Καθώς η κλιματική αλλαγή θερμαίνει τον πλανήτη, οι χειμώνες θεωρητικά θερμαίνονται πιο γρήγορα από τα καλοκαίρια. Ωστόσο δεδομένου ότι κοντεύουν τέλη Ιουλίου και οι θερμοκρασίες στην Ελλάδα δεν έχουν ακόμα ανέβει, πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται: «Αν η Γη υπερθερμαίνεται, πώς γίνεται να έχει ακόμα κρύο;». Δεν είναι μάλιστα λίγοι και εκείνοι που αμφισβητούν εξ ολοκλήρου το κατά πόσο υπάρχει κλιματική αλλαγή και υπερθέρμανση του πλανήτη.  

Πώς μπορεί λοιπόν η θερμοκρασία να πέφτει τόσο χαμηλά, οι χειμώνες να είναι ακόμα πιο ψυχροί και το καλοκαίρι να αργεί να έρθει τη στιγμή που έχουμε υπερθέρμανση του πλανήτη;

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ καιρού και κλίματος

Ένας από τους λόγους για τους οποίους ο καιρός δεν είναι πάντα πιο ζεστός, παρ’ ότι υπάρχει υπερθέρμανση στον πλανήτη είναι ότι είναι διαφορετικό πράγμα ο καιρός και διαφορετικό το κλίμα. Με τον όρο “κλίμα” αναφερόμαστε στο πώς συμπεριφέρεται η ατμόσφαιρα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Από την άλλη ο καιρός περιγράφει τι συμβαίνει σε πολύ μικρότερο χρονικό διάστημα. Το κλίμα αποτελείται, κατά κάποιο τρόπο, από το άθροισμα μεγάλων καιρικών περιόδων.

Επίσης, ακόμα κι αν στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει σε πιο ζεστούς καιρούς τέτοια εποχή, ωστόσο ο πλανήτης στο σύνολό του είναι πιο ζεστός από το μέσο όρο, κάτι που μπορεί οποιοσδήποτε να διαπιστώσει από τους καθημερινούς χάρτες που αναρτώνται από το Πανεπιστήμιο του Maine.

Για παράδειγμα, ακόμα και αν ο Ιούνιος μέχρι τώρα ήταν ψυχρότερος από ό,τι συνήθως στην Ελλάδα, συνολικά η θερμοκρασία στον πλανήτη αυτόν τον μήνα ήταν στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και δεκαετίες για την εποχή.

Τη στιγμή λοιπόν οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας ότι οι θερμοκρασίες αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς (συγκεκριμένα η θερμοκρασία στην Ευρώπη αυξήθηκε κατά 2,3°C σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή) πυροδοτώντας καταστροφικές αλλαγές για τον πλανήτη, αυτό δεν σημαίνει ότι θα έρθει το τέλος του χειμώνα. Οι χειμώνες θα εξακολουθήσουν να είναι ψυχροί, σημειώνοντας ακόμα και ρεκόρ χαμηλής θερμοκρασίας, απλά θα γίνουν πιο σπάνιοι με τα χρόνια. 

Μελέτη του 2009 μάλιστα, διαπίστωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1950 κατέγραψαν ίσα ρεκόρ υψηλής θερμοκρασίας με αυτά χαμηλής. Ωστόσο το 2000 υπήρχαν διπλάσια ρεκόρ υψηλής θερμοκρασίας από ό,τι χαμηλής. Αυτό σημαίνει ότι έντονα ψυχρά καιρικά φαινόμενα συνεχίζουν να καταγράφονται αλλά γίνονται λιγότερο τακτικά. 

Επομένως η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι μια μακροπρόθεσμη τάση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε χειμώνας θα είναι πιο ζεστός από τον προηγούμενο. Κάθε χρόνο θα σημειώνονται αλλαγές στα καιρικά μοτίβα που θα δημιουργούν κάποιες ασυνήθιστα κρύες μέρες και νύχτες, ακόμη και όταν το κλίμα θερμαίνεται.

Τι είναι η πολική δίνη και πώς επηρεάζει τον καιρό

Η πολική δίνη είναι ένα φαινόμενο που επηρεάζει σημαντικά τον καιρό στο Βόρειο Ημισφαίριο κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Αν και ο όρος μπορεί να ακουστεί αρκετά απειλητικός, πρόκειται για ένα φυσικό φαινόμενο που συμβαίνει σε συγκεκριμένες υψομετρικές περιοχές της ατμόσφαιρας και επηρεάζει την κυκλοφορία του αέρα και τις θερμοκρασίες στην περιοχή.

Η πολική δίνη είναι ένα μεγάλο σύστημα χαμηλών πιέσεων που σχηματίζεται πάνω από τον Βόρειο Πόλο κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Αυτή η δίνη είναι αποτέλεσμα της ψύχρας και της αστάθειας της ατμόσφαιρας σε αυτή την περιοχή. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, η πολική δίνη παραμορφώνεται και αποδυναμώνεται, επηρεάζοντας την κυκλοφορία του αέρα και τις θερμοκρασίες στην περιοχή. Συγκεκριμένα, η πολική δίνη αποτελείται από δύο κύριες περιοχές: τη στρατοσφαιρική δίνη και τη τροποσφαιρική δίνη. Η στρατοσφαιρική δίνη βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 30 χιλιομέτρων και η τροποσφαιρική δίνη βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 6 έως 10 χιλιομέτρων και με ασθενείς ανέμους, προκαλεί την πτώση του ψυχρού, πολικής προέλευσης αέρα προς τα χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη.

