Οι επιβάτες επιστρέφουν σταδιακά στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, οι οποίες προχωρούν στην υλοποίηση παρεμβάσεων, όπως ανανέωση στόλου, ανασχεδιασμό δρομολογίων και εισαγωγή νέων υπηρεσιών. Τα ανωτέρω αναδείχθηκαν στη συνεδρία για την αστική και περιαστική κινητικότητα, στο πλαίσιο του 6ου Συνεδρίου Υποδομών & Μεταφορών-ITC 2023, όπου συμμετείχαν οι: Γιάννης Ξιφαράς, γενικός γραμματέας Μεταφορών, Γιώργος Σπηλιόπουλος, διευθύνων σύμβουλος ΟΑΣΑ, Αθανάσιος Κοτταράς, διευθύνων σύμβουλος ΣΤΑΣΥ, Στέφανος Αγιάσογλου, διευθύνων σύμβουλος ΟΣΥ, Νίκος Κουρέτας, διευθύνων σύμβουλος Ελληνικό Μετρό, Δήμος Σαπίδης, CEO, Siemens Mobility A.E. και Γιάννης Βαλαβάνης, Director, Metro & Rail Projects, Hill International.
Γιάννης Ξιφαράς, Γ.Γ. Μεταφορών: Εισάγονται νέες υπηρεσίες για την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού
Στις δράσεις για την ενίσχυση των αστικών συγκοινωνιών και της βιώσιμης αστικής κινητικότητας αναφέρθηκε ο γενικός γραμματέας Μεταφορών, κ. Γιάννης Ξιφαράς. Ο κ. Ξιφαράς επισήμανε ότι ο σχεδιασμός, τόσο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, όσο και της κυβέρνησης έχει ως στόχο τη βελτίωση της καθημερινής εμπειρίας των επιβατών στα μέσα μαζικής μεταφοράς, των οδηγών στους οδικούς άξονες, των χρηστών ποδηλάτων και των πεζών.
Σε αυτή την προσπάθεια, ύψιστη προτεραιότητα έχει ο εκσυγχρονισμός των αστικών συγκοινωνιών και το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προχωρά σε μία σειρά από δράσεις. «Η πιο πολυδιαφημισμένη εξ αυτών είναι η ανανέωση του στόλου του ΟΑΣΑ και του ΟΑΣΘ. Και δικαίως, καθώς την τελευταία φορά που ήρθαν στην Αθήνα νέα λεωφορεία ήταν το 2007», σχολίασε ο γενικός γραμματέας Μεταφορών.
Σχετικά με τον εν εξελίξει διαγωνισμό για την προμήθεια 650 νέων, πράσινων λεωφορείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, επισήμανε ότι τα πρώτα λεωφορεία θα καταφθάσουν στις δυο πόλεις τον Απρίλιο του 2024. Παράλληλα, προετοιμάζονται τα τεύχη δημοπράτησης ενός νέου διαγωνισμού για επιπλέον 650 λεωφορεία. Εκτός από τα παραπάνω, όπως σχολίασε, υπάρχει και μία σειρά από άλλες δράσεις για την ενίσχυση της ελκυστικότητας των ΜΜΜ και της βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Αυτές αφορούν την ανάταξη των συρμών της γραμμής 1 του μετρό της Αθήνας, την προμήθεια νέων συρμών για τις γραμμές 2 και 3, την αύξηση των υποδομών ηλεκτροκίνησης και της συνέχισης των προγραμμάτων επιδότησης ηλεκτρικών οχημάτων, μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Για την περαιτέρω είσοδο των αστικών συγκοινωνιών στη ψηφιακή εποχή ανέφερε ότι το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, σε συνεργασία με τον ΟΑΣΑ, υλοποιεί ενέργειες για την επέκταση των δυνατοτήτων του ηλεκτρονικού εισιτηρίου και τη διαλειτουργικότητά του με άλλες υπηρεσίες.
Στόχος της νέας αυτής πρωτοβουλίας, είναι ο επιβάτης να μπορεί να χρησιμοποιεί το κινητό ή την πιστωτική κάρτα για να πληρώσει εισιτήρια και να επιβιβάζεται στα ΜΜΜ. Μάλιστα, το νέο σύστημα θα επιλέγει αυτόματα την πιο οικονομική επιλογή, βάσει του επιβατικού προφίλ του κάθε ατόμου.
