Εκτός κοινωνικών επιδομάτων και φορο-εκπτώσεων  θα μείνουν χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι το 2024. Το νέο σύστημα φορολόγησης που εφαρμόζεται από τα εισοδήματα του 2023 και καθιερώνει ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα το οποίο ξεκινάει από 10.920 ευρώ και φτάνει τα 14.196 ευρώ (για 12 έτη άσκησης δραστηριότητας) αποκλείει τους επαγγελματίες με πολύ χαμηλά δηλωθέντα εισοδήματα από τη μείωση κατά 50% στον ΕΝΦΙΑ, το επίδομα παιδιών ή ακόμα και το στεγαστικό επίδομα.

Μέχρι τώρα  το χαμηλό δηλωθέν εισόδημα οδηγούσε στη χορήγηση των επιδομάτων  επαγγελματιών. Μάλιστα, 21.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, που δηλώνουν εισοδήματα χαμηλότερα από τα όρια του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (2.400 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, 3.600 ευρώ για ζευγάρι κ.λπ.) εισπράττουν  τουλάχιστον 200 ευρώ το μήνα μέσω του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

Με το νέο σύστημα πολλοί από τους σημερινούς δικαιούχους επιδομάτων είτε θα κοπούν είτε θα λαμβάνουν πολύ χαμηλότερο επίδομα. Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας εκτιμά ότι θα εξοικονομήσει περί τα 100 εκατ. ευρώ τα οποία θα αξιοποιηθούν για να διευρυνθούν ακόμα περισσότερο το εισοδηματικά κριτήρια στα κοινωνικά επιδόματα.

Το φορολογικό νομοσχέδιο ορίζει την εξομοίωση του ελάχιστου τεκμαρτού καθαρού εισοδήματος με το πραγματικό δηλούμενο εισόδημα από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η εν λόγω εξομοίωση συνδέεται επίσης με τις διατάξεις λοιπών νομοθετημάτων που διέπουν τη χορήγηση προνοιακών και κοινωνικών επιδομάτων και τις προϋποθέσεις τους. Η εξέλιξη αυτή οδηγεί αυτόματα στον περιορισμό ή και μηδενισμό  των επιδομάτων που λαμβάνουν σήμερα οι επαγγελματίες

Ειδικότερα τα επιδόματα που θα χάσουν χιλιάδες  επαγγελματίες είναι:

1. Επίδομα τέκνων: Το επίδομα παιδιού καταβάλλεται με βάση τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων, το ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα και την κατηγορία του ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος. Στο νόμο προβλέπονται τρεις κατηγορίες οικογενειακού εισοδήματος και συγκεκριμένα

α) η πρώτη κατηγορία: έως 6.000 ευρώ,

β) η δεύτερη: από 6.001 ευρώ  έως 10.000 ευρώ και

γ) η τρίτη: από 10.001 ευρώ  έως 15.000 ευρώ.

Για τον προσδιορισμό της κατηγορίας οικογενειακού εισοδήματος λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα που αναφέρεται στο εκκαθαριστικό του τρέχοντος οικονομικού έτους. το ποσό του επιδόματος παιδιού ανέρχεται μηνιαίως:

α) για την πρώτη κατηγορία οικογενειακού εισοδήματος σε 70 ευρώ για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο, 70 ευρώ για το δεύτερο και 140 ευρώ  για το τρίτο και κάθε τέκνο πέραν του τρίτου,

β) για την δεύτερη κατηγορία σε 42 ευρώ  για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο, 42 ευρώ για το δεύτερο και 84 ευρώ  για το τρίτο και κάθε τέκνο πέραν του τρίτου και

γ) για την τρίτη κατηγορία σε 28 ευρώ  για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο, 28 ευρώ  για το δεύτερο και 56 ευρώ  για το τρίτο και κάθε τέκνο πέραν του τρίτου.

2. Επίδομα στέγασης: Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ. Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο. Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού. Το ποσό του επιδόματος στέγασης ορίζεται για τον δικαιούχο 70 ευρώ το μήνα και για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού προσαύξηση 35 ευρώ το μήνα.

3. Μείωση 50% στον ΕΝΦΙΑ: Σήμερα ο ΕΝΦΙΑ περιορίζεται στο ήμισυ εφόσον το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους δεν υπερβαίνει τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος. Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματά της ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος ή συμβιών και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένων υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ. και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν υπερβαίνει το ποσό των 85.000 ευρώ για τον άγαμο, των 150.000 ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή συμβιούντα ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο, τον ή την σύζυγό του ή συμβιούντα και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα.  Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότεροι επαγγελματίες που απολάμβαναν τη μείωση αυτή θα τη χάσουν. Για παράδειγμα, σήμερα επαγγελματίας με έξι χρόνια λειτουργίας, δηλώνει 5.000 ευρώ, έχει μειωμένο ΕΝΦΙΑ κατά 50%. Με το νέο σύστημα το δηλωθέν εισόδημα θα είναι τουλάχιστον 10.920 ευρώ (τεκμαρτό). Εξαιτίας της αύξησης του εισοδήματος θα χάσει την έκπτωση.