Η πολική δίνη να επηρεάζει σημαντικά τον καιρό στο Βόρειο Ημισφαίριο. Όταν η πολική δίνη είναι ισχυρή και συμπαγής, διατηρείται πάνω από τον Βόρειο Πόλο και επηρεάζει την κυκλοφορία του αέρα σε μεγάλη κλίμακα. Αυτό οδηγεί σε έντονα χειμερινά φαινόμενα ακόμα και στην Ευρώπη. 

Ποιοι έχουν αμφισβητήσει την κλιματική αλλαγή στο παρελθόν

Διάφοροι διάσημοι και πολιτικοί -άλλοι από άγνοια και άλλοι λόγω συμφερόντων- έχουν υποστηρίξει ανά καιρούς ότι δεν υπάρχει κλιματική αλλαγή. 

Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να είναι ο μεγαλύτερος πολέμιος της κλιματικής αλλαγής καθώς έχει κάνει περίπου 115 αναρτήσεις στο Twitter σχετικά, στις οποίες μεταξύ άλλων την χαρακτηρίζει ως “φάρσα” ενώ μια φορά ισχυρίστηκε ότι η ιδέα προωθήθηκε από τους Κινέζους. Στη συνέχεια ανασκεύασε (στο περίπου) τις δηλώσεις του αναφέροντας ότι “Δεν πιστεύω ότι είναι φάρσα, νομίζω ότι υπάρχει μάλλον μια διαφορά. Αλλά δεν ξέρω ότι προκαλείται από τον άνθρωπο”. 

To 2015, o γερουσιαστής James Inhofe, Ρεπουμπλικανός της Οκλαχόμα, πέταξε μια χιονόμπαλα στο πάτωμα της Γερουσίας τον Φεβρουάριο του 2015 ως απόδειξη ότι η Γη δεν θερμαινόταν.

Στη χώρα μας, ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε πριν από αρκετά χρόνια η ανακοίνωση της ΓΕΝΟΠ για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, σύμφωνα με την οποία αμφισβήτησε ευθέως το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής μιλώντας για “μύθο” και έκανε λόγο για για πόλεμο συμφερόντων κατά των ορυκτών καυσίμων. Να σημειωθεί ότι η ΔΕΗ είχε διαχωρίσει τη θέση της από τη ΓΕΝΟΠ.

Αποδείξεις ότι η Κλιματική Αλλαγή είναι (πολύ) πραγματική

Αν εξακολουθείτε να είστε δύσπιστοι ως προς την υπερθέρμανση του πλανήτη, διαβάστε 8 μόνο από τα πολλά γεγονότα σχετικά με την κλιματική αλλαγή, που είναι επιστημονικά αποδεδειγμένα και θα σας πείσουν! 

1. Η παγκόσμια θερμοκρασία αυξάνεται

Η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας του πλανήτη έχει αυξηθεί περίπου 2 βαθμούς Φαρενάιτ (1 βαθμό Κελσίου) από τα τέλη του 19ου αιώνα, μια αλλαγή που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις αυξημένες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες. Το μεγαλύτερο μέρος της θέρμανσης σημειώθηκε τα τελευταία 40 χρόνια, με την τελευταία 7ετία να είναι η θερμότερη. 

2. Ο Ωκεανός θερμαίνεται

Ο ωκεανός έχει απορροφήσει μεγάλο μέρος αυτής της αυξημένης θερμότητας, με τα πρώτα 100 μέτρα υψόμετρο να παρουσιάζουν αύξηση της θερμοκρασίας κατά 0,33 βαθμούς Κελσίου από το 1969.

3. Ο πάγος συρρικνώνεται 

Τα στρώματα πάγου της Γροιλανδίας και της Ανταρκτικής έχουν μειωθεί σε μάζα κατά πολύ. Στοιχεία της NASA δείχνουν ότι η Γροιλανδία έχασε κατά μέσο όρο 279 δισεκατομμύρια τόνους πάγου ετησίως μεταξύ 1993 και 2019, ενώ η Ανταρκτική έχασε περίπου 148 δισεκατομμύρια τόνους πάγου ετησίως.

4. Οι παγετώνες υποχωρούν

Οι παγετώνες υποχωρούν σχεδόν παντού σε όλο τον κόσμο — συμπεριλαμβανομένων των Άλπεων, των Ιμαλαΐων, των Άνδεων, των Βραχωδών Οχών, της Αλάσκας και της Αφρικής.

5. Η χιονοκάλυψη μειώνεται

Οι δορυφορικές παρατηρήσεις αποκαλύπτουν ότι η ποσότητα της χιονοκάλυψης στο βόρειο ημισφαίριο έχει μειωθεί τις τελευταίες πέντε δεκαετίες και το χιόνι λιώνει νωρίτερα. 

6. Η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει

Η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας ανέβηκε περίπου 20 εκατοστά τον περασμένο αιώνα. Ο ρυθμός τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ωστόσο, είναι σχεδόν διπλάσιος από αυτόν του περασμένου αιώνα και επιταχύνεται ελαφρά κάθε χρόνο.

7. Τα ακραία γεγονότα αυξάνονται σε συχνότητα

Ο αριθμός των ρεκόρ υψηλής θερμοκρασίας στις ΗΠΑ αυξάνεται, ενώ ο αριθμός των ρεκόρ χαμηλής θερμοκρασίας μειώνεται, από το 1950. Οι ΗΠΑ έχουν επίσης παρατηρήσει αυξανόμενους αριθμούς έντονων βροχοπτώσεων.

8. Η οξίνιση των ωκεανών αυξάνεται

Από την αρχή της Βιομηχανικής Επανάστασης, η οξύτητα των επιφανειακών υδάτων των ωκεανών έχει αυξηθεί κατά περίπου 30%. Αυτή η αύξηση οφείλεται στο ότι οι άνθρωποι εκπέμπουν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και ως εκ τούτου απορροφώνται περισσότερο στον ωκεανό.