Γ. Σπηλιόπουλος (ΟΑΣΑ): Προς βέλτιστο επανασχεδιασμό δρομολογίων
Ο ΟΑΣΑ προχωράει σε επανασχεδιασμό των δρομολογίων στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής, όπως ανακοίνωσε ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού, Γιώργος Σπηλιόπουλος.
Οι μετακινήσεις, στην περιοχή αρμοδιότητας του ΟΑΣΑ, εξυπηρετούνται σήμερα από 1.400 λεωφορεία και τρόλεϊ, 50 συρμούς του μετρό και 24 συρμούς του τραμ.
Η μελέτη / συλλογή στοιχείων για το «Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών Αττικής» θα ξεκινήσει τον Οκτώβριο, με στόχο την ανάπτυξη ενός σχεδίου που θα λαμβάνει υπόψη την ανακατάταξη του πληθυσμού και την εξέλιξη των οικισμών της Αττικής, όπως για παράδειγμα τα παραθεριστικά θέρετρα σε αστικές περιοχές.
«Η μελέτη θα μας δείξει πού είναι ο κόσμος, πώς μετακινείται και πώς μπορεί να εξυπηρετηθεί, με σύγχρονο τρόπο», εξήγησε ο Γ. Σπηλιόπουλος.
Σε αυτό το πλαίσιο, τις επόμενες ημέρες, θα πραγματοποιηθεί δρομολόγιο με αστικό λεωφορείο από τη Νέα Μάκρη, μία πυκνοκατοικημένη περιοχή που μέχρι τώρα εξυπηρετείται από υπεραστικά λεωφορεία ή ΙΧ. Στην αναδιάταξη των δρομολογίων, ο ΟΑΣΑ σχεδιάζει να αξιοποιήσει τις τεχνολογίες της «Τεχνητής Νοημοσύνης», προκειμένου, για παράδειγμα, να προσθέσει οχήματα σε δρομολόγια με αυξημένη κίνηση, αφαιρώντας οχήματα από περιοχές, όπου η ζήτηση είναι περιορισμένη. Όσον αφορά τη βιώσιμη αστική κινητικότητα, ο κ. Σπηλιόπουλος τόνισε ότι σήμερα στην Αττική μετακινούνται, με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, 1 εκατ. επιβάτες ημερησίως, αφαιρώντας από τους δρόμους περίπου 500.000 οχήματα.
Αθ. Κοτταράς (ΣΤΑΣΥ): Αύξηση 20% της επιβατικής κίνησης στα μέσα σταθερής τροχιάς (μετρό, τραμ)
Αυξημένη κατά 20% το πρώτο 8μηνο, σε σχέση με πέρυσι, είναι η επιβατική κίνηση στις Σταθερές Συγκοινωνίες, σύμφωνα με τον Αθανάσιο Κοτταρά, Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας. «Ύστερα από δύο δύσκολα χρόνια, το κοινό επιστρέφει στα μέσα σταθερής τροχιάς. Πλησιάζουμε τα επίπεδα του 2019, την τελευταία χρονιά προ Covid», υπογράμμισε. Παράλληλα, έθεσε ως προτεραιότητα την αντιμετώπιση της εισιτηροδιαφυγής, εξηγώντας ότι η ΣΤΑΣΥ έχει προχωρήσει σε σημαντική αύξηση των ελέγχων σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια
Ο κ. Κοτταράς εστίασε, επίσης, στο εγχείρημα της ανάταξης των συρμών της γραμμής 1 του μετρό της Αθήνας. «Έχει υπογραφεί η σύμβαση από τον Δεκέμβριο του 2022 για την ανάταξη 14 συρμών και εκτιμούμε ότι στα τέλη του 2024 θα κυκλοφορήσει ο πρώτος αναβαθμισμένος συρμός», είπε, προσθέτοντας ότι η εταιρεία έχει προχωρήσει και στην αναβάθμιση 15 συρμών του μετρό στις γραμμές 2 και 3 που βρίσκονταν σε ακινησία.
