Στο επίκεντρο των τριήμερων συζητήσεων που θα έχουν οι εκπρόσωποι των Θεσμών, οι οποίοι βρίσκονται ήδη στην Αθήνα και θα παραμείνουν έως και αύριο, 11 Οκτωβρίου, είναι οι βασικές εκκρεμότητες που προκύπτουν από την περίοδο των μνημονίων και οι κρίσιμες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να ολοκληρωθούν.
Οι επικεφαλής των Θεσμών (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΕΚΤ και ESM) έχουν έρθει στην Αθήνα στo πλαίσιo της εξαμηνιαίας έκθεσης της Μεταπρογραμματικής Εποπτείας. Η ατζέντα της επίσκεψης περιλαμβάνει διαδοχικές συναντήσεις με πολιτικές ηγεσίες και στελέχη υπουργείων, προκειμένου να αναλυθούν η πρόοδος που έχει σημειωθεί και οι προκλήσεις που παραμένουν. Ανάμεσα στα θέματα που θα εξεταστούν είναι η πορεία των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, με έμφαση στο Ταμείο Ανάκαμψης, που έχει ζωτική σημασία για την οικονομική στήριξη της χώρας. Επιπλέον, θα συζητηθούν οι εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα, η πρόοδος στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και η μείωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου, ειδικά για τα νοσοκομεία.
Οι εκκρεμότητες
Η επίσκεψη των Θεσμών συμπίπτει με την κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού και Διαρθρωτικού Σχεδίου 2025-2028. Στο δημοσιονομικό επίπεδο, αναμένονται σταθερές συνθήκες, καθώς έχουν προηγηθεί εκτενείς διαβουλεύσεις για την πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών του 2024 και τους στόχους της επόμενης τετραετίας. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι η φετινή χρονιά θα κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα 2,4%, ενώ ο στόχος για το 2025 έχει τεθεί στο 2,5%.
Κομβικής σημασίας θέμα είναι η πρόωρη αποπληρωμή μέρους του δανεισμού, και πιο συγκεκριμένα των ακριβών δανείων από το πρώτο μνημόνιο (Greek Loan Facility). Για πρώτη φορά, η χώρα σχεδιάζει να αξιοποιήσει περίπου 5 δισ. ευρώ από τον «κουμπαρά» διαθεσίμων ύψους 15,7 δισ. ευρώ, ο οποίος έχει δημιουργηθεί από δόσεις μνημονιακών δανείων. Οι σχετικές διαδικασίες έχουν ξεκινήσει ήδη και αναμένονται να ολοκληρωθούν στα μέσα Δεκεμβρίου, ενώ είναι σίγουρο πως θα υπάρξουν τεχνικού χαρακτήρα συζητήσεις με τους επικεφαλής των δανειστών.
Επιπλέον, βέβαιη θα πρέπει να θεωρείται η συζήτηση που έχει ανοίξει, ενόψει του κομβικού 2032, για το θέμα των αναβαλλόμενων τόκων, οι οποίοι εγγράφονται ετησίως στο έλλειμμα, αλλά δεν προσμετρώνται στο χρέος. Η στατιστική αποτύπωση αυτών των ποσών από την ΕΛΣΤΑΤ θα επηρεάσει την ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, ωστόσο το υπουργείο Οικονομίας διαβεβαιώνει ότι δεν θα επηρεάσει την πορεία μείωσής του.
Το τρίτο σκέλος της επίσκεψης των Θεσμών συνδέεται με το Ταμείο Ανάκαμψης και την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που είναι απαραίτητες για να «ξεκλειδώσουν» τις επόμενες δόσεις. Η χώρα ετοιμάζεται να υποβάλει τον επόμενο μήνα το πέμπτο διπλό αίτημα για δόσεις επιχορηγήσεων ύψους 1,3 δισ. ευρώ και δανείων ύψους 2,3 δισ. ευρώ, γεγονός που αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά τη ρευστότητα και την οικονομική σταθερότητα στην Ελλάδα.