σε πιο σταθερές και ανελαστικές τιμές πώλησης στο
επόμενο διάστημα.
Καθώς η πώληση ακινήτων πλέον δεν γίνεται με το κίνητρο της άμεσης οικονομικής ανάγκης, οι ζητούμενες τιμές ενδέχεται να παραμείνουν υψηλές ή και να αυξηθούν, καθώς οι πωλητές έχουν την πολυτέλεια να περιμένουν για καλύτερες προσφορές.
Σύμφωνα με την έρευνα, υπάρχει μια σημαντική διαφορά μεταξύ προσφοράς και ζήτησης στην αγορά ακινήτων. Το 2008 υπήρχε προσφορά 100 ακινήτων και ζήτηση για 110, ενώ με την έναρξη της οικονομικής κρίσης το 2015, η προσφορά είχε περιοριστεί στα 90 ακίνητα, ενώ η ζήτηση είχε πέσει δραματικά, φτάνοντας μόλις τα 10 ακίνητα. Σήμερα, η προσφορά ακινήτων είναι μόλις το 20% της ζήτησης, η οποία παραμένει υπερδιπλάσια σε σχέση με την προσφορά. Η αιτία της περιορισμένης προσφοράς οφείλεται εν μέρει στο τεράστιο ποσοστό των κλειστών ή κενών κατοικιών.
Σύμφωνα με τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ από την απογραφή του 2021, εκτιμάται ότι στην Ελλάδα υπάρχουν σχεδόν 800.000 κενές κατοικίες, εκ των οποίων 255.300 βρίσκονται στην Αττική. Αυτό δημιουργεί επιπλέον πίεση στην αγορά και καθιστά δύσκολη τη συμφωνία μεταξύ αγοραστών και πωλητών.
Οι ειδικοί προτείνουν ότι για να αποκατασταθεί η ισορροπία στην αγορά ακινήτων και να μειωθούν οι τιμές, η λύση θα πρέπει να είναι η αύξηση της προσφοράς.
Παρά την έντονη ζήτηση, η τόνωση της προσφοράς μέσω κατασκευών νέων ακινήτων ή την αξιοποίηση των κενών κατοικιών θα μπορούσε να ανακουφίσει την πίεση και να οδηγήσει σε πιο προσιτές τιμές.
Ωστόσο, η αύξηση της ζήτησης μέσω προγραμμάτων ενίσχυσης της αγοράς, όπως το πρόγραμμα «Σπίτι Μου», που ενισχύει το ενδιαφέρον χωρίς να επηρεάζει την προσφορά, θεωρείται από πολλούς αναλυτές αδιέξοδος δρόμος.
Επιπλέον, με βάση τα στοιχεία της έρευνας, το 71% των υποψήφιων αγοραστών διαθέτει προϋπολογισμό από 50.000 έως 200.000 ευρώ. Από αυτούς, το 29,5% αναζητά ακίνητα στην κατηγορία των 100.000-150.000 ευρώ.
Αντίθετα, μόλις το 4,5% των ενδιαφερομένων αναζητά ακίνητα άνω των 300.000 ευρώ, γεγονός που δείχνει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των αγοραστών έχει περιορισμένα οικονομικά περιθώρια.
Παρά τις αυξημένες τιμές στην αγορά, το αγοραστικό κοινό αναμένει νέα αύξηση των τιμών στο επόμενο 12μηνο, καθώς το 51% των αγοραστών πιστεύει ότι οι τιμές θα αυξηθούν, ενώ το 45% θεωρεί ότι το ενδιαφέρον για αγορά κατοικίας θα παραμείνει υψηλό και το επόμενο διάστημα.