Ο Δ.Σ. της εταιρείας αναφέρθηκε, ακόμη, στις ενέργειες της ΣΤΑΣΥ για τη μείωση του λειτουργικού κόστους και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Μεταξύ αυτών, ξεχώρισε το έργο ανάκτησης ενέργειας μέσω της πέδησης των συρμών στη γραμμή 1. Πρόκειται για το έργο της ανακαίνισης δύο υποσταθμών έλξης της γραμμής του ηλεκτρικού σε Νέο Φάληρο και Ηράκλειο, με την προσθήκη σε αυτούς, συστήματος ανάκτησης ενέργειας από την ηλεκτροπέδηση των συρμών και διάθεσής της στο δημόσιο δίκτυο.
Όπως είπε ο κ. Κοτταράς, με το έργο αυτό υπολογίζεται ότι μπορεί να ανακτηθεί το 12,5% της συνολικής ετήσιας κατανάλωσης στη γραμμή 1 του μετρό.
Στ. Αγιάσογλου (ΟΣΥ): Η ΟΣΥ προμηθεύεται τρία λεωφορεία υδρογόνου
Την προμήθεια των τριών πρώτων λεωφορείων υδρογόνου στον στόλο των Οδικών Συγκοινωνιών της Αθήνας, προανήγγειλε ο Στέφανος Αγιάσογλου, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας.
«Το υδρογόνο είναι το καύσιμο του μέλλοντος, ειδικά για τις βαριές μεταφορές και τις αστικές συγκοινωνίες. Εμείς προετοιμάζουμε, εδώ και τρία χρόνια, τις συγκοινωνίες της Αθήνας για να υιοθετήσουν το “κύμα” του μέλλοντος, με στόχο τη βελτίωση της εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού», επισήμανε, προσδιορίζοντας ως βασικό πυλώνα αυτής της προσπάθειας την ανανέωση του στόλου των οχημάτων, με νέα λεωφορεία. Σημείο αναφοράς θα αποτελέσει το «kick off meeting» του ευρωπαϊκού προγράμματος Horizon, στις 28 Σεπτεμβρίου, οπότε θα επισημοποιηθεί η συμμετοχή της ΟΣΥ, μαζί με άλλες ευρωπαϊκές και ελληνικές εταιρείες, αλλά και χώρες της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής για τη δημιουργία μίας «κοιλάδας υδρογόνου», όπως είπε ο κ. Αγιάσογλου, με χρηματοδότηση της Ε.Ε.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, εταιρείες, όπως η Motor Oil θα κατασκευάσουν πρατήρια υδρογόνου, ενώ η ΟΣΥ θα είναι ο χρήστης του καυσίμου, εντάσσοντας στον στόλο της τρία λεωφορεία υδρογόνου, τα οποία θα φτάσουν το επόμενο διάστημα. Ως προς την πολυαναμενόμενη ανανέωση του στόλου, σύμφωνα με τον κ. Αγιάσογλου, ολοκληρώνεται η πρώτη φάση του μεγάλου διαγωνισμού για τα νέα λεωφορεία. Στα τέλη Απριλίου, έρχονται τα πρώτα 250 ηλεκτρικά λεωφορεία, εκ των οποίων μεγάλο μέρος προορίζεται για την Αθήνα και τα υπόλοιπα για τη Θεσσαλονίκη.
Όπως είπε ο Δ.Σ. της ΟΣΥ, αυτή την περίοδο, γίνονται όλες οι απαραίτητες προετοιμασίες όσον αφορά τις υποδομές στα αμαξοστάσια και τις διαδικασίες που πρέπει να γίνουν για την ένταξή τους στο πρόγραμμα δρομολογίων.
Δίνοντας έμφαση στη σημασία του ψηφιακού μετασχηματισμού της ΟΣΥ, ο κ. Αγιάσογλου αναφέρθηκε στις δύο προγραμματικές συμβάσεις που έχουν υπογραφεί με την Κοινωνία της Πληροφορίας, εκ των οποίων η πρώτη αφορά στο νέο ERP της εταιρείας, ενώ η δεύτερη περιλαμβάνει εννέα project που ξεκινούν από την ψηφιοποίηση των διαδικασιών της εταιρείας και φτάνουν ως τα logistics των ανταλλακτικών και τη συντήρηση των οχημάτων.
