Το 2010 με βάση την μέχρι τώρα εικόνα των τραπεζών αναμένεται να καταγραφεί ως η χειρότερη χρονιά στην ιστορία των τραπεζών τουλάχιστον των τελευταίων 10 ετών.
Θα είναι η χειρότερη χρονιά κυρίως γιατί ο βασικός κορμός, ο πυρήνας των εσόδων των τραπεζών έχει πληγεί ενώ και οι συμπληρωματικές πηγές όπως τα έκτακτα έσοδα έχουν πληγεί πλέον δομικά επιδρώντας άκρως αρνητικά στο τελικό αποτέλεσμα…
Γιατί όμως το 2010 αποδεικνύεται η χειρότερη χρονιά των τραπεζών;
Οι λόγοι θα μπορούσαν να συνοψιστούν στους εξής:
1)Συνεχώς επιβραδυνόμενη πορεία δανείων.
Πλέον ο ρυθμός αύξησης των δανείων έχει υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα 2,8%.
Το ποσοστό αυτό το οποίο αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω και ν σπάσει και το 2% προσεχώς αποτελεί χαμηλό πάνω από μια 12ετία ίσως και περισσότερο. Η πιστωτική επέκταση ίσως να σταθεροποιηθεί μεταξύ 0,5% και 1% ίσως να περάσει και σε αρνητικό πρόσημο.
Λιγότερα δάνεια σημαίνει λιγότερα έσοδα στο μέλλον. Η μη χορήγηση νέων δανείων δεν σημαίνει μόνο επίδραση στο παρόν αλλά κυρίως επίδραση στο μέλλον καθώς κατά την διαδικασία της ωρίμανσης των δανείων οι τράπεζες θα βρεθούν υπό πίεση.
2)Τα NPLs ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων αυξάνεται. Θετικό, ενθαρρυντικό είναι το στοιχείο ότι αυξάνονται με πιο ελεγχόμενους ρυθμούς με στόχο στο τέλος του 2010 τα προβληματικά δάνεια να έχουν φθάσει στο 10% των δανείων που αγγίζουν τα 255 δις ευρώ άρα 25,5 δις ευρώ προβληματικά δάνεια.
3)Οι τράπεζες επιχειρούν να διασώσουν τα κέρδη τους αναχρηματοδοτώντας πολλά δάνεια κυρίως επιχειρηματικά.
Αυτή η διαδικασία έχει βοηθήσει τα αποτελέσματα ωστόσο ας μην υπάρχουν αυταπάτες οι αναχρηματοδοτήσεις αφορούν συγκεκριμένα δάνεια. Δεν μπορούν να αναχρηματοδοτηθούν τα μισά δάνεια καθώς εμφανίζουν κλειδωμένους όρους και επιτόκια.
Π.χ. τα στεγαστικά δάνεια με σταθερό επιτόκιο δεν μπορούν να αλλάξουν.
Άρα και οι αναχρηματοδοτήσεις έχουν όρια.
4)Τα έκτακτα έσοδα έχουν κατακρημνιστεί στην κυριολεξία.
Το 2009 στο 9μηνο οι τράπεζες είχαν πετύχει έκτακτα κέρδη από ομόλογα 1,35 με 1,45 δις ευρώ αν περιληφθούν και άλλες περιφερειακές πηγές.
Στο α΄ τρίμηνο του 2010 εμφάνισαν απώλειες σε κεφάλαια κυρίως και έσοδα λόγω εκτάκτων 840 εκατ ευρώ και στο β΄ τρίμηνο η αύξηση αναμένεται να είναι μεγαλύτερη καθώς το spread αυξήθηκε 440 μονάδες βάσης. Μπορεί να έχουν υπάρξει πολλές μετατοπίσεις χαρτοφυλακίων AFS, LaR, HTM, trading αλλά γεγονός είναι ότι το δεύτερο τρίμηνο θα είναι χειρότερο από το α΄ τρίμηνο.
5)Οι τράπεζες το 2010 θα πληρώσουν τόκους για τις προνομιούχες μετοχές 4,1 δις ευρώ που κατέχουν 410 εκατ ευρώ προ φόρων ή 300 εκατ ευρώ μετά φόρων.
Άρα ξεκινούν την χρονιά έχοντας να καλύψουν 410 εκατ ευρώ. Στο α΄ τρίμηνο τα κέρδη που εμφάνισαν οι 6 μεγαλύτερες τράπεζες ήταν 153 εκατ ευρώ εκ των οποίων Κύπρου και Marfin πέτυχαν που δεν πληρώνουν τόκους για προνομιούχες συνεισέφεραν τα 120 εκατ ευρώ επί συνόλου 152 εκατ ευρώ.
6)Η τρόικα έχει προτείνει και αυτό θα υιοθετηθεί καθώς η κυβέρνηση αποδέχθηκε το όρο να διατηρηθεί η έκτακτη εισφορά για τις επιχειρήσεις και για το 2010 έως το 2012.
Τουλάχιστον για το 2010 αυτό πρακτικά σημαίνει επιπλέον 10% φόρος που θα πληρώσουν οι τράπεζες στο α΄ τρίμηνο του 2011.
Δηλαδή αν οι τράπεζες στην καλύτερη των περιπτώσεων πετύχουν κέρδη 800 με 900 εκατ ευρώ ή στην πραγματικά καλύτερη των περιπτώσεων 1 δις ευρώ θα πληρώσουν φόρο 100 με 80 εκατ ευρώ επιπλέον στο α΄ τρίμηνο του 2011.
Το 2010 θα είναι η χειρότερη χρονιά της 10ετίας για τις ελληνικές τράπεζες.
Το παράδοξο είναι πως δεν υπάρχει ορατότητα για το 2011 πως δηλαδή οι τράπεζες θα αντιδράσουν ή θα κινηθούν την επόμενη χρονιά και έτσι ίσως να εξηγείται γιατί οι ξένοι μεταξύ των πολλών λόγων απέχουν από το ΧΑ.
πηγή: bankingnews.gr