Ν. Κουρέτας (Ελληνικό Μετρό): Φιλική προς το περιβάλλον η γραμμή 4 – Πως προχωρούν τα εργοτάξια σε Εξάρχεια, Ριζάρη και Δικαστήρια
Στην πορεία των έργων για τη γραμμή 4 του Μετρό Αθήνας αναφέρθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικό Μετρό, Νίκος Κουρέτας. Αναγνώρισε τη δυσκολία κατασκευής ενός τέτοιου μεγέθους έργου σε μία πόλη που, όπως χαρακτηριστικά είπε, κινείται στο κόκκινο.
«Το να εγκαταστήσουμε εργοτάξια μέσα στον αστικό ιστό γνωρίζουμε ότι είναι μία υπόθεση σύνθετη και απαιτητική και πρέπει να γίνει με επιστημονικά άρτιο τρόπο, ενώ από την πλευρά μας, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε όσο το δυνατόν λιγότερη όχληση στους πολίτες», υπογράμμισε, κάνοντας ειδική αναφορά στα εργοτάξια των Εξαρχείων, της Ριζάρη και των Δικαστηρίων.
Ειδικότερα, στα Εξάρχεια, σύμφωνα με τον κ. Κουρέτα, έχουν ξεκινήσει σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού οι αρχαιολογικές ανασκαφές και συντηρήσεις. Πρόσφατα, μάλιστα, εντοπίστηκαν, εντός της πλατείας, θεμέλια ενός κτηρίου των αρχών του 1900, που φαίνεται ότι στο ισόγειο στέγαζε είτε φαρμακείο, είτε αποθήκη φαρμάκων. Όταν ολοκληρωθούν οι αρχαιολογικές εργασίες, θα ακολουθήσουν οι κατασκευαστικές, ξεκινώντας από την απομάκρυνση των δικτύων κοινής ωφέλειας.
Ο κ. Κουρέτας εστίασε στην πυκνότητα των δικτύων μετρό σε μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όπως το Λονδίνο που διαθέτει 272 σταθμούς και το Παρίσι, όπου στους 308 υφιστάμενους σταθμούς, προστίθενται 112 που είναι υπό κατασκευή, καταδεικνύοντας τις προσπάθειες της Αθήνας για πύκνωση του δικτύου, καθώς στους 61 υφιστάμενους σταθμούς, θα προστεθούν ακόμη 15. Δεδομένης της συμβολής του μετρό στην κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση της πόλης, συνέστησε σε όλες τις πλευρές να επιδείξουν υπομονή κατά τη διάρκεια της κατασκευής, καθώς «το μετρό θα μείνει για πάντα».
Για τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο της νέας γραμμής 4 ανέφερε ότι, από την πρώτη ημέρα της λειτουργίας του, θα κυκλοφορούν 53.000 λιγότερα αυτοκίνητα καθημερινά, το οποίο μεταφράζεται σε μείωση 340 τόνων του διοξειδίου του άνθρακα, ενώ θα προστεθούν στο δίκτυο του μετρό 330.000 επιβάτες ανά ημέρα.
Δ. Σαπίδης (Siemens Mobility): Ενισχύεται η τάση του Mobility as a Service
Χαρακτηρίζοντας τις αστικές και υπεραστικές συγκοινωνίες ως τη μόνη λύση για να αντιμετωπίσουμε τις μεγάλες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή και ο συνωστισμός στα αστικά κέντρα, ο Δήμος Σαπίδης, CEO, Siemens Mobility A.E., μίλησε για τις νέα τάση του Mobility as a Service (MaaS).
«Αυτό που χρειάζεται είναι να προσελκύσουμε τους πολίτες στα μέσα μαζικής μεταφοράς, προσφέροντάς τους λύσεις που θα τους διευκολύνουν, ώστε για παράδειγμα μέσα από το κινητό τους να σχεδιάσουν πώς θα πάνε από το σημείο Α στο σημείο Β, χρησιμοποιώντας δύο ή περισσότερους τρόπους μετακίνησης», εξήγησε, κάνοντας αναφορά και σε καινοτόμες λύσεις, όπως το car sharing και τα ηλεκτρικά μέσα μικροκινητικότητας, που αναπτύσσονται σε όλη την Ευρώπη.
Όπως υπογράμμισε ο κ. Σαπίδης, η νέα τάση και πυλώνας των λύσεων που θέλει η Siemens Mobility να προσφέρει στην παγκόσμια αγορά είναι το λεγόμενο Mobility As A Service (MaaS), δηλαδή η μετακίνηση σαν μία υπηρεσία με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων.
Σημείωσε, μάλιστα, πως η εταιρεία επενδύει αρκετά σε αυτή τη λύση, με εξαγορές εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα του λογισμικού, διαβλέποντας πως στο άμεσο μέλλον, πόλεις ή ακόμα και κράτη θα απαιτήσουν πιο ολιστικές πλατφόρμες, ώστε η αστική και υπεραστική συγκοινωνία να γίνει το βασικό ή και το μοναδικό μέσο μεταφοράς. Αναφέρθηκε και στην «έξυπνη διαδρομή» που σχεδιάζεται μέσω του κινητού, η πρώτη φάση της οποίας είναι το ενιαίο ηλεκτρονικό εισιτήριο, που ήδη διαθέτουμε στη χώρα μας. Εκτίμησε πως δεν είμαστε μακριά από αυτή την εξέλιξη, καθώς μπορούμε να χτίσουμε επάνω στις υφιστάμενες υποδομές των αστικών συγκοινωνιών.
Είναι χαρακτηριστικό, όπως περιέγραψε, ότι η Siemens Mobility διαθέτει περισσότερα από 250 applications, τα οποία μπορούν σταδιακά να «κουμπώνουν» επάνω σε τέτοια συστήματα.
Ο κ. Σαπίδης έθεσε και τον παράγοντα της βιωσιμότητας και της ευαισθητοποίησης των πολιτών, μέσω των ψηφιακών αυτών εφαρμογών, που δίνουν τη δυνατότητα στο χρήστη να υπολογίσει ποιο είναι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της διαδρομής που επιλέγει.
Γ. Βαλαβάνης (Hill International): Οι απαραίτητες παρεμβάσεις για την αστική κινητικότητα
Τη σημασία και τους άξονες των παρεμβάσεων για την αστική κινητικότητα βάσει των κατευθυντήριων γραμμών που έχει χαράξει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανέδειξε ο Γιάννης Βαλαβάνης, Director, Metro & Rail Projects της Hill International. «Πρώτο σημείο είναι η ανάπτυξη ισχυρών δικτύων carbon free συστημάτων μεγάλης χωρητικότητας. Αυτό συνεπάγεται μέσα που μπορούν να υποστηρίξουν μεγάλες μέσες εμπορικές ταχύτητες, κυρίως μέσα σταθερής τροχιάς, και μικρές χρονοαπαστάσεις, δηλαδή συχνά δρομολόγια», υπογράμμισε. Το δεύτερο σημείο είναι η ανάπτυξη πολυτροπικών σταθμών και hubs μεταφοράς, που πρέπει να συνδέουν τα μέσα σταθερής τροχιάς με τα υπόλοιπα μέσα μεταφοράς.
Όπως εξήγησε ο κ. Βαλαβάνης, είναι απαραίτητος ο συγχρονισμός των δρομολογίων, ακόμα και διαφορετικών μέσων, έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται ο χρόνος παραμονής στους σταθμούς.
Στο κομμάτι της διασυνδεσιμότητας των υπηρεσιών είναι κρίσιμο το θέμα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και η ασφάλεια των συνδέσεων, με τον κ. Βαλαβάνη να σημειώνει ότι πρέπει να γίνει σοβαρή προσπάθεια στον τομέα της κυβερνοασφάλειας από ειδικούς.
Ο Director, Metro & Rail Projects, Hill International υπογράμμισε επίσης ότι πρέπει να δούμε την επόμενη μέρα της λειτουργίας και συντήρησης της γραμμής 4 του μετρό, τονίζοντας ότι με την τοποθέτηση αισθητήρων σε διάφορα σημεία του έργου μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα ψηφιακό δίδυμο και βάσει αυτού να παρέχουμε μια πληροφορία, που θα αυξήσει κατά πολύ και τη διαθεσιμότητα και την ασφάλεια, καθιστώντας τα μέσα μεταφοράς πιο ελκυστικά προς τους πολίτες.